غزل – بخش اول

• سرودجان بنوازيد برشكسته دلان                     كه برشكسته دلان ناله ميكند دل و جان

چه صافي قدح و ناب و باده مستي                              زناب و باده و صافي حقيقتم بنشان
كوير خشك و من و تشنگي و ناله, چه سود                   ز ابر فايده جان طراوتم بچكان
نسيم جان به د لم بايد از صبا بوزد                               و گرنه زايل و محوم به پاي باد دمان
تنم شكست و ندارم به ظاهرم صله‌اي                           كه باطنم دل و جان را زمن گرفته ضمان
سراغ باده دردم كه خويش نشناسم                             نشانه‌ام بدهيد اي صديق باده خوران
بكش ميان من و جان من زپرده غلاف                        اگر نه اين شودم, كام در فنا بكشان
دگرشود همه این حال واین زمان مهجور                     چنین هم از دل وجان شکوه زمانه مخوان  

##########1

 

 

 

نسیم صبح بهاراست و، وقت ديدن يار                       بهار چون رسد, اين فرصتت زدست مدار
به خواب غفلت فصل شتاء‌ مكن عادت                      كه فصل عيش گل آمد زمان خدمت و كار
بگير عبرت از اين خاك خفته, سبزه دميد                   كنون كه گرده اين خاك را شدي تو سوار
قدم به گلشن و باغ و به كوهساران نه                     كه آهوان به كهستان شد و به نغمه هزار
به جام گل زطبيعت رسيده باده ناب                        كه بلبلان بلاكش از آن فتاده خمار
به صافي قدح گل نشست بام كبود                        قدح زصافي گل خواه و ديده كن بيدار
به بوي باد عبيري كه مي‌رسد زنسيم                     بجوي شبنم نابي كه مي‌چكد به عذار
زمان عشرت و كارآمد و تو در خوابي                   مگو مرا به بهار و به كار و بار چه كار

####2

به بوي خامه زلفت به اسير شد دل و جان                           زتار زلف كمندت به دار جان مكشان
سبوي خاطر ما پر كن از وصال وجود                                 كه بر بشارت روز دگر مباد گمان
زپلك چشم خمارت از آن بترسم كه                                   كشي خدنگي و بر قلب جان‌زني به كمان
خوشم دوباره ببينم به باد صبح ظفر                                  شكن شكن شده آن طره‌هاي زلف چمان
اسير كوي تو گشتم كرشمه‌اي جانا                                     به همت آ, و دلي از اسارتت برهان
خيال و وهمي و انديشه‌اي و پندارم                                  چو با توام چه بدانم چسان گذشت زمان
ندانم اين فلك كج مدار را چه شده است                          كه لحظه‌اي به سر كوي تو نداده امان
سراغ ياد تو هر دم كه خواستم ز صبا                              كشيد زوزه به گوشم صبا, چو باد دمان
وصال خاطر مهجور کس نمی داند                                  جزآنکسی که به کویت نهادجان وروان   

                                                        ##########3                   

 

رواق گنبد مينا به زيرپاي تو باشد                                 چه جام جم كه جهان جمله در لقاي تو باشد
مرا به محفل حوران چه حاجت است از آنكه                فروغ محضر حوران هم از رواي تو باشد
به صور آن ملك قرب بر نخواهم خواست                     مگر كه بر سر خاك تنم صلاي تو باشد
مرا كه يك دل و يك جان بداده‌اند ،هم، ازآن                   هزار نوبت جان دادنم, بهاي تو باشد؟
به بدر روشن مهتاب چون نظاره, ازآنی                        كه بدر جان و دلم روي ماه ساي تو باشد
دگر زجان و دل و ديده, دست بايد شست                   هر آنكه بر سر كوي تو آشناي تو باشد
زجان و دل كه بشستيم دست تن ،به زمانی             به خاك مي‌نهم آن روز كه ،بقاي تو باشد
به جام دیده مهجورنیست رویت رویی                        برآنکه حدق دو چشمش فقط سرای توباشد
                                                              ##########4

 

 

 

 

چراست: اينهمه در آتشت كباب كني                       نخورده، مي، همه در كوي، جان خراب كني
به لحظه, چشم به بيداريش نديد, چو ديد                نكرده پلك به هم چشم دل به خواب كني
به طعنه گفت مرا غير, رو, كه خواهي ديد                 به طعن غير چرايم دگر عذاب كني
سروش جان ز سوالم, نهيب زد به وجود                   چر ا،ز طعنه غيرت به مي عتاب كني
به راه مانده‌ام اي دوست, منتم بپذِیر                       ببر به پيش مرادم كه, بل, صواب كني
چنان به گستره زلف گشته‌ام پاگير                          مباد اينكه دگر زلف پيچ و تاب كني
اگر به ديده تن كرده‌ام, گنه اناج                             خوشم كه تن بنهم, جان به خون خضاب کنی
بزن به ناوك ابرو،ـ نشانه اش  دل ماست                 چرانشستن تیرت به دل جواب کنی
مرادخاطرمهجوراین پیام بداد                                 که دل ببایدت ازهجر چاره  یاب کنی

 

####5

 

 

 

زین سپس در ره جانان همه دل بار كنم                                 تا پس از اينهمه غيبت, ره ديدار كنم
من كه ناديده, دل و جان همه دل دادم پيش               چون به پيشش شوم, اين داده پديدار كنم
دل چه و جان چه و اين روح و روانم همه اوست         شوق و وجد است كه دل گوهر بازار كنم
سايه اوست كه در قالب تن دارد جان                                 تن زجان در كنم, ار, روئيت دلدار كنم
اينكه با خواهش دل بر سر كويش گشتم                            هم ازآن است که، انگيزه انظار كنم
خود وصاليست زانگيزه, كه باشد جان را                             به وصالش برم و دور زاغيار كنم
خواهم آن باز فرستد به صباي سحرش                              مژده دوش، كه جان بر صله ايثار كنم
خفته جانم, خبر از عالم هشياري كو                                  طره افشان كن و بفرست كه بيدار كنم
دی ،خبرداد وصال آید ونآمد مهجور                                 ازچه رو خدمت دراعه ودستارکنم

####6

به خاك خفته دهد جان, نسيم صبح بهار                      نسيم صبح بهار است, گوش جان بسپار
بيا به طرف گل و جويبار و گلشن و باغ                       به بلبل, از قدح گل نگر, فتاده خمار
شكوفه گل بادام و بوي فروردين                              كشد به دامن صحرا, هزار و بلبل و سار
نفس دميد چمن سبز شد شكوفه شكفت                                 دوباره نافه زلف چمن رسيد به يار
به جام گل شكري ريخت اشك شبنم ياس                              بيا به ذوق بهاران بچسب بر سر كار
سمين سنبل و ياس و بنفشه و لاله                                        مباد پاي گذاري, به وقت گشت و گذار
به گرده گل رز سرخي خجالت بين                                        كه دير رفته بيامد نشست پاي نگار
ز تاج اطلس مينا, تلالوئي بدميد                                          چنان, كه آيت خورشيد را گرفت سوار
تن از خمودي فصل شتاء بيرون كن                                     به خدمت گل و باد عبير صبح گمار
بگونشانه مهجوردر بهاردهند                                                که بابنفشه رخان درچمن گرفته خ

از تو در انديشه جانم گماني داشتم                             و هم دل اين بود, از كويت نشاني داشتم
شعشع نور وجودت كه به جان  جان رسيد                 عمر رفته هيچ بود و لحظه آني داشتم
فال بختم در نسيم صبح كويت باز شد                     باز دانستم دل و جان جواني داشتم
از رقيبان شرر, برما نبودي اختيار                              راز ها بودی، كه آن پاي دواني داشتم
سر به دامان وصالت تا نهم, جان ،در، شده است      از غم هجرت به وصلت كي زماني داشتم
تا حقيقت پرده از حال وقوعم  درکشد                    بر كوبر وقوع واقعم, خود, داستاني داشتمي دوست
خوش كه تن بگذارم و جان بركشم                           لحظه در كويش ببينم كه رواني داش
اينكه تن بگذاشتم, دربند د امانت شدم                    جان زتن شد آن زمان كه آستاني داشتم
گفت مهجور از من و از لوح آن نقاش پرس            گفتمش من خود به لوح نقش، جانی داشتم

 

##########8

 

در جام جهان ديدم آن آيت مهسارا                                  بر رويت رخ ،دادم مهريه دنيا را
پا در چمنی كردم, كز گل دهدم بويي                              بويي نچشيدم جز, بوي تو دلارارا
در گلشن اين هستي با هرگل و هر رويي                         صد خاطره مي‌گفتم, با آن رخ گلسارا
افراي جهان هرگز,قدی نه چنان دارد                               نازم كه تو خم كردي, با قد خود افرا را
ابر سحر از مستي باريد كه جان گيرد                              غافل كه تو گر ياندي آب همه دریا را
ديدم كه سروش جان مي‌گفت به حورانش                    احسن كه به صد خواهش رد كرد تمنا را
بازار جهان گشتم تا قيمت دل پرسم                               پرسيدم و ناليدم, سنگيني سودا را
از روز دي و امروز افسانه نصيبم شد                            تا چون نگري با من, اين نامده فردا را
مهجوربه همت کوش افسانه شود واقع                        اندیشه واقع کن تاسرحدعنقارا

##########9

 

روی اگر به خرابات با دل و جان كوش                                   به دیر و زود رس جام در زمان مخروش
وقار و مستي كوي مغان بهاء خواهد                                    به پيش غير و به اغيار اين بهاء مفروش
مرید پيش مرادش, زجان بپا خيزد                                        به ادعاي مريدي, ببایدت دل و گوش
سبوي وصل مراد ار, بدست شد, سركش                              صبوح جان بطلب با سبو, به غير مجوش
به ترس و لا به نباشد, وصال پيمودن                                   كه هر قدم به ره دوست جان رود از هوش
سوال مي نشود،بر مريد ره ،ز، مراد                                     به ره چوپاي نهي, لب بگير و باش خموش
به قيل و قال زمحفل اميد سود مبر                                   خموش باش و سخن از وراي گوش نیوش
به كسوتي كه بپوشند, شيخ و زاهد و غير                       مپوش, پيش مرادت تو جامعه دل پوش
رهت دهند تو را هم به کوی جان مهجور                          که عارفی به صلا گفت این اشارت دوش

##########10

 

بيشماران غنچه اندر بوته بادام شد                                       اشك شوق نسترن بنگر كه هم درجام شد
دشت و دامن جامه‌اي پوشيد از خضراي سبز                     در ترنم بلبل شوريده صبح و شام شد
سنبل و نسرين و مريم سرزدند از كام خاك                          پونه ژوليده دامن بر شقايق رام شد
در بساط بوستان از ناب سرخ لاله‌ها                                   جامها پرگشت و مستان با قدح در كام شد
شوق نرگس بين و پاكوبان باغ نسترن                                كز سماء و, وجد، بلبل مست بي‌آرام شد
حاجيان گلستان دامن كشان از هركنار                               جمع چون گشتند, سرخ لاله‌شان احرام شد
واي من اين بوي عنبر از كجا آمد, چنين                             اين دل سرگشته من در تب و سرسام شد
اي عجب پيراهن صد روزه اندام خاكا                               ز سفيدی رست و در يك روز خضرافام‌شد
خصلت اين گوي و اين چوگان ديرين را نگر                      هم تزرو و برف و گل, در زينت اندام شد
برتومهجورا ،هم ازاین گوی وچوگان قسمت است            لحظه خوش میباش کاردهربی فرجام شد

##########11

 

 

 

دوباره فرش نشاط آوريد در گلزار                                             كه رفت آن سرژوليده شتاء به دار
به رقص و هلهله در سبزه دامن افشانيد                                     كه بوم رفت و رسيد عندليب ومرغ هزار
به چشم گريه ابر بهار خنده کنید                                                 كه بوي ابر بهاري برد تب بيمار
به كار زينت گل آستين جان بكشيد                                           چنانچه شيد و مه و ابر و باد شد دركار
گره زخط جبين و زبخت باز كنيد                                                به يمن صحبت دل با گلي به جوي كنار
ز چشم مست خمار چمن به ناز و خرام                                        بگير جام و به جان خور, تو باده گل‌وار
خوش آنكه عمر به پاي گل و رياح شود                                      كنون كه گشته نصيبت, غمت به بادسپار
مدار در شده از دست گردش گردون                                          دوباره آمده با مژده چمن به مدار
به چنگ و بربط و مضراب تارهاي چمن                                     سپار گوش و, به سوداي او روان بگذار
بخوان به نغمه داوود بر جهات زمين                                          كه ديگر آمده در كوي و آستانه نگار
بيا و نغمه بلبل به شاخسار نگر                                                   همو ترانه قمري و ناز و چهچه سار
زآب لاله خونين كه جام مي‌گيرند                                               بخور كه مي‌برد از دل بطالت و زنگار
به گردشهربگردوصلابزن مهجور                                                  که خانه بازگشائیدنوشوددیدار

 

##########12

 

 

 

به بازار گل ريحان حراج است اين فراواني                                        كه بي‌ناز و ادا, بلبل برون شد بر غزلخواني
بيا بر گلشن و گلبن نگر آن سرو قامت را                                             نه آن سروي كه دي ديدي, كه هم مبهوت درماني
هزاران دست آرايش، كند بر قامتش كرنش                                         چنان كرده اسير خود, همه با تير مژگاني
چو مرواريد مي‌غلطد, گلاب شبنم چشمش                                         كه گويي قطره باران چكيد از ابر نيساني
به دور انداز آن رختتزبرگ گل قبائي پوش                                        نمي‌ارزد تن و جان را دهي عادت به نالاني
بساط عيش و نوش آور,قدح پر کن, سبو بشکن                                  خوشا در آن قدح, نابي به كام جان بنوشاني
تقلاي عبث ديگر كفايت, باش تا گويم                                                 تو چون گويي و در ميدان اسير دست چوگاني
مكن انديشه باطل, به نقد حال شو عاجل                                           مبادا طاعت نقدت به پاي نسيه بنشاني
تورامهجورکآمداین قدح ازدست جانانت                                            بنوش وشادمانی کن که فردارا چه میدانی

##########13

 

 

اين دل و جان را تو با زلفت به دار‌آورده‌اي                                     شب نمي‌دانم, كه روزم را تو تار آورده‌اي
تن فراخان را خبر چه از كمال حسن دوست                                   آنچه من ديدم به يك حسنت, هزار آورده‌اي
ظاهر آرايان به ظاهر بنگرند و ما به بطن                                       صورتي چون ماه و سیرت گلعزار آورده‌اي
داني اين، ترساي كويي تو, منت صنعان تو؟                                 در كمند زلف مشكينت مهار آورده‌اي
بس مديدي بود, مي “بود و خماري زان نبود                                  حبذا, امشب دو آن چشم خمار آورده‌اي
جاي حيرت نيست شيخ و عابد و زاهد زشوق                               ترك مسجد داده و هم پاي كار آورده‌اي
اغتشاشي بود بر جان و دل و بر ديده‌ام                                         داده‌اي نظمي تو, آن را در مدار آورده‌اي
می نپرس ازمن به کویت چون شتابان گشته ام                             گویدت مهجوردل دررهگذارآورده ای

##########14

 

 

 

آن شب كه ماه بود و تو بودي و جام بود                                    ديدی زما چه سان به قدح احترام بود
شرط وثاق جان و دل و ديده وجود                                           بردور باده سعي همه اهتمام بود
من نيز هم به مجلس مستانه چون شدم                                    ديدم كه جان به مقدم جانانه رام بود
گفتم غلو نيست كه تمجيد مي‌كنم                                             آنجا كه حرمتي ز همه خاص و عام بود
جام و قدح به گردش و نوش سلامتش                                   از هر دهان برون كه شدي از تو نام بود
فكر وصال نوش لبت آرزوست، ليك                                         آنجا بديدم اينكه, چه افسوس خام بود
اظهار درد و جرات فاشش نداشتم                                         از آن به شرب باده دلم در خرام بود
بودم ولي به رشته زلف كمند تو                                              جان و دلم چو آهوي وحشي به دام بود
مهجور خوش که در بر جانان شدی شبی                               مخصوص اینکه دلبرت عالیمقام بود

##########15

 

سبوي عهد ما هر ساله در ايام فروردين                                             به پاي گل زدست افتد, از اينم نوشود آئين
بساط جام گل فرشی به دشت سبز گسترده                                     صلا از بلبل آيد كه, بيا با گلرخان بنشين
به يك سو سنبل و ريحان, عبير مست آكنده                                      به يك جا ارغوان گويد سلام شوق بر نسرين
زيك سو مي‌رسد, بويی زگلزار و شقايقها                                         به يك سو دشت و صحرا از گلي نو رسته عطر آگين
بيا بر بوستان بگذر نگر دامان آرایش                                                مشاطه كان چنان كرده رخ بادام بن آذين
به چنگ و, رود, و, دف گستر بساط عيش بربط را                            بگو در مايه گلشن زند آن خامه شاهين
به گود تار زخمي زن, زبرگ سرخ آلاله                                               بزن در مايه دشتي, گوارا, از منت آمين
به چشم خسته نرگس نگاهی گر کنی ازشوق                                   دهي با يك نگه بر چشم بيمارش دل و هم دين
مزن تهمت که دینم رابه اینش میدهم زاهد                                      نداری که توچون مهجور،جان وچشم گوهربین

####16

 

 

 

در لب لعلت به جام جان شراب آورده‌اي                                      بر كوير تشنه جانم تو آب آورده‌اي
آن چه ناز, از تير مژگان و هم از ابرو و چشم                              كز خمارچشم‌،جانها رابه خواب آورده‌اي
من سكوت جان كه ميکردم رعايت در وجود                            آتشي انداخته, هم در شتاب آورده‌اي
سرخ آن گل گونه‌ها چون رز شكوفا در سحر                              اين سحر در گونه ها ياقوت ناب آورده‌اي
مي‌ندانم از چه در اين شوق افتادم, مگر                                     نيك انديشم تو ام در اين عتاب آورده‌اي
گلعزاران را كه می زیبد وفا و مهر و صلح                                 صلح تو قهر است و با مهرت عذاب آورده‌اي
ديگران گويند خوشحا میرسی برکام وصل                                  می ندانند اینکه , دل راهم خراب, آورده‌اي
سايه‌اي انداختي شاهين گستر بال, كه,                                       بر تماشا غير من, صد شيخ و شاب آورده‌اي
در مدار گردش هفت آسمان يك ماه بود                                        غايب آمد, چونكه تو رخ ماهتاب آورده اي
آهوي دشت ختن در نافه بويي ناورد                                           زان سبب، كه, اي صنم، به زان, گلاب آورده‌اي
زاهدی بگذشت ،رویش دید،بویش هم چشید                             گفت مهجوراچه سان برهجرتاب آورده ای

##########17

 

 

دوش جان من ديوانه به سوداي تو بود                                    دل ندانم ز چه در خواهش رویای تو بود
قدحي بود و دلي بود و من و خاطر وصل                                 اينهمه, فرش تمناي كف پاي تو بود
عالمي داد نشانم به قدح ساقي جان                                          عالمي بود و در آن قامت رعناي تو بود
سرو اقليم جهان خم نگريدم در آن                                             چون به اقليم دلم, سرو دلاراي تو بود
خامشي بر دل و جان داشتم و تن همه هيچ                              بردلم نيز سكوني, سرهي هاي تو بود
قامتي مي‌ننمودند مرا, غیرتوام                                                 گو كه عالم همه افتاده افراي تو بود
عالمي را كه در آن جام ميم بنمودند                                         غافل ازاین كه در آن آيت گلساي تو بود
جرعه هاخوردم وافسوس ازاینم میرفت                                  كاش در جام ميم باده حمراي تو بود
کشتی خاطرمهجورکه بی سامان گشت                                 بی سبب نیست ،که مغروق به دریای توبود

##########18

 

 

بوسه بر آيت خورشيد زند آن قد بالا                                        زانكه خورشيد چنين است,‌نگر عزت مارا
كلك نقاش ازل نازم و صورتگر هستي                                       كه به لوحش قلمي زد ز تو اي ماه دلاآرا
ياد مهر تو, هر آن نقش دل و ديده و جان كرد                           بس دگر, او چه كند, سايه اقبال هما را
آن دمي كز نفس پاك تو خيزد به دل و جان                              مات و مبهوت كند وقت سحر باد صبا را
ابلهي باشد اگر درد بگويم به طبيبان                                       چو به جان ،چشم تو ريزد به يكي غمره, دوا را
برسلیمان چونشان میشدازآن کرشمه تو                                  سوی بلقیس نمی گشت و نمی جست سبارا
سروبستان بهشت آمدوخم گشت به پایت                                درتعجب همه آنم که چه میگفت صبارا
این ز،اسرارنهان است وبه اصرارنگویند                                   دم فرو بند و فرو گیرتومهجورنوا را

                                                                 ##########19

 

 

 

حيف از آن خواهش دل كه به سر كوي تو گشتم                             ره ندادي و سركوي, خجولانه نشستم
دل سرگشته‌که در دير مغان جايگهي داشت                             پيش آن پير مغان جام و سبو را بشكستم
مكن انديشه كه جامي بشكستم, دل و جان رفت                    حرمتي باز به دير است, وهمان باده پرستم
تو كه در كوي, چنان بر رخ ما روي ببستي                              پاي بر چشم دلم نه, كه ره و راه نبستم
عارفان را نشود زهد, هر آن بود همانيم                              گر تو آيي و نيائي, همه از ياد تو مستم
در شبابي كه دل و ديده به راهت بنهادم                            دم پيري چو رسد نيز, بر آن خواسته هستم
ما،در خانه دل را نگشوديم به غيري                                   چون تو در جان و دلي, درب نهانخانه ببستم
شکرانعام تو ساقی نتواند دل مهجور                                 زانکه دیدار عیان دادی وهم از گله رستم

 

##########20

 

 

 

تا دل من به ياد تو مي‌شكند قرار خود                                  دل به سكون كوي تو, پا به ره  فرار خود
ديده به راه مي‌نهم تا كه ببينم آن رخت                                آفت درد مي‌شود, ديده سوار بار خود
روي تو در نگاه جان دين و قرار مي‌برد                                 اينكه نمي‌رسد دلم در شرف نگار خود
جانب هجر رو كنم ديگر از اين پسم چرا!                              گوش نمي‌دهد بجز گريه زار, زار خود
خانه دل نمي‌دهد راه به اشك چشم من                                   لحظه نشان نمي‌دهد ماهرخم عذار خود
هاله كشيده بر رخش ماه عذار من چرا؟                                  بي‌نظري كند مرا, گشته چنان به كار خود
من چه كنم كه بي‌ ويش گشته مشوش اين وجود                   گرفكند به كوي ما آن صنمم گذار خود
زهر وصال مي‌چشم نذر دل است اين, بلي,                            از سر درد, مي‌درد, در ره تو مهار خود
قافیه تنگ میشود وقت نوشتنم ولی                                    او نشود دمی برون از ره کج مدار خود

##########21

 

اي كه بر رخسار ما هت هاله از غم ساختي                                            ماه را از هاله رويت به درد انداختي
بي‌خبر بوديم ما از نعمت نازك دلان                                                       غمزه‌اي كردي و هم در آتشت بگداختي
ما حريف آن خرام ناز آهويت نه ايم                                                      از چه با آن عشوه‌ات بر هدم جان پرداختي
شهره شهري به دامت صد هزاران چون مني                                          پرچم عالي نسب بودن از آن، افراختي
يك نظربا گوشه چشمت مسيحا مي‌كند                                                  منتت دارم چرا اين مرده‌ات نشناختي
آمدم که پا ي بوس خانه وصلت شوم                                                     ميهمانت بودم و تو ميهمان ننواختی
تو سني شبديز بودي من نثار گام تو                                                       بي‌نوازش سم زدي بر خاك جانم تاختي
بي‌عسس مي‌خواستم آيم به دامان وصال                                              آمدم,‌ مانع به ره بود و عسس بگماختي
رو ، تو مهجور ازوصالش کامها خواهی چشید                                       درفراقش زجرها دیدی و جان هم باختی

##########22

 

 

نمي‌داني كه دوش از غم چه‌ها رفت                                                  ميي  خورديم و جان سوي فنا رفت
هزاران ني بنالند از نفيری                                                                كه دوش از هجر تو بر جان ما رفت
چنان فرياد هجران سربداديم                                                             كه از ناسوت تا عرش سما رفت
خرابيهاي دل را بوم بگرفت                                                                 به وقتي كه زدستم آن هما رفت
زجان بيگانگان آگه نبودند                                                                   نهان- خوي جان از آشنا رفت
چوخاک پا نمودم سرمه چشم                                                            به چشمانم از آن سرمه بلا رفت
نهان مي‌بود دل در حرمت هجر                                                          چو پر شد كاسه جان برملا رفت
غبار تن حجاب كوي جان شد                                                             ز دل آن صيقل و رنگ جلا رفت
اگر مهجور را تابوت کردند                                                                 به حسرت گو ، ز، ناکامی مارفت

##########23

 

 

 

جعد گيسويي بيفشان كاين دلم از تاب رفت                                           ناب هجري خوردم از جام تو, جان در خواب رفت
بس كه در د ير مغان خوردم به يادت جامها                                            بر نشد كاري, تضرع پيش شيخ و شاب رفت
دانه‌هاي اشك چشمم ريخت بر درياي هجر                                             قطره اشک ازدوچشمم چون ،می ،خوناب رفت
از طهوراي تو ای ساقي ذكاتم درد شد                                                    جرعه‌ها خوردم ذكاتم از كف سيماب رفت
تن به درياي وصالت شستم و هجرم فزود                                             جان به نسيان داد و از درياي وصلت آب رفت
زانكه از هجر تو افراطي زدم در ميكده                                                  جوي خوناب از دلم تا پرده محراب رفت
مي‌ندانم مادر اين ميخانه نامحرم شديم                                             يا كه سوداي صفات از كاسه ميناب رفت
دی ز غیب آمدسروشم خلعت مستی بداد                                            گفت مهجورا ،ز،دستت آن صنم بشتاب رفت

##########24

 

 

بر سر سوداي جانان دل به دامان بايدت                                           هر قدم در راه كويش دیده و جان بايدت
برصفات کوی جانان نیز, سري گوش                                                 كنهر چه جانانت بخواهد, بی سخن، آن بايدت
سرمه چشمت ببايد خاك كوي يار شد                                                 همتي مي‌بايد و آشفته سامان، بايدت
مي نباشد دل به سودايش كه آسان, زجرهاست                                بر كوير دل ز ابر هجر باران بايدت
جزره جانان و جز وصلش, طریق وراه نيست                                   بر وصالش از دل و جان چشم نالان بايدت
مستي ظاهر به كوي جان خماري تن است                                       روزگاری جان به شاگردي جانان بايدت
وجد مي‌بايد كه دل بر کوی جانان بسپري                                        قصه  كوته, بر وصال، از هجر عصيان بايدت
مژده ای دادند برمهجور از اسرارغیب                                             ،سر، این مژده ز غیرخویش کتمان بایدت

##########25

 

خدمتي شد لحظه‌اي بر كوي جانان آمديم                                        ياد آن ديرينه سودا, پاي پيمان آمديم
عربده گوی رقيبان ارزش كاهي نكرد                                                ما به همت دل نهاديم و به ميدان آمديم
تن به آب ديده شستيم و گلاب جان زديم                                       دست در دامن, حضورش با دل و جان آمديم
اين مشوش خاطري كز ما به كوي يار بود                                       شعشعي افكند از نورش به سامان آمديم
اين دل بيت‌الحزن را ياد اويش درد بود                                          بوي زلفش باد چون گسترد شادان آمديم
زانكه لطفي داشت بر ما, خارو خاشا كم  بهشت                            تا به كويش اين چنين شاد وخرامان آمديم
زمهريري بود تن از نااميديهاي وصل                                              لطف خدمت چون عطا بنمود, خندان آمديم
لطف تومهجور را بگرفت جانا بر فروغ                                         کاین سحربر کوی تو این چون شتابان آمدیم

 

##########26

 

 

زنخ چانه او جام مي جان من است                                                     محفل كوي خماران همه از او سخن است
آفرين بادبه نقاش ازل در لوحش                                                          چون تو مهروي به آن آيت حسن حسن است
سرو, بستان و چمن افسرد ازباد خزان                                                 باد حزني نو زد, سرو تو در هر چمن است
مانده‌ام خسته و مهجور, چو يوسف, بفرست                                      بوي زلفت كه به يعقوب زمان پيرهن است
عطر عطار چه‌ام, اينكه, به زلفت عطريست                                         طره در باد بيفشان كه عبير ختن است
زآيت روي تو نقشي به دلم بكشيدند                                                     کاین همه از ،شرف, آيت دل, داشتن است
وجهه بوي بهاري كه به گلزار و گل است                                              من گلي خواسته‌ام, به ،  ز رياح و سمن است
ياد او مي‌نرود از دل و جانم هرگز                                                       چون كه يادش همه آميخته جان و تن است
این دو روزی هم اگرخاطر مهجور گرفت                                              شادمان است ازاینکه به درت حلقه زن است
##########27

 

 

 

صبحدم باد سحر باز وزيد از كويت                               بس خبر داد مرا از شرر گيسويت
دل سپرديم به باد سحرت كام بريم                             ناوكي خورد به دل از خم آن ابرويت
انتظار آمده بود اينكه دمي مست شويم                    دردم باد سحر ،از جريان بويت
آه دل باز سپرديم در آن باد سحر                              الطفا طي كند و آه من آرد سويت
اين چه افسانه و رازيست که ما بي‌خبريم                  دل زما رفت و ندانيم نشان كويت
کرمی کن كه دلی دارم و سودا   زده‌ام                       دار وصلي به سرم نه، سرتار مويت
از هزاران خبر و مژده که آید،به چه سود؟                جز شرر هيچ نشد از دل آفت جويت
لشكري دارم و فرمان چو دهم بر سر كوي                  هر قدم كه بگذاري همه گيرد هويت
همتی میکن وآن چهره نمایانم کن                            جان مهجور خوش است ازدم آن دلجویت

 

##########28

 

 

بكن پيمانه مالامال جان ديگر به تنگ آمد                   بده ناب از خم باقي كه بر وصلم شرنگ آمد
ز سوي آن پريوش, دوش بر جانم درشتي شد         چنان ديدم كه برجانم زابرويش خدنگ آمد
نه ديگر جاي ماندن, ديرفاني جاي چون من نيست     بده كه كاروان كوچ‌ بر كوچش به زنگ آمد
مرا يك دل به جانم بود ،دادم در سر كويت           نه لشكر داشتم در جان, كه لشكرها به جنگ آمد
تامل ديگرم جانا، نه بر پيمانه مي‌شايد                   كه نابت از خم باقي به جانم با درنگ آمد
به نرمي بود و با خواهش اگر ناب تو مي‌خورديم     تامل آن چنان كردي كه ما را شرب تنگ آمد
نبودم كه به جنگ وصل با اصحاب عام‌الفيل               ابابيلت چرا بر سر فروزيزان سنگ آمد
مرا جامي مهيا بود و در‌آن باده باقي                      به وقت بستدن از دست تو صدنام و رنگ آمد
به امیدی که داری چنگ زن باردگرمهجو ر                     مبر امید بینی که به سویت بیدرنگ آمد

 

##########29

 

 

دوش در محفل جانان مي صافي دادند                      زان مي صافي جانان همه در فريادند
سر به بالين دلارا و همه محرم‌راز                                جان و دل بر سر ناگفته سری بنهادند
در طهورا قدحش آب حياتي خوردند                          خضروار از عطش خاكي تن افتادند
مست مخمور در آن محفل جانانه عيش                     پاي مي تا قدح آخر جان استادند
بي‌خبر اين همه در عشرت ظاهر به چه‌اي                  دل بكش جانب محفل كه مريدان شادند
دانی اين دير خرابي كه كند مست تو را                    طالبان مي جان بر خذفش ميدادند
چشم دل باز كن, از تن كه نيايد ثمري                      تن كه خاك است, هر آن خاك, اسير بادند
تو به مستوري جان، نه ،قدمي جانب قدس               حوريان مي‌نگر از آيت ذاتش زادند
بامریدان کهن رو بر جانان مهجور                        مبتدی هستی وآنان به قدح استادند

##########30

 

 

 

خمار ديده بيمار تو كبابم كرد                                                            حباب آب شدم, جان گرفت و خوابم كرد
به پاي خواهش انديشه رفت جان زكفم                                             مآل آن رخ مهساي تو حبابم كرد
مرا نبود كه انديشه جدايي و هجر                                                      ندانم از چه فلك اين شرر به نابم كرد
دلي كه داشتم و فرش زير پاي تو بود                                                چنان به هجر فشردي, كه سنگ آبم كرد
هميشه مست تو بودم به انتظار وصال                                             دمان هجر وزيد و چنين خرابم كرد
سعادت آمد و از خاك تن بساخت خمي                                             به جام جان زخم خاك تن, شرابم كرد
به آنچه بود خيالم, وصال سعد تو بود                                              چه شد كه آن صنم آمد, چنين عقابم كرد
فروغ غيب رسدنوبتي دگر زسروش                                                  كه ديگران دل ناخواسته فدايم كرد
سرور کوی ملائک توراست بس مهجور                                             که لعبتان حرم جام از ترابم کرد

##########31

 

 

سرمه چشم كنم خاك سركوي تو را                                                   از صبا خواهمش آرد به برم بوي تو را
دوش ديدم كه ز خجلت به نهانخانه رمید                                        ماه, چون ديد دمي, آيت مهر وي تو را
ديدمش لوح جهان را زتو صورت ميكرد                                          كلك نقاش در آن پرده دو ابروي تو را
ديده سردر گم و مي‌جست دل خسته ما                                         بر سر كوي وصال آن دل دلجوي تو را
بوستان دوش كه دنبال نشاني ميگشت                                          من نشان دادمش آن سرو صفاپوي تو را
معتكف گردم اگر در گره حلقه راز                                                   حلقه جان نكنم جز شكن موي تو را
بر غزالان سيه چشم جهان ناز مبا د                                                 گر ببينند خماري دو آهوي تو را
از صبا هيچ نخيزد به گلستان بويي                                                گر نگيرد به رهش خرمن گيسوي تو را
 اسب شبدیز بمهمیز و بجولان مهجور                                             کس به چوگان نتوان زد به جهان گوی تو را  

                                                                     ##########32

 

 

ما را نشان ز سرو, دلارا تو داده‌اي                                         بر جان هزار رنج و بلا را تو داده‌اي
دل را خبر نبود ز سوداي مهر خان                                          سوداي مهرخان به جفا را تو داده‌اي
از خاك تيره, تن بنمودي, رهم زتوست                                   برجان جان شكوه هما را تو داده‌اي
آورد ي از بهشت در اين خاك تيره بخت                               جاي سرور, شور و نوا را تو داده‌اي
در انتظار بوي خوش سرو سرمديم                                     منع گذار باد صبا را تو داده‌اي
نه در زمين به خاك و نه در آسمان به قدس                           امر خموش ارض و سما را تو داده‌اي
بر قامتش زخوف نگاهي نمي‌توان                                        گو اين رجاء به سروسها را تو داده‌اي
يلداي تيره كرده‌اي  شكن زلفهاي او                                    آن منظر مهش به مه،‌آرا، تو داده‌اي
مهجور میرود به ره و دارد این امید                                  لطفی کنی که لطف و صفا راتو داده ای

##########33

 

 

چشمان تو به آيت مهتاب عالم است                                   حوري تو، در، شكم ،که، نه آن دل به آدم است
آن شب گذار كردم و ديدم به پاي قدس                            حوري و شان غمزه صفت را همه غم است
آن خال روي و, چشم و لب و ابروي كمان                          كاندر تو داده‌اند, هر آن گويمش كم است
رويي نماي و دل ز من ، ای راهزن ،بگير                              چشمي كرشمه كن كه نگاهم به يك دم است
در آن قدح كه گودي آن چانه‌ات شود                                  نابي رسان مرا, كه دلم با تو همدم است
بر كش غبار تن ز روان, جان عيان ماست                           درلوح ذر، نمود, كه جان با تو محرم است
خوش چهره مي‌نما، به من, از ره رسيده‌ام                         ر خسار چون عبوس و دو ابر و چه درخم است
زود است اينكه دل بنشاني به كنج حزن                             آن دل نشان به زخم دل ما كه مرحم است
مهجور دی سراغ تو بگرفت و دید نیز                                 خط جبین دوباره چه مغشوش ودرهم است

##########34

 

 

مژده دادند كه رخسار عيان خواهد كرد                                                روشن از آن قدو رخسار ،جهان خواهد كرد
چشم بگشا و نظر كن, هم از آن كنج در آی                                           چون ز رخسار مهش, گل، نگران خواهد كرد
انتظاري كه به كويش زده‌اي خيمه به چشم                                         حاصلش ديدن روي است كه آن خواهد كرد
بر نچين آن دل و آن خيمه ز كويش شايد                                              حرمت راي تو بيش از دگران خواهد كرد
جان و دل نه به وداعش كه سروشش مي‌گفت                                    زلف مشكين و دل و ديده گران خواهد كرد
رو، جو از، آور از آن كوي حرمخانه ستر                                              ور نه بي آن, ز تو رخسار نهان خواهد كرد
گو نسيم آيد و باد سحري بر كويش                                                    زان نظر كن كه چه سان حرمت جان خواهد كرد
جايگاهي به تماشاي لقايش مي‌ساز                                                     كه در آن جايگهت غمزه روان خواهد كرد
آب چشمان ترت بدرقه راهش کن                                                      بین که مهجور چه خوش حدس وگمان خواهد کرد

##########35

 

 

 

زجام باقي ساقي دلم دارد تمنايي                                               بده ساقي تحمل نيست بر امروز فردايي
طهارت خواهم از مي گيرم و شايد كه زنگ دل                           در اين ميخانه جان با مي صافي تو بزدايي
چو با يك جرعه نابت چنان وجد آيد و مستي                            به اشراقم نشان تا جان كند با قدس همپايي
بريز ازجان حذف, پاكم كن از اين دير نافرجام                           محك از جام باقي نه, چه‌ام در خاك مي‌سايي
به مهماني جانان خوان بر حوران قرب جان                                كه ميدانم به مخموران، به عزت محفل آرايي
صفات فطر جان مي‌ريزدر جامي كه خواهی داد                       در آن محفل دمادم می خورم بي‌عذرو پروايي
بساطي گستر از حوران و من تا عرش جان گيرد                       عجين جان من با عرش و حوران بس تماشايي
از آن پس ديگرم حايل نگيرد پرده‌دار انت                                  وزان بالاتری ديگر ندارد جان و دل جايي
تکانی ده به تن مهجور جان درپیش جانان بر                             بکن باجان وجام باقیت باوصل سودایی

##########36

 

تبسمي بنما, غنچه از لبان تو چينم                                                          ترنمي بنما تا بكوي وصل نشينم
به سوز و ساز مباشد وصال حضرت جانان                                           نه احتياط بگيري ز سوز و آه حزينم
ز خاك كوي به چشمم چه طوطيا كنم اي دوست                                   كه نانموده رقيبان نشسته‌اند كمينم
به بوستان دلت اذن اختيار چو باشد                                                    به دست جان گلي از بوسه بهار بچينم
نشان رويت آن روي مه ندادندم                                                            از آنم اينكه چنين در فراق ماه غمينم
فرشته بال بگستر، هماي كام دل من                                                      كه آتشي زده‌اي بر مراد و دیده و دينم
مرا دلی به تنم بودوباجفا تو گرفتي                                                     به روي ماه نشان ده ،چه گشت ،ماه مهينم
مراد دل به من آور, به هر رهي مكشانم                                              تو مات كن كه به شطرنج تو شكسته وزينم
سبوی خاطر مهجور را چه شد که شکستی                                        بیا که غلغل مستانه زد نوای طنینم

 

##########37

 

 

 

رخت ميخواهم بيندازم به كوي آن نگار                                               شكوه‌ها گويم به كويش از جهان كج مدار
دامني از خون بيفشانم كنم خاكش عجين                                           شايداین حرمت بدارد دل نمايد سازگار
تار زلفي گيرم از آن جعد مشگينش به دست                                       تا كشم اين آفت هجران و غم را پاي‌دار
يا دهد تاري ز زلفش يا كمان ابرويش                                                 خم كند ناوك زمژگانش زند بر بي‌قرار
آن چنان در كوي وي دامن زنم بر قبل و قال                                       تا كنم,‌بي حرمتيها كه نموده، آشكار
كاسه‌ي از صبر باز آريد جان لبريز شد                                                ديگرم در پيش جانان هم ندارد دل مهار
پند ناصح نيز كاري مي‌نكرد از آنچه بو                                             دباز بر دير مغان خواهد که دل آرد گذار
پيرجان ميگفت,‌آی, در، دير، و مست جام شو                                  لمس فاني را ز دل برگير و بر بادش بسپار
ما که مست جام او، هم دل به کویش داده ایم                                در مغان مهجور را غایب چو دیدی یاد دار

##########38

 

 

مي‌ريز ناب مستي، ديگر در اين حبانه                                                     گويا كه ديگر آمد، فالم در اين زمانه
گو لعبتان مستي جام آورند و باده                                                           بر بط همي نوازد بر كام جان چغانه
دلدار ما كه ميكرد آن اخمها به ابرو                                                          زين پس دگر نسازد از ابروان كمانه
در صافي مي جان جستيم اين فراغت                                                      تيرش دگر نگيرد بر سوي ما نشانه
زين پس دلي نشايد بر جايگاه هجرا                                                         كآفات هجر ديگر شد بر عدم روانه
ديگر سراغ مستي خواهم ز،می، بگيرم                                                    در مي‌ستان هستي با خوي عارفانه
جانا سبوي جانم پرگشت از وصالت                                                        خوشحا دگر نگيري ديگر, به ما, بهانه
در قعر جان چو خیزم آتش زنم به حرمان                                              تا فقر نااميدي آتش كشد زبانه
مهجورشادی جان دیگر به کار ناید                                                        آنجا که رفت ازدل آن حال شادمانه

 

##########39

 

 

چه باشد گر قدح در دست و، مي, نوش آوري ما                             راخرامي با دو صد نازي و مدهوش آوري ما را
قدح پركن اگر هم زهر باشد منتش دارم                                          مبادا لحظه‌اي جانا, فراموش آوري ما را
بیا در بزم دل جا كن دو چشمم جای گام تو                                    خوشا با آن دلاویزی در آغوش آوري‌ ما را
در اين بزمم نبيني هيچ, جز ياد نگارينت                                       بلا بر دل نشاندی ,چون بلا پوش آوري ما را
به مي سجاده مي شويم, به ناب هجر محرابم                               هلا هل در قدح‌ريزي, شكر نوش آوري ما را
خريدارم بده, هر آن قدح داري هلاهل هم                                      كه از اين قيل و قال تن تو خاموش آوري ما را
غلام همت مهرم, جوي بنشان به جان و دل                                  چه، با بي‌مهريت ديگر, صعب كوش آوري ما را
مزن دستار بي‌مهري, بيا دامن به دامان كن                                   به دامان دلي چونين چه در جوش آوري ما را
سپردم دل دگر بر او ،بگو مهجور، از،مایش                                 دمی در جرگه مستانشودگوش آوری مارا

##########40

 

 

خرقه آلوده شد از بس كه به كفران گشتم                                               كفر دامن زد و از خويش هراسان گشتم
شوق اشراق تو آمد برهیدم ز هراس                                                       ياد تو چون به دل آمد، سرو سامان گشتم
ساقي آلودگي خرقه به، مي، پاك نمود                                                     پاكدامان به بر حضرت جانان گشتم
كفر خونابه تن بود و روان گشته اسیر                                                   تن رهاکرده, مطهر ز دل و جان گشتم
بس كه رنجيده ،بد،از مادل آن لعبت ناز                                               شکوه ها کرد وهر آن خواست  به تاوان گشتم

سخت بودازصنم، این شكوه كه از ما می گفت                                   ساقيم چون بشنيد اين گله آسان گشتم
چون مرا نيزازاوشكوه مهجوری بو د                                                  شكوه‌ها گفتم و در زمره پاكان گشتم
خم مكن ناوك مژگان, كه به دل خواهد رست                                     بي‌همان نيز من از هجر تو نالان گشتم
ناوک آن مژه ات پیک دل مهجوراست                                              در ازل تیر زدی بر دل و ویران گشتم        (حذف)

##########41

 

 

غم جان با قدح و باده مستان گفتيم                                                  غم هجران تو با بلبل دستان گفتيم
ديگر از ميكده و مي نه به وجد آمددل                                                شكوه‌ها از مي و از ناب و ميستان گفتيم
بخردان را كه نيوشيدن اسرار نبود                                                      سركوي آمده با طفل دبستان گفتيم
ترك ميخانه بكرديم و لب از جان شسته                                              عيبها بر سر محراب و شبستان گفتيم
قامت سرو تو بود و دل ديوانه ما                                                        مهر تمجيد تو با سرو به بستان گفتيم
باده مهر تو نوشيم و از آن دل مستيم                                                اين سخن دوش بر باده ‌پرستان گفتيم
ناله درد جدايي كه نفير جان بود                                                      بي‌تحمل شده با، ني، به نيستان گفتيم
آن رخي را كه گل از آيت آن در وجد است                                       رفته در حلقه گل پاي گلستان گفتيم
اینکه مهجورفراگفته ویاتقض ،چه باک                                         ازتوهرآنچه شنیدیم وشده است آن گفتیم

#########42

 

 

اي آنكه رخ عالم از آن روي تو سرمست                                              بر تخت جهان ،گاه ، تمناي تو بنشست
هفت عرش كه آويخت ز بالاي سر،ما                                                  بر يك گره زلف پريشان تو پيوست
در پرتو مه نيست چنان جلوه, كه زيرا                                               مه خود به تماشاي رخ ماه تو نبشست
آنجا كه سليمان شده ديوانه بلقيس                                                  چون تو صنمي بوده در اين شهر ندانست
پيمانه زمي خالي و ميخانه ز ميخوار                                                مي، بر دل ما از دل پاك تو روانست
داروغه در ميكده مي‌بندد و ساقي                                                    از جام تو شرمنده‌ شد و جام هما بست
واعظ كه قصص خواند و با وعظ نشيند                                         از صفحه حوري‌وش تو كلمه نخوانست
ما را نشود سرزنش ساقي, اگر ديد                                                   آن قلب تو را كه همه آئين جهان است
مهجور دل وجان بدهدبرقدمی که                                                   آسوده به دل پانهد ودست دهد دست

##########43

 

 

ما را سر سوداي تو بردار بگيرند                                                       بردار شوند آنكه سر يار بگيرند
بر شكر بازار خريدار نگردند                                                              آنجا كه تويي شكر بسيار بگيرند
اين ماه و شب و روز و همه انجم و خورشيد                                   از بهر تو دست از همه كار بگيرند
پژمرده مكن ساقي من, آن دل و جان را                                            كز تن به ره و خاطر دلدار بگيرند
اين محتسبان كز سر حكمند جلودار                                                  كي ديده شدي رفعت بيمار بگيرند
دلباخته‌گان را كه دگر حس عيان نيست                                            بر محتسبان گو همه آزار بگيرند
ميده خبر موسم گل را به هزاران                                                      كامد گل و سرجانب گلزار بگيرند
خوابيده دلان را خبر از وجد سحر نيست                                         گو رطل گران حرمت بيدار بگيرند
ما عمر شباب از پي وي پير نموديم                                                  آن را كه نهان بود به انظار بگيرند
برما نه وظیفه است, چه گوئيم كه چون است                                 اين چون و چرا بر سر ديدار بگيرند
آنجا دل و دلداده به يك جا بنشانند                                                  از ساقي دل حكم سزاوار بگيرند
ازعدلگه میکده مهجور گریزان                                                          تاشرح دلش در بر داداربگیرند

 

##########44

 

فرش پاي تو كنم سنبل و نسرين جهان                                            همتي ميكن و ما را ز غم دل برهان
هر دلي لايق اسرارنباشد گفتن                                                       آشكار است تو را هر چه مرا راز نهان
غنچه هر چند بگويد كه شكر بر لبم  است                                    مات و مبهوت شود از تواش اي غنچه دهان
بر مراد دل ما كاين همه در رنج و غميم                                      از سروش قدحت باده مهري بچشان
از تو  با سيم و زر و گوهر و حشمت نشود                                دل برآورد, دل و ديده و جان بر تو ضمان
سحرم باد صبا عطر و عبيري خو ش داد                                  جعد گيسوي تو ،گو،شدبه سحر مشك‌فشان
ره به بيراهه شد از بس كه به راهت گشتم                                شادمان باش تو و ما زفراقت نگران
پيرما, مهر تو را بر دل ما افكندست                                         گله ای نيست مرا, زين صله‌، اي بي‌خبران
اینکه مهجور ز گیسوی تو آویخته شد                                     کام دردیست که هرگز نتواند دگران

##########45

 

 

عقل و جان بر آيت سروسهي ديوانه شد                                                        مي نشان مهري به دل جانم ز دل بيگانه شد
دوش در ميخانه رفتم، معجز ي آمد، وزان                                                      عكس آن سروسهي در شيشه پيمانه شد
لعبتي از دست ساقي بر دلم جايي نمود                                                          كز فروغ مستیم جان باویش همخانه شد
از تللو چشم بستم، تا بصيرت بنگرد                                                                انتظاري بود و باز آمد چه بي‌صبرانه شد
ساقيا از ما پذیراین عذر،مستی مي‌كنيم                                                         اينكه دوش آن محفل از مستي چنان , جانانه شد
بس مزين بود, از ميخانه ما مست آمدیم                                                         غنچه از شاخ آمد و مرغ هما از لانه شد
خاصه در آن يك قدح كز دست آن حوري صفت                                              قرعه شد برفال ما دستي شكست و چانه شد
باده نوشیدوسواربادپا مهجور گشت                                                              آن سحر که موی جان بادست دلبرشانه شد

##########46

 

 

مهر دلش زجان ما فنا شود, نمي‌شود                                           بي‌دم آشنا دلم, دوا شود, نمي‌شود
سايه حضرتش نگر آيت جان ما شده                                         سايه حضرتش ز ما جدا شود, نمي‌شود
پرده جان دريده‌ام تا نگرد, بلاي دل                                            سير دل شكسته از بلا شود, نمي‌شود
صحبت دي كه با دل خويش نمودم, اين بگفت                          هر چه كني به هجر او, رضا شود, نمي‌شود
منطق و حكم را مگو, گفت، كه دل به مهر اوست                      قصه ياد بردنش, روا شود نمي‌شود
ما، مي، درد خورده‌ايم از غم و رنج چاره نيست                       ياد دلش زياد ما, سوا شود نمي‌شود
دل شده از سبوي او مست دگر چه چاره‌اي                            هر چه كنم كه مهر برملا شود,‌ نمي‌شود
داده‌ام اين روان وجان خود تن مرده مي‌كشم                       وين تن مرده روح را سرا شود نمي‌شود
دامن مهرمی نشان فرش دل است جای تو                              برسر این نگاشتن چرا شودنمی شود

 

##########47

 

 

آفرين بر تو كه داري دل و اين جان و روان                                                  دل همان است كه ماراست, تو را، نیز، همان
محتسب گفت چرايي؟ تو چنين مست سبو                                                   گفتمش پرس به میخانه هم از باده‌خوران
يادم آمد سر محراب عبادت دل نوش                                                           جانب ميكده گشتم به دل و پاي دوان
آن سبويي كه لبش نام تو را در خود داشت                                                   دست ساقي چو نديدم دل و جان شد نگران
گفت ساقي كه سبويت بشكست آه مكش                                                     آه چه؟ ياد تو را حك نمودم به روان
در روان ناب غم از جام سبويت خوردم                                                       مست از جام توام طره شادي بفشان
خود نه‌ام, خويش همانم, همه از آن توام                                                     ديگر اين جسم چه كار آيد و چه روح و چه جان
خود به هر جا كه شوي, من همه از آن توام                                                 روز و شب گمشده‌ات را به سراغت مكشان
تو به مهجورنشان مهرو از اوهستی گیر                                                       ای که هستی ،مه ،والای همه ماهرخان

 

##########48

 

 

آن دل از دست رفته با زمي آيد به جان                                                         از در ميخانه بر كويش تو جاني مي‌كشان
غم مخور بيت‌الحزن را مي‌وزد باد صبا                                                            ميشود آزاد , دل, از اين غم باد دمان
دل چو بر مهرست با هر باد لرزيدن چرا                                                        بس شمادتها كشيدن بايدت هم از كسان
دامن انديشه بگسل, دل به دامان تو شد                                                       ناله دل بشنوي از مات هر دم بي‌امان
شكوه شبگير دارد هر دلي كز دست رفت                                                        اين معما مي‌توان پرسيد از خسته دلان
مژده مي‌دادند دوش از غيب, بر ديدار تو                                                      بر قدمهايت نهادم اين دل و جان را ضمان
عزلت و تنهائيم, گو كي به آخر مي‌رسد                                                          بيش از اين مگذار ما را در سراغت بي‌نشان
آيت مهري و مي‌انديش بر اين جان ما                                                            عزتي بنما و از عزلت, دل مارا ‌رهان
تا به کی آوارگی درکوی جانان سهم ماست                                                    یاسلامی کن به مهجورت ویا جانش ستان

##########49

 

 

دل ديگر از غم بي‌خان مان شد                                           هجران رسيد و جان بي‌امان شد
باد دماني آمد زكويش                                                         مرغ وجودم بي‌آشيان شد
گرد فراقت بنشسته در كوي                                                آه از نشانم كه بي‌نشان شد
باران شوقم باريد از چشم                                                   سيلي به كام جانم روان شد
عمري كه پير آن كوي بوديم                                                غم‌ها سرآمد, پيري جوان شد
بس توبه كرديم از مي, زمحراب                                         جان تو به بشكست, باده خوران شد
ما جان بداديم افسانه گشتيم                                            او جان گرفت و جانان جان شد
بس قصه‌ها از ياران شنيديم                                             ديگر زبانم افسانه خوان شد
كويش رسيديم از راه مانديم                                            نه راه داد و نه راهبان شد
اندر پي او گشتيم هر جا                                                   چون ديد ما را ازما دوان شد
محراب داديم و مي گرفتيم                                              پا بر ميستان او روان شد
مهجورشکوه زین مایه بس کن                                         هرآنچه خواهی بینی همان شد

####50

 

 

اگر خواهم  كه ميل اندر وصال دلبر انگيزم               بشويم دست از جانم به كويش لشگر انگيزم
شرار جان زنم با آه دل بر آن دل و جانش              به كويش شورم و بر آتش هجرش, سرانگيزم
ز ما خوش مشربي گويا نشد داروي اين وصلت      به جولان سرآيم, مشربي چون بر بر, انگيزم
به پاي حكم دل دعوت نمودم پاسخي نامد              كه ميخواهم كه فرجامی به پيش داور, انگيزم
به بخت خويشتن فالي زنم تا بلكه كام آيد              و گر نايد, به بختم سايه‌اي از اختر, انگيزم
به چشم مست او چشمي زنم تا بلكه بشناسد          شرر خواهم زچشمش تا به جانم اخگر, انگيزم
زكويش رو متابم تا نبينم آيت رويش                   به كويش گر نبينم, صد رقيب از دل‌، بر, انگيزم
مرا سردي چه, تا دارم اميد وصل آن رعنا            كه بر جامم زكوي وصل ناب احمر انگيزم
دگرمهجور را زین بیشتر ازخود مران درکوی        که درکویت درآیم بوی زلف عنبرانگیزم

 

##########51

 

 

به مويه دل شب و صل عارفانه خوش آيد                    به عارفان قدح مستي زمانه خوش آيد
به سنبلان عروس چمن كه ماه بتابد                             به زير تابش مه, مويه روانه خوش آيد
ز طالبان مي تن چه سود, زانكه ندانند                        چرا به زلف شكن ،پيچ و تاب شانه خوش آيد
قدح‌كشان طريقت بداند اين معنی                              كه مرغ دام نهان را نه آب و دانه خوش آيد
بريز برگ و بكن ساقه, ريشه تا بطراود                       كه خاك نو شده را نوبر جوانه خوش آيد
به شخم مزرع هجران بپاش بذر طراوت                   كه بوي عنبر مستي به تازه خانه خوش آيد
نداي خواسته سركن كه ليله‌القدر است                   روايتي شده, خواهش در اين ميانه خوش آيد
به قامت و قد سرو چمن ،نه، ناز فروشي                 بلی ز یار کرشمه به هربهانه خوش آید
کمان ابروی جانان به ناوک است مهیا                   بکش کمانه که مهجور را نشانه خوش آید

##########52

 

 

مرابا طره مویت پریشان می كنی جانا                       به هجر ت بس جفاها بر دل و جان می كنی جانا
چه مي‌ بافي كمند از آن پريشان زلفها، دیگر                فتادم د امت  ،ازاين كار حيران می كنی جانا
چه علت مي‌ببايد ديگرم با لاي اين علت                      كه آباد مرابا هجر ويران می كنی جانا
دل مارا كرشمي خون كند, از چشم افسونگر               به ناز ت لحظه محتاجم,‌ نه ام ،آن می كنی جانا
مريض كوي جانانم, چنین، افتان و سرگردان              طبیب آسا به درد دل نه درمان, می كنی جانا
مرا سوداي تن چه؛ لطفها دارند مهر ويان                   توبا بي‌اعتنايي سر به عصيان می كنی جانا
هزاران علت آمد جان و دل را،زين غم هجران             صباي صبح وصلت كي به سامان می كنی جانا
نه مهجورازتوجان شویدکه جانش باتوهمدم شد        مثال روی خودبرمانه شادان میکنی جانا

                                                                  ##########53

 

 

 

آن نرگس مستانه را مستانه‌تر مي‌خواهمش         آن لعبت جانانه را جانانه‌تر مي‌خواهمش
سر و چمن خم ميشود بالاي آن اندام تو               آن قامت افسانه را افسانه‌تر مي‌خواهمش
نا آشنا گر بگذرد, رخ پوش ،از ديدار او                 آن رويت بيگانه را بيگانه‌تر مي‌خواهمش
رويي نبيند از تو جز, همخانه پيمان تو                  آن همدم و همخانه را, همخانه‌تر مي‌خواهمش
مي‌ريز آن در گهر بر صافي پيمانه ام                     آن صافي در دانه را, درانه‌تر مي‌خواهمش
دریای صبرم پر شد از امواج هجر کوی تو            آن خيزش موج تو را ديوانه‌تر مي‌خواهمش
زلفي فشان در كوي دل, با دست جان شانه كنم     آن زلف راشانه کنان همشانه‌تر مي‌خواهمش
آیدزهجران یوسفت مهجورحالت ،به ،شود            گوقامت سلانه راسلانه ترمی خواهمش

                                                              ##########54

مرا به غمزه لبخند نسترن چه نيازي                        چو خنده‌اي كند آن لب, نيازمند تو سازي
به ناز قامت سرو چمن نظر ننمايم                          به قامتي كه تو داري و آن كرشمه و نازي
مكن نصيحيتم اي محتسب, چو خويش ببيني       به يك نظر دل و جان مي دهي و دين همه بازي
ز غير مي نشود انتظار حرمت برد                          بلي كه پرده حايل كشيده حرمت رازي
نمي‌شود كه نشيني و روی يار ببيني                       ببايدت گذر از سختها و شيب و فرازي
اميد رويت چشمش به آتش است و به سوزش      نه راحت آيد و آسان، جمال  و چشم غمازي
خوشا به آتش چشم صنم که جان سوزد                بسوزد و فكنم چنگ بر دو زلف درازي
چه حیف اینکه بسوزدوجودجان مهجور                 میان آتش وجانت به زلف دست نیازی 

##########55

 

 

به جام جم نخورم باده،‌گر نگار نگيرد                  چه آب زمزم و كوثر, چو باده يار نگيرد
به درب ميكده حك است شاد باش ارادت           نه جام باده بگيرد, هر آنكه بار نگيرد
به فصل عيش و طراوت هزار و صد افسوس    كه باده آورد آن يار و دل جوار نگيرد
زحل كه صيد كند مشتري ومریخش                   چرا كمند من آن آهوي شكار نگيرد
هزار كرشمه‌ مي‌ريزد از خرام وجودش               خرام او كه بديدم, دلم قرار نگيرد
به ياد خرمن گيسو كه او‌فتد دونگاهم             چه حاجتم؟ كه به خرمن, مرا بكار نگيرد
خوشا كه رويت رويش كنم به محفل مستي   اگر كه غير مپندارد و، عذار نگيرد
به جان من كه بجز انتظار وصلش نيست       اميد اينكه زمن جان انتظار نگيرد

صدیق کوی وصالش به انتظارتوان شد         چوجان ودیده مهجور درمهارنگیرد

##########56

 

 

با پلك تيرگون و با ابروي كمانه                        بگرفته‌ اي ندانم چون جان ما نشانه
خوش آنكه باده دل در محفل تو نوشم          از جام لاله‌اي كه داري به گود چانه
با گام خسته كاين ره پيمايم و درآيم           خوشحالم اينكه هستم بر سوي تو روانه
از خارو خس گذشتن چون پرنيان برآيد      يك دم چوپا گذارم بر آستان خانه
اغيار چون بداند معناي اين طراوت            كاندر خيال كردم, آن زلف مشك، شانه
بگذار باد خيزد از جانب وصالت                  بويي چو عنبر آرد زان مشك آهوانه
در التماسم اينكه, يكدم رخي نمايي            چون، رخ بپوشي از من با ناز و صد بهانه
نه در مذاق آيي نه در طريق وجدم             اشراق بي‌اثر شد در گريه شبانه
در، اندرون جانم، درد یست از تو جانا        گر جان عيان نمايم آتش كشد زبانه
آمدکه کام گیرد دل ازوصال جانان            بی کام وصل بگذشت مهجور ازاین میانه

##########57

 

 

مرا به باده چه حاجت چو در كنار تو باشم                      خوشا كه حلقه به زلفت زني، به دار تو باشم
نيم چنان كه به گاه سرير با تو نشينم                              اجازت ار شودم گوشه‌گير بار تو باشم
به جان و دل همه گفتم كه هجر مي‌ بتوانم                     به طاقت آور و بگذار در جوار تو باشم
به فقر و فاقه اگر عادت است اين دل و جان را              به لوح ذر شده حك، اينكه بي‌قرار تو باشم
چه, با،دو ،گوشه چشمت به طعنه‌ مي‌نگري, گو               نه لايق اينكه من خسته لحظه يار تو باشم
مرا به ياد تو عادت بداده‌اند, خوشا كه                            به ياد ذكر تو خيزم كه يادوار تو باشم
زتن زدوده‌ام آن گرد جان به آينه نور                               گذار پشت سر آيم كه پرده‌دار تو باشم
به روز و شب همه در دل به ياد و  ذكر تو خيزم              زكام هجر تو مستم كه مست زار تو باشم
به آن کمندسیاه دو زلف حلقه چنان زن                            که هم به عالم مهجوریم شکارتوباشم

##########58

 

 

مستم از باده گلگون تو در جام الست                         نه كه من, عابد و هر زاهد و هم مغ به كنشست
مسجد و دير و خرابات كه حاجت نگشود                   آمدم ميكده تا بلكه شوم باده‌پرست
از چه آن لعل لبت باده  نداد آن شب وصل                  يا كه غير آمد و در دايره باده نشست
آنقدر، مي ،به تمنا زوصالت كردم                                عاقبت جام و خم و كاسه ميخانه شكست
آن پريوش رخ و آن لعل لب شكروار                           مي بديدم كه به ميخانه بشد دست بدست
ابروان خم و مژگان شرار آلودت                               مي‌برد دل به نگاهي ز همه عابد و مست
باز بنگر كه من از چشم تو, جان مي‌گيرم                    خم به ابرو ندهي كاين دلم از جا بگسست
دوش دل در غم ديدار تو،می انديشيد                       اي كه فكر توا ز،انديشه دلداده نرست
قدمی ،نه ،سر کویش که بدیدی مهجور                      شدعنایت در میخانه به روی تونبست

##########59

 

 

مي‌خواهم از زمانه تيري شود نشانه                    زهري دهد به جانم با خوي عارفانه
بربط زنان هجران چنگي زنند با غم                      شعر مرا بخوانند با عود و با چفانه
در جاي جاي قامش جاني دهم كه شايد               بر وصل ما نگيرد ديگر سر بهانه
تيري رسيد بر جان از ابروی هلالش                     كان تير را نگيرد در هر كمان زمانه
آن سخت دل ندانم آن تير چون رها كرد             كز سقف ديده آمد, بردل نمود خانه
آرش صفت زهامون تيري زني نداني                  از كوه و دشت و صحرا بر جان كند كمانه
شب در محاق هجرت مهمان ماه بودم               اي مهربان به مهمان كم گير تازيانه
رندان هجركش را از ره نميتوان كرد                 من نيز رند هجرم خواهم شوم روانه
شعری بزن به فالش مهجورخوشتر آید             شایدکه جعدمویش ازتوگرفت شانه

##########60

 

 

بده پيمانه درجام در ناهيد آن حوري                             كه مي‌گيرد زجان هر آفت و هر درد و رنجوري
بيا ديگر شبستان را نه جاي امن مي‌بينم                        درميخانه شو ،دربان  كه مي‌سازد مخموري
غم و درد و فراق هجر را هركس نمي‌داند                        برو از هجرداران پرس رنج و درد مهجوري
سراغ روي ماهش را شبي از ماه پرسيدم                       بگفتا گر نگاه افتد,بدان نورش دهد كوري
غلام ارزني مهريم, اربابا نه ،خدمت كن                           بيا مهري نشان كز هم, توان گيريم دستوري
كجا سودا كنم كز قيمت دل باخبرباشد                            به هر بازار رفتم, مي نبودي چون تو مهرويي
سليمان را كه آن جاه و جلال و تخت وحشمت  بود         به بار عام مي‌خواند, بيا حشمت نگر, موري
رواق منظر چشمي كه دارم جايگاه توستنمي‌دانم           فراتر زين چه مي‌بايدت, منظوري
سر سودای تو،مهجورمیخواهدبه پا خیزد                      جدال کوی وبرزن تابهکی ، هجران ومستوری

##########61

 

 

نواي ني بزن كز استخوانم ناله برخيزد                                   بزن بربط به چنگ غم كه چنگ غم برانگيزد
بده ساقي شراب جان كز او آتش شود جانم                           بسي نابخردي باشد, كه دل از جان بپرهيزد
مهيا كن دمي مجلس, در آن حور پر پوش هم                       كه چشم جان ما بر او, شراب زندگي ريزد
من از دراعه پوشاني كه در زهدند, بيزارم                             مريد ميكده با زاهدان هرگز نباميزد
دي از پيمانه دار ميكده نام تو پرسيدم                                  بگفتا لوح ذرينم, قلم برنام او ميزد
خوشا در آن قلم رنگي ز خون ما شود جاري                          كه نام نام و جان با جان جانانش درآميزد
مرا آن جان جانان آنچنان گامی دهد والا                              كه محرم تر كسش بالا  رود گر, بال و پر ريزد
سوار ابلق چابك سوار ابر گرداند                                          به ابلق تازيان از گيسوان خویش مهميزد
بشارت باد این ایام حزن ودرد آخرشد                                  تورا،مهجور،دیگرجان به جانانت بیامیزد

##########62

 

 

گشاي بال عروجت كه آسمان باز است                هر آن عروج كني مبدائی به آغاز است
و راي پرده ملائك نگر, زشوق و سرور                به بال و پر كه زني تو, از آن به آواز است
زغير مي‌نشود, اين سما ءبشنيدن                       كه جايگاه سروشش, خفاگه راز است
هزار مشكل و درد  است و پاي دشواري              به كام وصل رسيدن, نه عشوه و ناز است
سلوك راه ببايد, که خاك كوي شدن                     كه بار حضرت او, عشوه‌ساز و غماز است
اگر دلت به ره آري  وجود او بيني                      كه سير راه ارادت, به شرط احراز است
به نعش خاك شده, خوي كر كسي مپسند           كه تن, به خوي دل و جان, چنان سرافراز است
گذر به راز گه آن حرمسراي بلند                         به خاك مي‌نشود ره زدن, شررساز است
بیا به رازگه آن حرمسرا ،مهجور                        چه رازها که به خاموشی تودمسازاست

##########63

 

 

دوش در ميخانه خمها, ناب صافي بار داشت                       ساقي،‌اندر, دور خم دلداده ها بسيار داشت
دل‌گذران باز مي‌گشتند, ديدم پايشان                                  چون مغيلانگاه از حد بيشماران خار داشت
خار ناور ده زپا، آن دل گذاران پاي خم                                بر سر جام ارادت, آنهمه  پيكار داشت
گفتگویی بود با آن محتسب از جام و ناب                          ما چه مي‌گفتيم و, او از آن, چه در افكار داشت
لحظه در ميخانه ظاهر شدم, دربسته بود                           قيل و قالي مي‌شنيدم, ساقيش سربار داشت
جام, گل را هم  ز پيش چشم پنهان كرده بود                     نازم آن جام جهان كه, ساقيم,‌انظار داشت
بيشماران جان و دل در كوي جانانش اسير                        با سرزلفي اسيران را به پاي دار, داشت
وجد حالانند در ميخانه ساقي جان                                   لامكانش, كي, مكان بر غير و براغيار داشت
راه می پیمودمهجوراز پی رهواریان                                زود درمیخانه شد،پایی چنان رهوارداشت

##########64

 

 

 

به خاك, دير خرابي كه گام مي‌سپري                             يواش‌تر, كه هزاران تن است و جان و سري
به خمرخانه, كه برجام و خم شراب زدند                      نظاره ميكند از خاك ديده و بصري
گدا و مير و شه و راهزن, به جام خمند                          عجين خم چه شناسد, شكوه و بدگهري
از آنكه, خاك تن تو كنند جام شراب                              بيا زپاي مي و جام جان بكن گذري
بنوش جام و بجوي از جهان فراغت و عيش               كه تن چو خاك شود با تو كي كند ثمري
به یمن, باده نابي كه ميرسد خوش باش                   دو روزه عمر نشايد به زهد و زهدگري
زگلرخان حضوري كه جان و سردارند                        بخواه بوي سر و جان, چو نافه سحري
مباش غره, نیایی به کام خاك سياه                            زخاك آمده, برخاك بايدش سفري
زجام ،کام بده ،باده می خوردمهجور                           چه متهم بنمایندپای بی نظری

##########65

 

 

دوش با خرقه آلوده, به ميخانه شدم                            غافل از خرقه آلوده, چه شرمانه شدم
وقت رفتن دل و جان و سر و تن سالم بود                    با مريدان, گله شد, از زنخ و چانه شدم
من نبودم كه در اين خرقه آلوده مريد                          طاهري بودم و از خلد بر اين خانه شدم
عندليبي كه به صد نغمه سماعي مي‌خواند                   از جفاي گنهي شد, كه، به ويرانه شدم
مرغ خوش خوان غرل‌گوي بهشتي بودم                       باد كفر آمد و مخدوش، از آن لانه شدم
من ببايد به حرمخانه جان مي‌بودم                                شرري كرد, گنه شد, زحرمخانه شدم
يار جان بود, هر آن بود, در آن پرده ستر                       خرقه آلوده شد, از آن همه, بيگانه شدم
آن طريقي كه, حقيقت به دل و جان می داد                 تن هوايي زد و نفس آمد و بيگانه شدم
داستاني كه به سر بود, سر نوش سبو                         تا سرودند غلط, بي‌دل و پيمانه شدم
جز من و باده و جز كوي خوش يار نبود                      لحظه در كوي ويش بود, كه مستانه شدم
زان دمان آمدو از خلد به خاكم افكند                          كاين چنين با خس و خاشاك رذيلانه شدم
باز, جان دارد و دل, تن بگذارد, مهجور                         دوش ميگفت دگر باره, حريصانه شدم

##########66

 

 

وصل همخويان جان, با حلقه مستان خوش آيد                  حلقه مستان به ساز بلبل دستان خوش آيد
در حريم مهرورزان, مي‌نباشد, تن ستودن                            چونت اين ظاهر به زيور, بر حريمش جان خوش آيد
وجد مي‌بايد, دمي, تا محفلش را يارگردي                           ياري از جان گير بر وجدت, كه بر جانان خوش آيد
سخت‌كوشي ديگر از اين دور فاني را زسر كن                     بر بقا مي‌كوش هر سختي شود, آسان، خوش آيد
شانه زن, زلف پريشان را, قدح در گردش آمد                     كاندر اين سودا به جان و دل, سر سامان  خوش آيد
بي‌غبار تن, به كوي وصل پا, نه  رخ نمايان                         ماه محفل شو,‌همو, کانجا رخ تابان خوش آيد
يار اگر خواهد زند تيري, سپر میساز  دل را                        با كمان ابرويش, گو, ناوك مژگان خوش آيد
بي‌وجود يار, وصل حور و جنت را چه سودي                    تا بر جانان رسيدن, ديده نالان خوش آيد
دوش مهجوراسروش ازغیب میخوانداین معما                  دلستانان راچرا ،آه دل سوزان خوش آید

##########67

 

 

خوش به آنم كه سرخواهش دل ناز كني                               در دم, باد سحر طره سر،باز كني
من زهجران تو, تن بركف اين خاك نهم                                 تو سرخاك تنم, زمزمه آ‎غاز كني
آرزو كردم و نوميد شدم از اينكه                                         ياد ما را به نسيم سحر, آواز كني
ديگر, آن غمزه چرا, جان به لقايت دادم                              همتي, بر سر مهر آيي و دمساز كني
خجلت و عرض دلم, خوی وصالي طلب                              عزم خود, كي به دل ما, سرپرواز كني
گو مرا؟ از گله و تهمت ياران چه كنم                                  مگر اين دل به ره آری و سرافراز كني
اين رقيبان كه به كويند, دغلباز  رهند                                زينها راز من و خود, فاش یکی راز كني
در وجود من دلخسته, نه جز آيت توست                           حيف, ما را به دل و جان, گله پرداز كني
صبرمی باید وهمت به وصالش مهجور                               تا گل ویار به گلشن شود وسازکنی

##########68

 

 

اي باد, اگر, سحر زكنارش گذر كني                               آن طره‌هاي جعد, پريشان، به سر كني
بوي ختن نخیزد ازآن كوي, زان سبب                            از مشك بوي زلف, ختن را هدر كني
مشكين زلف بين, كه جهان رنگ از او گرفت                  با زلف او به شانه بخواهم سحر كني
نقاش لوح آنكه قلم بر رخت كشيد                              ابر و كمان نموده, به دلها شرر كني
دانم كه لطف خويش,‌به هر دل نمي‌نهي                      بر ما ولي به چشم عنايت نظر كني
اي دلستان,‌مرا كه دل از جان ستانده ای                     بستان ,و ليك, باشد از آهش حذر كني
افتاد ه آمدم,‌سر كويت ز درد هجر                             باران عشوه ریز به چشمم, كه تر كني
بر ما دگر,‌ تن است,‌روان بر تو داده‌ايم                      خوشا كه تن, چو جان و روانم به بر كني
مهجور راچراست گنه اوکه خلق توست                    میخواستی که خلق نه چونان قمرکنی

##########69

 

 

به جام باده مستان شراب مي‌ريزند                                  درنگ كن, كه شرابي چوناب مي‌ريزند
خمار چشم مريدان, خمار تر زشراب                                 زخم شراب به جام حباب مي‌ريزند
به چنگ و عود و چغانه, ترانه‌ساز كنيد                            كه ناب را به طنين رباب مي‌ريزند
روان و جان به هم‌آور, كه تن نمي‌خواهند                       تنت گذار و به جان شو خراب، مي‌ريزند
ز آب زمزم و كوثر زلال‌تر دارند                                        قدح بگير كه از خم گلاب مي‌ريزند
به حرمت آی, دغل را زخمره، نوشي نيست                     به جان شراب شفا بي‌عذاب مي‌ريزند
به چشم ديده نباشد  بصيرتي بايد                                 که ناب وصل به جام مذاب مي‌ريزند
طريق حضرت جانان به جيش و كيش مباد                    كه  جرعه‌، مي، او بي‌عتاب مي‌ريزند
سبوی باده مهجور،پر،ز،خوناب است                             به روی آتش جانش چه آب میریزند

##########70

 

هرگز سلام سرو سها را شنيده‌اي                      در بوستان، خم قد سروي تو ديده‌اي
نازم غرور سرو كه آزاده ميرود                        چون سرو, باش مي‌نگرم قد خميده‌اي
در خانه‌اي كه مي‌نتوان, جاي خود, ستاد          بي‌بال و پر, تو از سر ايوان پريده‌اي
آزادگان كه مي‌نشود،بر, بر درآورند                  تو سرو را ز بي‌‌بري از بن بريده‌اي
گر عكس آنچه عزت خلق است,‌سرزند             ديوي, كه در نجابت,‌انسان خزيده‌اي
جان مي‌ نشان كه   جان بر جانان عزيز شد      آيا تو از گلاب دل و جان چشيده‌اي!؟
آزاد كن روان, زچه بر دور اين وجود                از ريسمان دهر به جان, تن, تنيده‌اي
در گلشن صفا, شو, از اين دهر كج‌مدار            چونت بقا, به كنج, بطالت خميده‌اي
مهجور رو که سرو سهی را توآیتی                  چون ازگلی قباله درمان نچیده ای

##########71

 

 

به باد صبح سحر, ديده باز خواهم كرد                     دگر به ميكده، جان بي‌نياز خواهم كرد
زمانه را دگر از اين غبار خواهم شست                      سراب جان به شرارش گداز خواهم كرد
به مهر خان دل آرا,‌دلي نخواهم داد                         دگر به كرشمه يار ناز خواهم كرد
چه احتياجم از اين پس, مرا, به غلغل و شور           به شور و عشوه, که خود, نغمه‌ساز خواهم كرد
به ظاهري كه بيارايد آن نگار چه سود؟                    !دلم زظاهر تن پاكباز خواهم كرد
نه ديگر اينكه ببينند سرشكسته به كوي                     كه دل به مايه جان سرفراز خواهم كرد
زكر كسان تملق دگر دلم بگرفت                                   سراغ شوكت آن شاهباز خواهم كرد
گشای پهنه میخانه روی مهجورت                               که مست باده دردم نمازخواهم کرد

##########72

 

 

گر مرا از اين دل حرمان خلاصي نيست نيست                     دیگر از اين درد بي‌درمان خلاصي نيست, نيست
وجد ميبايد, سلوك ره، كه بر جانان رسيد                             ورنه از اين سوز و از هجران,‌خلاصي نيست,‌ نيست
جان و سربايد به عرش پاك قدسي‌داد, پيش                        تن كه از اين خانه ويران خلاصي نيست, نيست
دامن آلوده را جايي نباشد در مغان                                      بي‌طهارت زين ميان بر جان خلاصي نيست, نيست
سوز دل, با سوز، ني, هرگز ندارد آشتي                               دل بسوزان, بي‌دل سوزان خلاصي نيست, نيست
خرقه و دراعه و زنار, ده بر مردمش                                     توشه جان پيش نه، جز،آن خلاصي نيست, نيست
كام جان شيرين كن از ميخانه سير وجو د                            دامن از سوداي,‌تن برهان, خلاصي نيست,‌نيست
دست بر اشراق باقي ده, كه جامي خوش دهد                      گر شوي, آلوده دامان خلاصي نيست, نيست
برتوهم مهجور دوش ازغیب آمداین خبر                               دیده گربندی ،ازاین دیوان خلاصی نیست ،نیست

##########73

 

 

بر دلم, گر از ويش نام و نشاني بود, بود                           خسته از ناز ويش گرهم جهاني بود, بود
سرمه چشم شده خاك سركوي نگار                                 كوي او گر چون منا, بگرفته جاني, بود,‌بود
ما حجاب جان به نامش,‌دور كرديم از وجود                   در حجاب جان اگر راز نهاني بود, بود
ناوك مژگان چشمش, تير آرش ميكشید                           آن هلال ابروان, خود داستاني, بود, بود
سر به كوه و دشت و صحرا, همچو آهو,‌ از، پيش            صيد او گشتيم, و او, هم دلستاني بود, بود
در مغیلان بيابان, پا برهنه ره زديم                                 تا به كويش آمديم, و ،او ,‌ هماني, بود, بود
مهربانيها كه مي‌فرمود, زان باز آمديم                           آنچه ميديديم,‌او, اما نه آني بود, بود
رنگ این دوار گردون دیدمهجورش به عین                    گوئیاصدرنگ ازاودرآسمانی بود،بود

##########74

 

باز دل, در هوس باده تو سرگردان                                باز بگرفت زما, فكر تو حال و سامان
دير راهب به چه كارم, در ميخانه گشا                         منتظر مانده به پاي در تو ميخوا ران
تشته باز آمده‌ام, آب گوارا نخورم                              واژگون ساز, خم ميكده, چونان باران
در سلوك ره ميخانه هزاران صعب است                    اين صله, باز نيامد كه بدستم آسان
جان بيايد, كه زتن, چاره وصلي نايد                          معتكف بايدت از جان به كنار جانان
بايد اين جان و دل ازصدق نهي, بر قدمش                دل به تن, هيچ ندارند, بلي, دلداران
تو,‌تني, تن كه بخاك آيد و آن خاك دگ                     رو, به خمخانه بپرس اين سخن از خمداران
این چه وجدیست که مهجورزخودگم گشته است    ازکویردلش این چون بجهد گلباران

##########75

 

اي که با صوت خوش وجد غزل ميخواني                                با چه وجدي بسروديم غزل, ميداني
حرف حرفش, به مي صافي جان تركيب است                         بهر تركيب هم, ازحق بشد ميزاني
ما كه از دل به درآورده, به دل ميگوئيم                                 چون بخوانيش چنان خوان, كه به دل بنشاني
حرمتي دار نه آسان بگذر, از سرفهم                                      بهر ما كه ننمودند به آن آساني
اين نه جولانگه صوت است و ز ادراك به دور                         كاين چنين گام تغافل به همش ميراني
پاي اشراق نشستيم به صد سوز و گداز                                  هر كلامش بگرفت از دل ما ساماني
آن زمان اين بسروديم, دل و جان مي‌سوخت                         اين زمان گر تو بخواني سرو جان سوزاني
چشم دل غرقه خون بود و وجودی همه درد                          مكن انديشه, كه بر درد نشد عصياني
جان مهجورکه میشد زتنش بادل سوز                                   دلستانش ننمودازکرمش احسانی

##########76

 

صبر خواهم بر بلايي كه تو باز آورده‌اي                           آتشي افروخته جان در گداز آورده‌اي
اوج جانم را كه ميديدم چنان در كام وصل                    وصل جانم را، زهجران در نياز آورده‌اي
ما دو چشم ديده بستيم‏، اينكه دل بيند رخت                 اين نمي‌دانست دل، چشم غماز آورده‌اي
ما كه مي‌بوديم در كويت هميشه سربه زير                     از چه رو با آن غرورت، سر، فراز آورده‌اي
نغمه خاموش دردي كه مرا دادي بس است                    بر كمال درد ، اين چون نغمه، ‌ساز آورده‌اي
درگذارکاروان،ماهم دلي داديم و رفت                           دل به پاي خود شد از ما، چون جماز آورده‌اي
طالب ويرانه شد جان در فراقت، گوئيا                           دير شد روئیت، خوشا كه دل فراز آورده‌اي
با سروش خويش ما را بود ديرين رغبتي                         غير را چون بر سر افشاي راز آورده‌اي
صبرمی باید،شنیدم دوش میگفت ،این، ،سروش             ناله مهجورامکن ،چون دل ،نواز،،آورده ای      

                                                                    ##########77

 

صفاي مقدم جانان دم بهار خوش است                                      پياله مي صافي بر نگار خوش است
دمي ز صوف كنار، آی  و جام صافي گير                                    كه جام با قدم يار در كنار خوش است
هزار كاسه، مي، هم چو ار مغان آرند                                         تمام هيچ، پياله ز دست يار خوش است
به وصل مي‌نشود، قدر يار دانستن                                           هميشه جان و دل و چشم بي‌قرار خوش است
به صافي قدح و بر زلال، مي، چه نیاز                                      كه جستجوي دل و ديده در غبار خوش است
كنار چشمه حیوان، چه آب مي‌طلبي                                       كه جرعه خون دل و جان به شوره‌زار خوش است
مذاب بايدت از جان و دل، همو، تن چيست                          به ياد يار شدن، شعله شرار خوش است
منال، آه مكش، پرده وقار مدر                                               كه صبر را دم از درشدن، مهار خوش است
به جام دیده مهجورناب خون ریزید                                     به ماندگاری جان ،نام یادگارخوش است

##########78

 

خوشا در فصل گلزاران، دمي با ما كنار آيي                                     به پيماني كه پیمودیم، آيي، برقرار آيي
نه ديگر بيش از اين با اين دل ما نغمه حرمان                                  بپوشي رخت خوش‌خويي، دمي هم سازگار آيي
رقيبان را ز كويت رانی، وبی ترس وبی پروا                                   دلم  را فرش جان سازم، به راهت آشكار آيي
چولطفي هم نكردي، جان ما، آذين ره سازي                                    كرامتهاكني يك لحظه برجانم گذارآيي
تمناکرده ام، پير مغان را، گرد دل شويد                                           غباردل توهم برگير، خوشها  كه خمار آيی
چنان در اين قضاوت مانده‌ام مبهوت و سرگردان                           كه حكمي گيري از پيرقضا و داديار آيي
به چشم مردمان ظاهرت، بت ساختم از تو                                     از آن ميخواهمت، بر تارك مينا سوار آيي
خوشادرمحفل مستی توباشی تاج سرمارا                                     که سرباشد،ز،مهجورت ،توآن راتاجدارآیی

##########79

 

قامت سروي كه داري تو،چنان بالابلندقد                                    برافراز وبه خورشيد جهان از طعنه،خند
بر خراج مصر، يوسف را زليخا مي‌خريد                                      قامت سرو تو يك نوبت ببينيمش به چند
سنگ را خويشي اگر هم، بازلال شيشه شد                                 سنگ ناسوده، به جاي شيشه جانا،كي خرند
من ندانم جان و دل از ما به يغما برده‌اي                                   يا كه مهرويان عالم اين چنين دل مي‌برند
كنج آن دولت سرا را، مي‌مكن عزلت‌سرا                                  دل گزاران را نظر مي‌كن، به پايين درند
در گلستان هيچ بلبل بر گلي ننشست چون                              دولتي در بوستان داري كه بر آن مي‌پرند
حشمت و جاه و جلال و زيور دنيا، چه‌كار                             ..آيدم، آن چشم و ابرويت، مرا سيم و زرند
مي‌ندانم از چه برماروي خود پوشانده‌اي                              يا نشان، آن روي خود. ياگو كه دل بازآورند
دل ستانان دل چوبگرفتند مهجورا مخواه                             دلستانان جهان چون ازقماش دیگرند

##########80

 

يارب اين سستي بازار، چرا؟ در كارش                             دولت و بخت هما، سايه‌گر بازارش
ما كه با قافله جان به سراغش رفتيم                               گر چه هم لطف ندارد، به سلامت‌دارش
آه ناداري و نابودن، از او سلب كنيد                                حشمت و جاه سليمان نبي، دربارش
آفت دغدغه مستولي او هيچ مباد                                   جيش و كيشش به سركوي بكن بسيارش
بوم ويران خرافات ز بختش كن دور                               فر جمشيد و همايون هما كن يارش
آهوي راغ مبادا، رمد از منظر چشم                                با كمند سر زلفش بكشان بر دارش
ما دل وجان به رهش داده و دل ميخواهيم                   يا دلش قسمت ما، يا زجهان بردارش
خاك تركرده دوچشمي به ركابش زده‌ايم                       زود بر ما برسان با قدم رهوارش
خودبه تنهایی خودباش خوشاکه مهجور                      منتی نیست زکس، چون نشدی سربارش

##########81

 

 

باده‌اي پركن يك امشب را،خرابم‌كن زمي                               چاره بگذشت ازگنه،عصيان، ثوابم كن زمي
بر عروج عالم لاهوت مي‌خواهم شوم                                     راهواري تندپا،پا در ركابم كن ز مي
من خود از اعلاي علييين لاهوت آمدم                                   چون درافكندي دراين ديرم:عذابم‌كن زمي
بر تنم جان است و جانم ازدم دمهاي تو                                 سردي تن رانمي‌خواهم، مذابم كن ز مي
با ،جوي كز خلد آوردي به خاك تيره بخت                              بر عقيق خاك تيره، در عتابم كن ز مي
سلسبيل وكوثروزمزم ندارم پيش رو                                     قطره اشكي به حسرت، را، گلابم كن ز مي
اين اماناتي كه دادي بي‌تحمل مانده‌ام                                 راحتي خواهم، ازآن در پيچ و تابم كن زمي
تن‌كه‌‌‌خواهدماندوجان‌‌‌‌‌آيدبه‌پيشت‌زان‌سبب                          التماست مي‌كنم، عالي , مآبم كن ز مي
محتسب مهجوررا از،می ،مگیرایرادچون                             گرتوهم با اوشوی گوئی صوابم کن زمی

##########82

 

 

چه‌خوش آنكه درفراغت،قدمي،زني درآيي                                         قدمت نهي به چشمم به رواق ديده آيي
زدوچشم خونفشانم،به كرم سرشك شويي                                         زگل صفاي رویت به دلم دهي صفايي
نه منم به كوي مهرت، دل و جان زدست شسته                                 چو ظرافت توبيند، همه ميشود فدايي
خم ابروي كمانت به هلال ماه ماند                                                   به وراي اوج هستي، تو فراترازهمايي
من اگرزخاك‌پايت‌به دوچشم سرمه كردم                                        به اميد اينكه شايد نظري به ما نمايي
دل‌خود، قدح نمودم كه چكد ز، در ،چشمت                                      كه خضاب جان نمايم به غمم شود دوايي
سرداستان ندارم، چه نويسم از غم جان                                          كه هر آنچه مي‌نويسم: همه ميشود، جدايي
بگرفتم از تو ساغر، كه به دل نهي دلم را                                       ز دل و ز ساغرت هم به دلم نشد ندايي
به خمارخانه شد،دی ،زجفاو دردمهجور                                         چه بشارتی که میگفت توهم ازآن مائی

##########83

 

 

دمي ساغربه گردش‌كن،كه، می، آرام جانم شد                          هر آن از، می ،طلب كردم، بديدم كه همانم شد
به جمع مهوشان منشان، مرا در مستي جانم                               كه در مستي،مرا،از دست ديدي كه، روانم شد
دلي دادم كه دل‌گيرم، بشد با كاروان، آخر                               جرس فرياد زد، بردل، جفا از ساربانم شد
تنم در لابه مستي تقلا مي‌زند، بنگر                                          نه سود آوردم ازاين ره، هرآن ديدم زيانم شد
به رطل شوكران خوردم شراب وجد ناكامي                            به قعر خاك فاني هم، غمت ورد زبانم شد
مرابامستي وناب ومي و رطل و قدح حرفيست                     نه جايي دركف ميخانه ديدم،نه زمانم شد
به آن اندك شباب‌عمركزنام تو،دل خوش بود                           به چشم جان عيان ديدم، دم باد دمانم شد
دلي دادم به سويت،با جفابفشردي و خون شد                        پريوش يادگاري،چون تو، آخر، خونفشانم شد
مگر در ساغرم ساقي، مي ناگونه قاطي شد                             چوخوردم جرعه‌اي، تيره،به‌چشم دل،جهانم شد
نه من نامهربان بودم، وفاي عهد دانستم                                 چراپس اين چنين بي مهر،آن دل مهربانم شد
به رمزی این سخن می گفت ،مهجور،از،منت بگذر                  بدان نتوان گذشت ازتو،فدایت می توانم شد

##########84

 

 

هجر تو، دركنار مي، مست و خراب ميكند                                   ديده پلك بسته را، غرق به‌آب ميكند
ياد وجودمست ما، از تو طلب كند وفا                                       وه،چه خيال بی جلا، پاي حباب ميكند
دل نگران و ديده‌تر، چشم به راه و منتظر                                  هرچه نظر كنم به در، در تب و تاب ميكند
گستر راه تو بصر، از سر لطف مي‌گذر                                        ارزني از وفا سپر، دل نه عتاب ميكند
من كه نكرده‌ام جفا،جور و جفا، چه، بي‌وفا                               خنده مهر مي‌نما، پير، شباب ميكند
ديده‌تريم و خسته‌تر، شام نمي‌شود سحر                                  چشمه آب شد بصر، غمزه خضاب ميكند
اي قد سرو تو، قدم، در چمن تو آمدم                                        حلقه به كوي جان زدم،گوكه سراب ميكند
تهمت ماست در چمن، جمع به پاي انجمن                                  باولع وبه ممتحن شیخ به شاب میکند
جان به نگاه توفدا،مهجوربربه اوج ها                                        اوج که می شود فنا میل سراب میکند

##########85

 

 

بردر ميخانه رفتم، پابرهنه، خرقه دوش                                واعظان‌چون خرقه‌ام ديدند،دادندي خروش
دیدشان ظاهر ، به بطن دل ندانستند، كه                              بر بهشت خويش ميخواند، دمادم ميفروش
قصه‌‌‌‌هاگفتندو،درباور، كه جنت حاضر است                         اي عجب ازمابه واعظ‌گو،به نسيه‌كم بكوش
بامن،آی،در ميكده، از دست حواران قدر                               باخرام وناز جام، مي، بگيرو باره نوش
محفل از زهدو ريا خاليست، دل برکام نه                             غفلت ازدامان جان بردار،هم ميدارگوش
در جرنگ شيشه پيمانه، رازي خفته است                            راز ميگويد،اگر هم زهرباشد، نوش، نوش
من عقب از قافله بودم، دلي بر هم زده                               تا درميخانه رفتم، با فراغت وقت دوش
جام تن با خود نبردم، دل بر جان بود هم                           زان سبب‌درگوشه‌ميخانه اش ماندم خموش
ساقیادرمان دل میکن ،بده ناب وصال                                مستی مهجوربفزا،درس وپیغام سروش

##########86

 

اي باده حمرا، به دل و ديده روان باش                                      تن گير زما، خود همه آزاده جان باش
اكنون كه جوانيم و مي از ما نستاني                                          بستان مي پيري و زجانم نگران باش
پيك سحري مژده نازت به سحر داد                                            ميگفت ز محراب به ميخانه روان باش
آنگه كه همه در بر ساقي به هم آئيم                                          شادابی دل خواه ورواج ههمگان باش
ما راكه زديدار رخت منع نمودي                                                 حیف است برو جلوه اکناف جهان باش
درويش دل ما، كه بجز صدق ندار د                                         مصداق دل وخاطر عالي گهران باش
ما با قدحي باده كه شب را به سرآريم                                    توتاج سرمحفل و ماواي، سران باش
از ما كه تحسر نرود از دل و آهيست                                       پس منتظر حزن دل از باد دمان باش
مهجورچه گویی گله او دل به تو داده است                          با جان ودلت، آمدنش راتوضمان باش

##########87

 

باد صبا دوباره نويد بهار داد                                         گل بوسه‌اي به بلبل خود يادگار داد
بادام گل شگفت چو باد سحر وزيد                               نسرين، خنده‌اي به سمن آشكار داد
دشت و دمن به فرش گل لاله باز شد                             پهن درخت لانه مستي به سار داد
از ره رسيد، غلغل مستان گلعزار                                   حوري‌وشان به خدمت مستانه بار داد
از آب خوش گوار، سرشك پريوشان                             باران باده، باده خوشخو به يار داد
از نو رسيد گردش ايام وجد، خيز                               ساقي جواز، مي، سرليل و نهار داد
آن هجرو غم، كه بلبل شيدا به جان كشيد                  خورشيد نورسيد و غم جان مهار داد
از هر كران زلال سرشكي روان، بيا                            ساقي پياله‌ای به همه باده خوار داد
ازما پیام نو برسان فرودین رسید                            مهجور راصفای توبرخودقرارداد

##########88

 

 

صبا پيغام مستي داد، ايام بهار آمد                                     زمان وحدت گل‌گشت وعيديادگارآمد
تغاولها كه بلبل از خزان حزن بر سرداشت                          به پاي گل هزاران نغمه زد،گل بيقرارآمد
ز تن بركند اندام طبيعت كهنگي ها را                                به هرجابنگري گل‌گشت وباگل گلعزارآمد
شتاءكاين رنج وغم،برقامت سروسهامي‌داد                    به تعظيم‌آمدومنت‌كشيدو سازگار آمد
زناف غنچه نسرين عبيري داد باد صبح                             كه پنهان بادگان، برباده‌خواري آشكارآمد
بگوبرعندليبان،گل‌شگفت و باده‌گلگون‌شد                        زاشك چشم‌گلرويان چه گلزاران ببار آمد
مراهم ساغري پيمود ساقي ،هم در آن گلزار                     هزاران روي‌ورخ‌ديدم كه درجانم بكار آمد
خوشاازآن صنم، دراين بهارعيش، باری هم                     رسدبردست من باده، چنان آن باده، پارآمد
زلال جام ،می، پای بهاران خوش بودمهجور                   بهاری میگزین کزبادو باران پایدار آمد

##########89

اين سحر، گو بررخم باد بهار ی مي‌وزد                                      چون زگفتار لبانش سازگاري مي‌وزد
پرده بركن از وجودخويش، بازآمدبهار                                      رخ نما، باد سحر برهر عذاري مي‌وزد
عندليبان را نگر در غلغل و مست سرور                                      گلعزاران را بگو، مهر نگاري مي‌وزد
اين تطاول كزغم هجران به بلبل مانده بو                                 دپرگشايد، باد بال بيقراري مي‌وزد
مهرخان در بوستان بازآورندي جام وجد                                  چون به بستان و چمن باد خماري مي وزد
گل به وجد آمد،هزاران سردهندي نغمه‌ها                                نغمه‌ها، كز گردشش برهر مداري مي‌وزد
ما تن خوددربهاران برصبا بسپرده‌ايم                                      چون شميم آن، بر هر باده‌خواري مي‌وزد
دامن گل خواهم افشانيد در پهن چمن                                    چون شنيدم، نغمه ازهر گلعزاري مي‌وزد
خاطری شادان بیاور دربهاران پیش جمع                                خاصه بر مهجور، اورا مهر یاری می وزد

##########90

 

 

ساغري، حمرا بده ساقي، كه غم آسان شود                                   گوئيا ميل است، هجريار ما، تاوان شود
بس مديدي كز،مي، و ميخانه‌ات،بوديم دور                                  باز مي‌خواهد سر سرگشته‌در سامان شود
در ركاب ابر مي‌رانديم، باران سرشك                                            قطره‌هاي اشك ميخواهد، سراغ جان شود
آنچه ازحمراي تو، آرامشي بر جان رسيد                                      از محالات است ديگربار در عصيان شود
هركه ازمحراب بگذشت وسلامت رانگفت                                    ساغری حمراتعارف کن همه ايمان شود
حلقه برميخانه‌ات ساقي زدم، جامي رسد                                   جبدا، جامي كه آيد آيت جانان شود
غنچه‌ها گل بشكفد، محرابيان آيد به وجد                                   كز ترنج دست، بران دست بدكيشان شود
چشم برساغرنشان مهجور ماه نو رسید                                       کزفروغ ماه نو چشم ترت تابان شود

##########91

 

 

با راهيان حضرت او، از در آمدم                                       خوشا، كه بخت شد به بر دلبر آمدم
خود خاك بودم از، ازليت چنانچه بود                                تن برگذاشتم، بنگر، آذر آمدم
بار نخست خام ره راهيان شدم                                         اينك ز جان پخته، برش ديگر آمدم
شيب و فراز ره كه چنان صعب مي‌نمو د                           پيموده راه، گشتم و باز از سر آمدم
خود حرمتيست، اينكه مريدم، شمرد او                            شادانم اينكه چون دگران، از در آمدم
درويش وار، ره زدم و راهيان به پيش                             از راهيان فرا، به شكوه و فر آمدم
از تشنگي تري به دهانم نمانده بود                                   قسمت نگر، به باده چون احمر آمدم
وجدي كه بود باتو، و اشراق دل مرا                                در ره، سوار بخت شدم، اختر آمدم
مهجورتومرید رهی راه خویش رو                                   آگاه گوکه ،بادل وچشم ترآمدم

##########92

 

 

غلغل بلبل دستان به تماشايم خواند                                           بوستان بر  نگه سرو قد افرايم خواند
حوريان صور صرافيل، شنیدندومرا                                            مهوش غيب سوي شوكت عذرايم خواند
آن پريوش صفتان، كانهمه نازك بودند                                        قهركردند،چو اوسرو دلارايم خواند
عرش قديس سماوات‌كه جاي نه من است                                 ساقي جان به يكي ساغر آنجايم خواند
من كه درگوشه اين خاك به زندان بودم                                     محفلي كرد مهيا و فرح‌زايم خواند
تن گرفت ازمن و روحي به روان بازدميد                                   از روان بر قدح و باده حمرايم خواند
بس رقيبان ،قدر، نيز كه حاضر بودند                                         زان ميان قرعه‌به ماشدكه به سودايم خواند
وجد جان از خط پيشاني من معلوم است                                 ساقيم نيك نظر كرد و به سيمايم خواند
كسوت غم كه به تن بود، مرا در غم هجر                                   عزتي داد وبه مهماني ديبايم خواند
بس عبث بودکه مهجوربماندمهجور                                           لطف ساقی به ،می ،و ناب طهورایم خواند

##########93

 

دل به هرلحظه ،ز،يادت شكند حال و سري                                   باز ميگو، كه دل از بهر كه‌ها مي‌سپري
يك دل از ما بگرفتي و دگر مي‌خواهي                                         باز ميدادم اگر بود كه جان دگري
در سراغت همه كوي و همه برزن گشتيم                                      هفت اقليم جهان، گشتم ونامدنظری
هر دم و بازدم جان كه بيادش خيزد                                             متهم ميكندم باز به افسون نگري
غمزه غمزه گران، با همه عشوه رواست                                      هم كه مخصوص از آن لعبت مينوگهري
حور محرمكده عالم قدسي مبهوت                                             از رخ و خال و دوابروي چو ماه قمري
ديده بايد كه زهر ديده بگيري جز او                                          غرق بايد به رخش، بادل و جان و بصري
جان فشانيست مرا، لحظه چو رو بگشايد                                حاش و حاشا، كه به كويش تن ظاهر نبري
رد پایی بنشان برسر کویش مهجور                                           تابماند ز توهم برسرکویش اثری

##########94

 

 

آهوي وحش نداني كه چه‌ها خواهد كرد                                      مبتلا اين دل مارا به بلا خواهد كرد
مرغ خوش‌خوان سحر جاي ترنم گويا                                         زين سپس برسرگل نای  نوا خواهد كرد
بربط جان نه دگر زخمه به مضراب زند                                      آفتي،گو، كه دراين نغمه‌سرا خواهد كرد
به همايي كه هم از سايه او خوش بوديم                                  سايه مي‌گيرد و جان سوي فنا خواهدكرد
به مريدي همه جان و سرو دل رفت از ما                                   كي زلطفش نظري بردل ما خواهد كرد
دست آلوده اين يار بلاپيشه ماهر                                             چه هم عشوه دهد، بازجفا خواهد كرد
ديگر از كوي سروشم  منماِیم گذري                                           او كه با بي‌نظري،جور، روا خواهد كرد
قيل وقالي‌كه دراين‌مدرسه‌ديديم‌بس است                              او كه ببريد نظر، كس چه روا خواهدكرد
دل برآریدبه مهجورکه دلداده شده است                                  ورنه این شکوه بر بادصباخواهدکرد

##########95

 

سبو پر كن كه ميخواهم، به مستي كام جان گيرم                            به كام جان در اين مستي مگر جام جهان گيرم
به سودايي كزاين ديگر، مرا بر خويش مي‌خواند                            نخواهم شد، مگر از او دل و جاني ضمان گيرم
بيا زاهد، بيا، در ميكده جام است و مستوري                                 كه بيني، من چه سان جام از پريرويان عيان گيرم
من از هر خاطري  سامان نگيرم، دل نياويزم                                  كه سامان از نگاه چشم آن ابروكمان گيرم
بياور جام مخموري، به مستي وصل ميخواهم                             چومستي بردل و جان شد، وصالت شادمان گيرم
مگو زاهد، كه من ترك گنه، هرگز نخواهم كرد                               گنه آنگه شود كز كوي او ديگر عنان گيرم
چو من اين عشوه و اين ناز از آن يار مي‌بينم                              دگرآرامش ازگفتارواعظ گوچه سان گيرم
ز اغياران چه سودي، زانكه حال دل نمي‌دانند                            نشان كوي او بايد هم از دلدادگان گيرم
اگردرمحفل رندان نشدمهجورسودایی                                       جوازخدمت کویش توان از،بامیان گیرم

##########96

 

 

گو، مرا درميكده آن لعبتان ساغر دهند                                      تن نياوردم، به مستي حال جان و سر دهند
سالكي عريان، مغيلانها به پايم درخليد                                    تاسرکوی اوفتادم،لحظه بال و پر دهند
با يكي ساغر مرا، هرگز نشاط وجد نيست                               التفاتي ميكن و گو ساغري ديگر دهند
هر چه كشتي برسرراهم، جفا و زجرودرد                               باغبانش من، نشستم، بذرها تا بر دهند
با رياضت مي‌توان طعم وصالت را چشيد                              اي توحور حوريان بنگر چه، دلها در دهند
با نگاه چشم مستت، ميبري دلهاز جان                                  جان فدايان حاضرندودل به آن دلبر دهند
من‌كه‌جانی داشتم بادل گرفتی ازمنت                                  خوش به آنم بربهایش باده احمر دهند
زمهريري بردلم افتاد تا با خود شدم                                      گونشاني ديگر از افسانه آذر دهند
تشنه ای مهجورطاقت میطلب تاوقت وصل                        بر توهم حوری وشان ازآب آن ساغردهند

##########97

 

به ناز، پيش من ،آی، آن خرام برنگرم                                            به قد سرو، تو با حسرت نظر نگرم
زمان روئيت آن آيتت نما معلوم                                                    كه تا به كي من ديوانه پشت درنگرم
نه ديگر، آن شكن زلف كن، حجاب سياه                                     اجازه‌اي ،كه، به رويت دم سحر نگرم
خوشاكه آيدم آن بخت چون هما به وجود                                دوچشم باز و تورا همدمي به بر نگرم
مبند پرده جان، كز بصير وچشم وجود                                    ز وجد و شوق به چشمان چون گهر نگرم
رقيب مي‌نگذارد به كوي خانه كنم                                           رضايت است تو را همچو رهگذر نگرم؟
هزار آه، فشاندم به كشتزار وجود                                           از آن هزار، يكي را شود ثمر نگرم
مرا كه مي‌نشود، اختيار وصل وجود                                      گذار، روي تو با اشك و چشم تر نگرم
تو آنچنانچه به مهجور عشوه می سپری                                 چنان مبادکه درعشوه ات شررنگرم

##########98

 

كنون كه مانده به حسرت دوچشمم از رخ وخال                                  نشسته ام كه برآيد مگر شميم وصال
غرور وعرض، ببايد به پاي عشوه يار                                                     دلا مجنب به هر بادي و به عجر منال
نه شب هميشه بپايد، كه تيره بينم بخت                                               زند طلوع زمشرق كه نيك گردد فال
خودآيي از من و خواهي وصال وكام وجود                                       چه مي‌طنم همه از هجر، تارغم به خيال
كنون كه عشوه كند آن نگار غنچه صفت                                             به گلستان بنگر، غنچه‌ها كه گشته زوال
شباب عمر نگاران، نه دير مي پايد                                                      كه ديو پيري دهر است، هر زمان به جدال
به پاي همت و صبرم، ظفر ز راه رسد                                                 مراد دل همه با صبر شد به كام و روال
هماي بخت سعادت، هميشه نيست بخواب                                       بدان كه بر سرو جان منت گشايد بال
فراغ خاطریاران بجوی تومهجور                                                    چو،خاطری نشود،نیست خوش، گذشته وحال

##########99

 

 

پر زد از اوج طراوت مرغ خوش خوان سحر                                 بال او چون نور بود و تاج خوش‌فالي به سر
چون هما گسترده بالي داشت، من در سايه‌اش                             جان و دل از دست ميدادم چو ميكردم نظر
غير هرگز مي‌نباشد، محرم كويش مگر                                          آشنا خواهي شوي ،رو، ازدل وجان می گذر
حوريان كه در تماشا لب به دندان مي‌گزند                                   اي تو خاكي، جان بگستر، لحظه بر بالش نگر
محرمان كوي خلد، از او به رازي مانده‌اند                                    پس تو نامحرم، بكويش اين تن خاكي مبر
وجد مي‌بايد كه بيني، ذره‌اي ابهام عين                                        بادلي، شوريده و چشم و بصير ی ديده‌تر
از وراي جان ببايد بنگري، در كوي راز                                           ورنه، هرگز مي‌نبيند، آيتش را هر بصر
سايه آن مرغ خوش‌خوان را به جان ديدي اگر                             تن رها كن، جان بيفشان كه ز جان گشتي گهر

دامنی گسترتومهجورازجان درراه دوست                                    گرزصدق دل بگستردی نمی آیدمگر

###########100

مي‌نشود كه ياد او از دل و جان و سر كنم                                  روز و شبم زجان و دل ناله بي‌ثمر كنم
پير مرا خبر دهيد آفت هجر شد بسر                                          تا به كي اين روان و جان در حضرش هدر كنم
اذن وصال اگر شود، پربكشم به هر طريق                                 گرد رهش بگيرم و سرمه اين بصر كنم
جان به نشاط كوي او، بگسلم از رياي تن                                  تادم وجد لحظه‌اي، بر شرفش نظر كنم
نور دو چشم مي‌رود، روزن جان طنيده‌تر                                زانكه نشينم و نظر با دو بصر به در كنم
تار دو زلف آن صنم، گر دهدم اجازتي                                     روزن دل گشايم و رويت آن سحر كنم
طاقت تن كه داده‌ام، عزت جان دهد مرا                                 از سر كوي حضرتش تا كه دمي گذر كنم
هر خبري كه ميشود، بر دل ما نمي‌رسد                                   خويش ببايد اين دل از آن صله باخبر كنم
هجرمن ووصال او هجروی ووصال من                                   مهجور،این امیدرا تا،بر،لوح ذرکنم

                                                                                                              ####101

 

عندليب چمن از آن به فغان افتاده است                            كه گل از هجر وجودش  به بيان افتاده است
پاك كن، گرد تن و جان، بكشان سوي وصال                       تا ببيني كه زبان شكوه‌كنان افتاده است
مي‌نماند دگرم، برسروجان آه دلي                                      آه دل هم به وصالش به ضمان افتاده است
سر به سامان نشود، ديگرم از اين دل سو                         زكي به سامان شود اين غم كه بجان افتاده است
در نسيم سحرش نيست تمناي وصال                                گو كه فال من محزون به دمان افتاده است
هر طريقي كه برفتم، نگشود آفت هجر                              گوكه جانان همه در شك و گمان افتاده است
بي‌سبب نيست كه آهم، دل و جان مي‌سوزد                     آه دردي كه شرارش به جهان افتاده است
رمز وصلش نه به رمل و نه به اسطرلاب است                 رمز آن آيت رويت به نهان افتاده است
جان سلامت ببرازکوی وصالش مهجو ر                           ناوکش بین چوخدنگی به کمان افتاده است

##########102

 

وصال آن شب ديرين رضايت جان بود                             رضايتي كه به جان بود هم زجانان بود
ازل كه مشكل و صعب و شرار مي‌پيمود                          چو اذن بار شنيدم، وصال آسان بود
هزار رشته طنيدم هزار حلقه به وصل                              گمان كه حلقه آخر، به وصل پايان بود
من و طريق وصال و ملاحت جانان                                 به كوي عزت جان زين طريق مهمان بود
دو،ما، به خانه حرمت به پاي گفت و شنود                     بهشت بود و ملائك به ما غزلخوان بود
رسيد حرمت و ديديم عزت، مي، نوش                           مباد آنكه، بگويند، مي، به عصيان بود
لبان غنچه آن خوش نگار حور صفت                            به یمن رویت خوش، خوی ما خوش الحان بود
ز،راه درشد اگرآن نگار، بد گفتند                                  وگرنه با توکه مهجورپای پیمان بود

##########103

 

 

میسر مي‌شو بر جان ،وصال و رويت جانان                          وصالش گر ميسر شد، دل و جان ميشود سامان
دگر مي‌گردد اين ايام، از اين حزن و مهجوري                      مراهم پرشود روزي، زشكرخند گل دامان
نشستم پاي صبري كه ظفر ميآيد از آنم                                كه يلداي سيه آري شود با یک  سحر تابان
دلي دادم كه دل گيرم، شدم از خویش شرمنده                   شود بازآيد و گويم، بيا و جان و دل بستان
هماي بخت مي‌آيد، تو جان‌گستر كه ميگردد                        تو را هم درد مهجوري، زفال بخت او درمان
فراوان در ره وصلش كشيدي آه دل بس كن                        روا، ديگر نمي‌بيند، تو رازين بيشتر، تاوان
زجان اوجي بكش سويش كه روي او بجان بيني                 رواق چشم بسپر، جان بپاي مقدمش بنشان
كه جانان را هرآن بيند به اوج عزت جانش                          به وجد افتد، چناني كه بپندارند بر عصيان
وصال ار گشت برمهجور،همت بود وره کوشی                   زجان شدتابه جانان شد، شدن ،کی شد ،براو آسان

##########04

 

از چه اين كفر به مسجد سر محراب افتاد                                واعظ شهر به منبر زچه بي‌تاب افتاد
باده صاف زلالي كه قدح را مي‌شست                                       چه شد، اين باده چنين محمل و خوناب افتاد
كاسه صبر جهان اينهمه هم تنگ نبود                                       يا كه سنگي سراين كاسه ميناب افتاد
آنهمه غلغله كز بلبل شيرينم بود                                               دم كشيد و به چمن، پاي گل از تاب افتاد
آن، ميي، كز تف خورشيد جهان مل مي‌گشت                         حره بگرفت و ز سرديش چو سرداب افتاد
مست از مايه تطهير مي اش در حرمان                                   شيخ بر غسل شبش در گرو آب افتاد
اين چه افسانه غيبيست كه از داور غيب                                برزبان من و شيخ و مغ بي‌تاب افتاد
گو كه پيمان ازل بوده و بايد ميشد                                       كاين تقلاي عبث بر سر سهراب افتاد
چشم دل در سر كويش كه به بيداري بود                             جادوي زلف كمند آمد و در خواب افتاد
آنچه مهجورنظر بر مه مینا میکرد                                        ماه روی تو دراوبودکه برآب افتاد

##########105

 

صنما قامت سروت به چمن سرو من است                                روي تو در چمن جان، همه ياس و سمن است
عندليبان چو به گلزار و چمن برگردند                                       انجمن خانه‌شان را زتو اول سخن است
هيچ حوري به تنش نيست حريري كه مگر                                نامه منت تو نقش‌گر ممتحن است
گوبه عطار فرنگ از چه به عطرت نازي                                    يار ما سرسبد عطر و عبير ختن است
پرسشم نيست كه اين شهره شهر آشوبم                                  از چه والا و مقدم، به همه انجمن است
من چرا گشته‌ام اينچون، همه آواره او                                     اوستادم به محبت، بشنو پير من است
آن پريزاده كه جمشيد بر او جام گرفت                                    جام جمشيد خجل، زينهمه حسن حسن است
محتسب،، خلقت ساقي چو به خلق حسن است                       هر كه انكار كند، اين، همش از اهرمن است
آيت حسن چنين ،حور و پري، حيران شد                                 شهر سودازده وي چه كند، جان و تن است
این سراپرده هجری که کشیدندبه روی                                    جان مهجورازآن است چنین درمحن است

##########106

 

دوش، بازهم، باده‌اي يك دو، زياد افتاده بود                            چو دم مستي ز تو حسني بياد افتاده بود
دست در دامان جانان بودم و مستي‌كنان                                 همچو كودك، برسر يادت، عناد افتاده بود
عالم هستي پشيزي بود و درش چون خذف                             زآتشي كز مي در اين آتش نهاد افتاده بود
مجلسي بود و من و ساقي و مي بود و قدح                             انجمن از داد دل در فكر داد افتاده بود
يك زمان با انجمن بوديم، دادي بر نشد                                     حل معضل بعد پاي اجتهاد افتاده بود
محفلي كه هيچ جاي زهد و تزويري نبو                                     لاجرم در دست، تزوير زهاد افتاده بود
عرف مي خالي شد از عرفان ديرين آن شبم                             چونكه زاهد هم به پاي اعتياد افتاده بود
هرچه ساقي كردوزاهد كردومن سودي نداشت                        گوبدست اهرمن در انسداد افتاده بود

حیف ازآن زلفی که دیشب دید مهجورت به عین                     تارتارش درکف چنگال بادافتاده بود

##########107

 

آفتي از خمر در جام شراب افكنده‌ام                                     چونكه عصياني دراين دير خراب افكنده‌ام
حرمت ميخانه را مخدوش از مي كرده‌ام                              اختلافي در ميان شيخ و شاب افكنده‌ام
شوكران در خم نموده، شيشه‌ها شيرين ز مي                        زهر نوشانوش را بر طعم ناب افكنده‌ام
مست، مي، را كاسه‌اي از كفر دادم سركشید                           اسب معراج جهان را، ازركاب افكنده‌ام
نغمه مسرور خلد قدس را كردم گناه                                       جاي آن با غم طنيني بررباب افكنده‌ام
از تف و سوداي ساقي و مريدش كاستم                                مست فاني را زسردي در مذاب افكنده‌ام
تا نمود ستم به جام حضرت جانان عتاب                               جان و دل بسيار چون خود، در عتاب افكنده‌ام
گردش كون و مكان را نظم برجا شد، ولي                             آسمان را خسته از جور شهاب افكنده‌ام
باسوالی که شب دی کردمهجورازسروش                               گوئیادرفکرایفای جواب افکنده ام

##########108

 

زوال ميشود اين عمر، ساقيا قدحي                                  قدح ز دست پريوش خصال همچو مهي
هرآنچه رفته زعمرت، مباد انديشه                                     بكوش باقي عمر از غم و عذاب رهي
ز پير دير مغان گر ارادتي طلبي                                         بيابي اينكه نه فخر است بر گدا و شهي
چو لحظه، عمر، بدستت شراب مستي داد                         بنوش و مست شو، اين لحظه را زكف ندهي
مترس، باده عيش و سرور جمله تو راست                        كه ميرود همه از دست با دم نگهي
ببند شال مريدي بيا به ميخانه                                           كه نوبتي، بر جانان شدن نشد گنهي
خمي چرا ؟قد سروت ز سرو، بالاگير                                بخوان ،به نغمه داوودیت، زجان فرحي
وجود جان همه آزاد كن ز قيد كمند                                 قدت كشان به سماوات، همچو سروسهي
کنون که اینهمه مهجورسعی میدارد                               به روزدیگرازاونیست ،غیریک شبحی

##########109

 

وه، چه بختي كه شب دوش به بالين  آمد                            آمدپرزنان حور و ملك برسرآئين آمد
ماه و خورشيد مقيد به تكرم گشتند                               جنت قدس دگرباره به آذين آمد
حوريان حرمش نيز مهياي سرور                                    بوي هر طره زلفي ز رياحين آمد
در مغان، پيرو مريدان ز تمنا به مراد                             به مرادي كه بهايش تبه دين آمد
آسمان كاين همه عطرش چو عبير آكنده                      آهوان ختن اندر پيش از چين آمد
سامري را كه بتش، كفر جهاني پي داشت                   بت رها كرد و پي اين بت زرين آمد
حرمتش بين كه مه و هور به تعظيم وجود                 به صفاي قدمش عزت شاهين آمد
عجبا پرده هجران بدريدند زغيب                                غيبيان در شرف گفتن آمين آمد
دست افشان وبه دامان گلستان باز،آی                      همچو مهجور،پی ،آن بت سیمین آمد

 

##########110

 

آن سنگ‌دل كه سنگ از او آب ميشود                                 صوفي زغم به جانب محراب ميشود
باران  آسمان به عذارش چو شبنمي                                   شبنم ز عرض روي مهش خواب ميشود
شمع فروز،شعله فروگيرد، از عتاب                                    آنجا كه حرمتي به وي ايجاب ميشود
خورشيد در سبوي دلش سرد و بي‌فروغ                           يلداي تيره، روشن مهتاب ميشود
سيلاب اشك ابربهاري زديده‌ها                                          در بوستان چو باده خوناب ميشود
خوناب جان كه از ته  جانم برون شود                             در كوي او، پديده سيلاب ميشود
صنعان گنه ندارد، از آني كه كرده بود                              از آن بلور ساق ،که، بيتاب ميشود
جان را بهاي بوسه خالش توان دهم                                 خالي چنان و بوسه چه كمياب ميشود
مهجورصبر کن به نظاره نشین وبین                                 آن دل که سنگ بودشکرتاب میشود

##########111

 

 

اين چه نظميست كه دركار جهان افتاده است                               نظم هركار جهان در تو عيان افتاده است
مه كه روشن كند از بدر وهلالش دنيا                                             پيش آن روي تو بالله به ضمان افتاده است
بلبل از طرف چمن می نگشود، آفت هجر                                      مهر تو بود چمن، زان به فغان افتاده است
باد كز جعد چمن تار سمن را نگشود                                              تار گيسوي تو چون جعد گران افتاده است
به تمناي وجود تو ملائك در عرش                                                دست بكشيده ز تسبيح و زجان افتاده است
اي كه از چشم تو جاريست به دل ناب زلال                                  خدشه درزمزمه آب زلال افتاده است
ماه و خورشيد و همه انجم و اين ليل و نهار                                همه افسانه و در نظم خلال افتاده است
پرده از سر تمناي جنان برداريد                                                   نقطه جيم جنان چونكه به خال افتاده است
از خرامي كه در اين شهره شهر آشوب است                              خلق بسيار نگر تا چه ز حال افتاده است
قدشمشادچمن پرس زمهجور که دید                                         ازقد سرو ویش چون قددال افتاده است

##########112

گر ميسر شد زساقي باده حمرا بگيرم                                             پرزنم با مستي حمرا به كويش جابگيرم
آب چشمم گر به كويش سيل بنيان كن نيارد                                 عاريت آبي به چشمانم از آن دريا بگيرم
عالم لاهوت و فردوس جنان، آرم بگامش                                     سوقها برپا كنم تا از سلف سودا بگيرم
تن نخواهم، روح و جان بايد مرا در اين معما                              تا كه دست از آستين آرم پر عنقا بگيرم
عرف دل ظاهر نشايد مهر بر جانم نهادم                                      درحضور، ار، وصل نايد، وصلت از رويا بگيرم
خوش كه درجمع دل وساقي جان، حوران ببينند                       جام حمرايي ز دست چون تو روح افزا بگيرم
آنقدر در اعتكافت خاك بر بالين گذارم                                       تا مقام از دست جابلقا و جابلسا بگيرم
فكر دل تنها تويي، حوران جنت غبطه آرند                               نادرآساگرشوم برموي تو دنيا بگيرم
كودكي عرفانه گردم، در برت آندم كه گيري                              تا ز عرف شوكت تو، عادتي در پا بگيرم
گر نيايي پر زنم من،‌اوج هستي را نوردم                                  قدس را بر زير آرم تا سر طوبا بگيرم

سروها هم درچمن، برقامتت آرندغبطه                                     سرو مهجوری بیا بی تونه من افرابگیرم

###########113

 

مستي كوي تو شوري به دل و جان افكند                                  باد غم آفت هجر تو به دامان افكند
شادمان بودم از آنی كه به فكر تو شدم                                     فكرو انديشه تو از سرو سامان افكند
پرزنان دوش شدم در بر ساقي وجود                                        تا بدانم چه شد از حرمت پيمان افكند
دل ما جز تو نبوده است به یاد دگري                                       دل تو جاي ترنم سر عصيان افكند
به ملولي من خسته، ملك حيران بود                                       حور را سركش خوي تو به حيران افكند
من چه بودم كه به خاك آيم و ياد تو كنم                                سركشي آمد ودر تربت ويران افكند
آن پريوش رخ رعنا قد ابروي، كمان                                        هلهل و ولوله در حرمت حوران افكند
صبر و طاقت نه دگر، پاي چو تو رعنايي                              بي‌شماران چو مرا وصل تو حرمان افكند
شيخ را نيز، گنه نيست چو رو بگشايي                                 آفت غمزه تو كفر به ايمان افكند
کام ،مهجورنیابدبجز ازوصلت یار                                         خاصه آن یارکه هم زلف پریشان افکند

##########115

چه ميشود چو مراد مريد باز آيد                                  ز دست رفته دستم به سر، فراز آيد
ز هجر اوهمه شب تا سحر سر محراب                        كه شايدم ز عبادت مرا، نياز آيد
رضا نمي‌دهد اين دل به استغاثه چرا                         چه سود آنچه نيايد سرنماز آيد
بيا و حرمت ما كن، رياضت تو كشيم                       كه مهرخان همه در خواستن به ناز آيد
به وجد خويش سركوي او هميشه خوشيم            خوشا كه ماخوش و او نيز پاكباز آيد
شكار دام چنو دلبريم و چاره گذشت                      كجاست او كه چو شاهين و شاهباز آيد
نه آه دل اثر آرد نه ناله شب تار                             نه التماس، كه او در تب و گداز آيد
به آنچه اینهمه مهجور ،کام مهجوراست                مگربه خاک شودآشنای رازآید

####116

 

زسروش غيب، وصلي دل و ديده باز خواهد                                 كه برد مرا به جايي كه دلم نياز خواهد
نروم به سوي مسجد،‌كه به تن طهارتم نيست                              همه ترسم اينكه واعظ زمنش نماز خواهد
به شراب خانه گردان كه طهارت از، مي، آرم                              به شرابخانه چون دل، مي، سرفراز خواهد
سر دار مسلخ جان ز بدن نه بيم دارم                                         كه روان نهادم، اين ره سر پاكباز خواهد
نه تو آنچه وصل خواهي، همه سهل بر هم آيد                           تو به صعب و سخت خو، كن كه نگار نازخواهد
ز چه، دوش، محفل جان، زده‌اي به هم زمستي                         كه دو گوش در ميستان، شنواي راز خواهد
مي، هستي وجودم نخورم ز دست غيري                                   كه پياله گرد آن را صنمي غماز خواهد
به امیداینکه روزی برسدبه کام، مهجور،                                   همه صبرمی بباید ،نه سر نوازخواهد

##########117

 

ساغري در گردش آور، كاورد كام مرا                                           با مي و ساغر رسان از هجر انجام مرا
عدل گاهي گير و در آن صحبت دل گوش كن                              پس قضاوت كن در آن ساغر تو فرجام مرا
ديگران با هر چه مي‌خواهند مي نوشند، ده                                ليك در دست صنم بگذار اين جام مرا
بر طواف كعبه چون آيم، چو دل را كعبه‌ايست                          زين پس از معراج او ،گو ،درس احرام مرا
مي‌ نگيرم، پافراتر، از ردپاي نگار                                               خسته ناور، در رهش ساقي تو اين گام مرا
گر مريدانش به بند زلف مي‌خواهند مر                                     حلقه گيسوي مشكينش بكن، رام مرا
من به تنهایی در اين ميخانه عادت كرده‌ام                               از سرم بردار، شر خاص و هم عام مرا
بعد من تن بر نسيم باد، ده، وقت سحر                                    از، منش آگاه كن،این دردو آلام مرا
پرکن ازکام محبت ساغر مهجوررا                                            هم انیسش کن به ما آن جان آرام مرا

###########118

 

جانم شده در جام تو، اي جانم ازآرام تو                                 ديوانگان شد رام تو، ما در جنون كام تو
ديوانگي سرميشود، چون يار از در ميشود                             افسانه ديگر ميشود، در جستجوي نام تو
ما را صبوح زندگي بكشيد پاي بندگي                                     با اين غم و آكندگي، جانم شده در جام تو
دي بودم اندر گلستان، مهروي گفتا، گل‌ستان                         گل چون ستانم دل‌ستان، تاج گلان اندام تو
از كوه و دشت و ازكمر، از شام تا وقت سحر                         با هر كه مي‌گيرم گذر، مي‌جويمت پيغام تو
ما سوي تو دل داده‌ايم، از آن چنين افتاده‌ايم                      با خويشتن بنهاده‌ايم اي مهروش، فرجام تو
عمريست تادور از توايم، از دوريت آزرده‌ايم                        جان بي‌بدن آورده‌ايم، آنهم نثار گام تو
آه ازشررآیداگرسوزد دل وجان سربسر                                 میکن سلام ای رهگذرمهجوردراحرام تو

##########119

 

به آشيان وجودم درآی، كه خانه توست                               تمام قطره خون در بدن نشانه توست
بيا تو مرغ همايي به اوجگاه غرور                                       زقله نيز فرا اين دل آشيانه توست
شباب عمر كه اينچون خميده قدم كرد                                 نه خويش پير شدم، بل غم زمانه توست
هزار بدرقه كردم به پاي قول و قرار                                    تو برقرار نماندي و چون بهانه توست
نخواهم ار تو نباشي دگر دل دگري                                       که هم بميرم اگر، حدق چشم لانه توست
اگر خدا ز تو مهري نهاده است به دل                                   قبول اگر نكني ذمه‌اش به شانه توست
تمام عالم اگر چشم دل بما بدهند                                        دوچشم ما همه دنبال چشم دانه توست
رواق چشم مرا، كرده‌اند، جاي فرود                                    قدم گذار و فرود آی، چشم خانه توست
خبربدادبه مهجوربادصبح ظفر                                           بیاکه موی صنم درسراغ شانه توست

##########120

 

ديشب جمال ماهت در آينه عيان بود                                          از درد، هم فراتر آن آيتت روان بود
در جمع محفل ما، دستار بود و، مي، هم                                      دراین ميان دل ما از غيب مي‌ستان بود
وجد و سماء و شوري با ديده بود و دلدار                                  آن شب عجب نشاطي در جمع عارفان بود
خود در ميان حاضر، دل بر سراغ ديگر                                      گر، ديده بود آنجا، دل سوي تو دوان بود
پيمانه داد ساقي، مي، ريخت كام خوش شد                            چون در قدح رخ تو،‌ مي، با تو در ميان بود
تن لاشه بود و مرده، آن شب ميان حاضر                                تنها زما، دلي در انظار حاضران بود
صدبار دل نهادم ،یک ديده باز كردم                                         در هر نظاره دل، پيمانه بود و جان بود
از ما گنه نباشد، ساقي نمود، رويت                                         روي تو ماهتابي چون ماه آسمان بود
پيرانه دل درآمد بر سورگاه محفل                                           بايك پياله او، این پير دل جوان بود
اندیشه ای نباشدمهجور رادراین هجر                                     این نیزبرسرآیدچون دل سزای آن بود

##########121

 

نگاه روی تو محراب انتظارمن است                             نه ،من که در همه محفل ز روی تو سخن است

سحربه بادصبا میفشان عصاره زلف                            که بوی زلف تو بهتر زآهوی ختن است

شفای درد دل وجان ماست آنچه رسد                        چنان به دیده یعقوب بوی پیرهن است

کجا به گلشن وگلزار وبوستان باشد                           که تارتار دو زلف تو بهتر از سمن است

شنیدم ازهمه دلدادگان ودیده تران                            که حسن روی و وقار تو حرف انجمن است

خدای را نظری کن کرشمه ای بنما                             که حسن عارض تو باکرشمه دلفکن است

به زیر چتر که آیم که غم بگرداند                             که  چترموی تو بهتر، چنان شکن شکن است

ریاح زلف تو بوی بهشت می آرد                               کجا؟،چنانچه توئی این ریاح درچمن است

عنایتی کن وبرما نگر به نیم نگاه                               که جان ودیده مهجور درغم محن است

##########122

 

حکیم دردی وبازآمدم به درمانم                                           مران زکوی ارادت که باز، در ، مانم

تعهداست حکیمان علاج دردکنند                                       علاج مانکنی ازچه رو نمیدانم/؟

زجان ودل بشدم تابه گاه وصل رسم                                 به قدر ساحت مویی به کوی می مانم

به جای پای توترسم که پاگذارم ازآنک                             به قدرپلک زدن درحریم وصل نمانم

مرابه جایگه اولم نشان که دراین خاک                            زبهرعافیتم هیچ طرفه ای منشانم

دمی به گوشه چشمی به عافیت نظرافکن                       غلام درگهم و می نگو چنین و چنانم

زبندگان همه عصیان وهربلاکه نخیز                              دمبادباهمه این خطا، کشی به عیانم

دل است ودیده ودامان دردبامن مفلوک                       زدیده ات مفکن مسپرم به باددمانم

دلش بسان حریراست ،عیب پوش وخطابخش             به ناله خواه که مهجور،بر،قضا مکشانم

##########123

 

حلقه موی پریشانت بلای جان ماست                                     آن کمند گیسویت را صید جان پیمان ماست

گستر زلفت چودرباد سحرشانه خور  د                                   مشک بویش چون رسد بالله که درمان ماست

برسر محراب یادم با خم ابروی توست                                  یادآن ابروی محرابین تو ایمان ماست

می شنیدم آنچه میگفتی به صدنازو غرور                             کاین همه مفلوک آویزان هم ازدامان ماست

ای که هرجارو کنم رویت به چشمم آشنا ست                       می سزد گویم که رویت قبله سامان ماست

می نیاندیشم من از بودونبود هستیم                                   آن عنایت ها که داری سفره احسان ماست

لطفها کن پرده برکش روی بنما جان بگیر                              جان ما که هدیه ناقابل جانان ماست

دیگرازکویت مران نالان مکن مهجور را                                گرچه می گفتی که او تاعاقبت نالان ماست

#########124

 

 

 

شود که تاسر کویش چومرغ بال گشایم                                 رضایتی دهد وآشیان به کوی نمایم

دلم به ساحت آن آستان گذارم ویکدم                                     جبین وچشم به خاک درنگار بسایم

چواذن دیدن رویش دهددگر چه نیازی                                  که من به دیدن رویش به جان دیده فرایم

خودآنچه هستم وهر هستیم فدای وقارش                             به وصل کوی ویش داده ام فنا وبقایم

جلای جان ودلم شد دم مسیحایش                                       زلطف و گرمی انفاس زنگ دل بزدایم

به کوی حضرت او تن نمیشودکه ببردن                                 گزارم این تن وبا جان به کوی وصل درآیم

تشعشع رخ او پرتوی به جانم داد                                        که آن درخشش رخ چون توان به شعر سرایم

ندارسیدکه مهجور ، ،جان توباماست                                   بیا وغوطه خوراندر کمال بحرصفایم

##########125

 

 

صبا لطفی کن وبگذرسحرازکوی جانانم                                         بگو حرزی دهد باشد بهین افتد به درمانم

به هرجارفتم وهرسو ندانستند دردم                                              راهمه عاجز شد ازاین دردبردرمان طبیبانم

تمام عمر را ،یکدم ،به یک دم  آرزومندم                                          که جانم را فرا خواند به خاک کوی بنشانم

کنم خاک درکویش به اذنش سرمه چشمم                                     کشان پا خویش را ،هم، دربر مطلوب بکشانم

بکوشم تابرش گردم ،بکوشد تا رها گردم                                      دهد درمان دردم را رسم تا ،کوی سامانم

مرا آن لعبت ترسا به ناز و مهر وخوشروئی                                 پذیرد، می توانم من ،نه من، آن شیخ صنعانم

مرا یک دم تماشایش ،به ،از صدبارگل چیدن                               خوشا شادابیش بینم همیشه درگلستانم

نه من آن تنگ چشمم که بچینم غنچه هستی                            من مهجور که مست طنین مرغ دستانم

####126

 

مستم ، ازمخموری آن چشم بیمارش هنوز                              میدهد آزارم آن خوی دل آزارش هنوز

یک دل ویک جان ویک ره مابه کویش آمدیم                         خدشه  هادارد ولی، آن یار، درکارش هنوز

آمدیم ازمسجد ومیخانه و دیر و کنشت                                برسر کویش، چنان گرم است بازارش هنوز

راه هموار وصالش را نگاهم میدهد                                        مانده لا ینحل همه آن صعب و دشوارش هنوز

پرده بر ما میکشد با دیگرانش درقفا                                     نازها دارد ، ندیدمش ،پدیدارش هنوز

حسرتی دارم  که بینم لحظه آن ناز وخرام                           می نمی خواهد چرا ،چون است افکارش هنوز

بهر دیداریش پیمودیم راه صعب و سخت                           او دریغ آرد زما دیدار رخسارش هنوز

عهد ما دیدار یک لحظه رخ آن یار بود                                بارگاهش بسته و نامد به ما ، بارش ، هنوز

باد پایش را زده مهمیز و دوراز چشم ماست                     روز و شب مهجور هم با دیده زارش هنوز

##########127

 

ای دل از ما برده ، راهت را سلامت خواستیم                                   ما تو را بر خویش همراه سلیم انگاشتیم

دررهت دیر وکنشت و مسجدو میخانه هاست                                 هر کجا خواهی برو، بیرق به راه افراشتیم

با رقیبان من و دل ،گفتگو، گر، گرم شد                                            هر چه گویندت مکن باور، نه، مهرت کاستیم

جورها باید کشم از هجر تو با جان ودل                                          که، به کویت در ازل با جان ودل برخاستیم

تا تو باز آیی و دل باما نهی دلدار وار                                               هستی خود برسر اکرام تو بگماشتیم

هرقدم چون پا نهی بر خاک می کن احتیاط                                    بذر جان ودل به خون دل به راهت کاشتیم

سایه مرغ سعادت با تو بادا هر زمان                                               ما که  جز آمال فر تو به دل نگذاشتیم

جانب مهجورباز آید شود دلجوی او                                               اینکه از اول چنینش نیز می پنداشتیم

###########128

 

هشیار ز میخانه نشاید که درآیم                                     دلشادم از اینکه، در، میخا نه گشایم

می ریز که هشیاری ما در گرو ،اوست                             من بی می و مستی به جهان لحظه نپایم

خوشحالیم از ساقی ومیخانه زمانیست                        بگذارد و با ، می ، کدر، دل بزدایم

ای شافی دل رخصت یک باره بخواهم                         خاک در میخانه به هر دیده بسایم

این حرمت ودلداری و پیمان مریدیست                        انگشت نما کرده و در دهر ملایم

سودای می ، ومیکده از دل نرود هیچ                          بی گستره میکده عشرت ننمایم

آن ذره هشیاری سر، برده به بیراه                               ساقی نظری میکن و مستی بفزایم

با فلسفه واعظ شهر این دل مهجور                           قهر است  بیاور ،می  و شعری بسرایم

##########129

 

بیا به میکده لختی شراب اندازیم                                        شویم مست دو عالم، رهی دگرسازیم

چنان مست، سر وعظ واعظ مشروع                                  زشرع میکده بیرق به مسجدافرازیم

هزار بیهده از این هزار بشنیدیم                                         هزاردرقدحی کرده بازبگدازیم

ردیف پیش و درامد به هم زنیم زشوق                              نوای مستی نو درردیف بنوازیم

چرا به طعنه واعظ کنیم گوش که ما                                 هزارمرتبه بالا از اوسرافرازیم

تو مست شو به عیان ونماز کن به خفا                               که مابه مکتب خودبرهمین عمل نازیم

نه کرکسیم که بر لاشه ارتزاق کنیم                                    ز،اوج توشه بگیریم ماکه شهبازیم

خموش باش و خموش آی ،خموش گو مهجور                  بیا به کوی خموشان و،گو که همرازیم

##########130

 

نگار شوخ ودل انگیز ما چه ها بکند                                       به یک کرشمه اسیر دوصد بلا بکند

به ناز و کرشمه یار اگر نکردی خو                                          مشو اسیر که با، منت، آشنا بکند

وفا ندیده کس از دلبران شوخ وملیح                                   اگر ز دست برآید بسی جفا بکند

فریب ناز وخرامش مخور که این دلدار                                 هزار دل به نگاهی به خود فدا بکند

میفکن آن نگهت بر چمان زلف سیاه                                      که با کمند دو زلفش دلت فنا بکند

کمان ازابرو، و ، ناوک بگیرد ،ازمژگان                                   به زیر نیم نگاهش شرارها بکند

به زیر سم جفایش چه خار وگل چه وجو د                        به خاک مالدو درخاکدان رها بکند

گرفت تار دو زلفش ، مگر ، رهد مهجور                             چه ، غافل اینکه به انظار بر ملا بکند

##########131

 

مرا به میکده دریای می خراب کند                                خرابیم به خود و واعظم عتاب کند

هزار مرتبه گفتم بیا به میخان                                       که ساقیم به می اش ، جان تو مذاب کند

تمایلش به می ناب دیدم از واعظ                                 کجاست جرات مستی که این ثواب کند

به مل نشسته بیاور شراب، دور صفاست                      بلی خوش آنکه ز،مل، گلشنش گلاب کند

به حسرتم که دگر غوطه ور شوم به شراب                 نگر که دختر رز ، مهر ، خود شراب کند

هزار فایده درجوش آفتاب مل ،است                          بده به قاضی نادان ، که بلکه خواب کند

که او ندیده ، به هرکس که میرسد از راه                   هزار حد دهد،و ، کام ، بد مآب کند

نه خالی است جهان از ، گل ، و،ملش  مهجور             که واعظ اینهمه اندیشه سراب کند

##########132

 

بجز خرابی و مستی دگر نمیدانم                                 برید میکده من هیچ  ،در ، نمیدانم

مدام، می ،بدهیدم خرابیم بهتر                                   که من ز واعظ شهرم ثمر نمیدانم

فراغتی دهدم دست اگر مرا مستی                             که غرقه در شعف ،ازشب سحر نمیدانم

به اوج میبردم آن هوای میکده اش                            چنان به اوج که هم بال وپر نمیدانم

گدای کوی خراباتیان، به ، از شاهی                             مقام وارج چنان، تاج سر، نمیدانم

مرا که غرقه آن خلصه وصال کنند                            بجز همای سعادت ، به بر، نمیدانم

قدح بیاور و میریز باده گلگون                                 چراکه. فرق خذف با گهر نمیدانم

به جنگ وتفرقه افتاده این جهان مهجور                  که جنگ و تفرقه جز ،سیم وزر ، نمیدانم

##########133

 

دامن آلوده شبی جانب میخانه شدم                        جامها خوردم و ، وجد آمد و دیوانه شدم

ساقی ازجام ازل تا به ابد مست نمود                       بیخود ازخویش نمود ،از، همه بیگانه شدم

غرقه درساغر جان ،جانب جانان گشتم                    دست در دامن پیمانه ، پیمانه شدم

جامه تن بدریدم به حرمخانه ستر                          تاکه  اذن آمد وهم سوی حرمخانه شدم

لعبتانی همه در خدمت مستان الست                      با پریوش صفتان ، زان صله همخانه شدم

مسجدو دیر و کنشت از نظرم پست افتاد               سوی آباد ، روان ، از سرویرانه شدم

در تسلسل همه پایان و شروع ،ازمن بود                 تاچنان هوش و روان درشد و مستانه شدم

محتسب دید به ره ،گفت :که مهجور مرو                گفتمش بر سر وعظ از ذنخ وچانه شدم

##########134

 

برسرم باران تهمت بار می بارد هنوز                                      او نمیدانم چرا مارا به ،در، دارد هنوز

ما چواسماعیل درقربانگه ازسرداده گان                                او هوای دیگری ،گویا،به سر دارد هنوز

سایه دار،راهیانش بودم از سرمنزلش                                     بذر عصیان در ره ازصد ،کینه ، میکارد هنوز

سرو ها برقامتش تعظیم می دارد به ره                               او به قد سرو خود حق است ،می نازد هنوز

درسحر گاه همه عمرم نشستم منتظر                                   بوی زلفینش به باد از چیست؟نسپارد هنوز

کشته ها دیدم ز دلها برسر کویش ولی                                 صد هزاران کشته را او کاه ننگارد هنوز

سالها بردرب درگاهش عسس بودیم، لیک                            در ردیف جان نثاران نیز نگمارد هنوز

گفتمش جور وجفا بس کن دگر مهجور را                           گر چه ما را بر پشیزی نیز نشمارد هنوز

##########135

 

امشب بیا به میکده ، ساقیش مهوش است                محفل مزین است و به آواز دلکش است

سیمین تنان جام بدست مهینه روی                           مشاطه کرده ،گو، که جهانی منقش است

ساغر میان دوش و پیاله چنان به کف                          دردی خوران فتاده ز پای وبه خواهش است

بگذار جامه تن و باز،آ ،و جان نگر                                 هر خلصه را هزارتمنا به آغش است

ترسم از اینکه چشم من افتد به چشم یار                        خار نگاه چشم نگارم جفا کش است

آنجا که یار وجام باده ومی مجمع همند                          از صد هزار جنت و مینوئیان خوش است

آتشفشان خواهش دل آردم به جوش                              بنگر درون ما نه به بیرون که خامش است

مهجور طعنه ها شنوی گر به ره ز غیر                              بی اعتنا گذر که بگویند مدهش است

##########136

 

مگرکس میتواند گفت ابرویت کجا روئید؟                           ویاآن خال هندو را که بر، آن گونه ات کوبید؟

چه دستانی چنان  مشاطه کردندت هزار آذین                        ویا خاک ره کویت که با پلک بصر روبید؟

چه دست آن گیسوان خم خمت را کرده آرایش                     چه آب آن روی مهسا را به ماه چارده شوئید؟

به بالای سرت میبینم از انجم فراوانی                                      سر کویت وضو کاران ، شما غایب از این کوئید

همه جامه دران وپای عریان منتظر شاید                                دمی ابرو خم آرید و چنان تیر از کمان شورید

من وجان وسر وایمان و دین و دل همه باتو                              به احرامم توئی کعبه  تقبل را نمی گوئید

شنید م از صبا ،می گفت،کردی زلف ها افشان                            سروش آسمان می گفت خورشید از چه می جوئید

قدم آهسته بگذار وبه نخچیرش برو مهجور                           خوشا صیاد صید آن چنان آهوی مهروئید

##########137

 

 

تا، در، میکده   بار دگرم باز شود                                                      تا دگر باره به می ،دیده سرافراز شود

تا سر چرخش گردون زمان ولوله هاست                              تا ،سر، مسجد و دیر ومن واو ناز شود

تا که اندیشه بفرساید وعرفان به نیام                                  تا خلافی سر  کوک گهر، ساز، شود

تاکه ابنای زمان پرسه بی مایه خورند                                      تا زمانی که به هر ناشده دم ، ساز شود

تا ندانند ونخواهند و نجویند ،که اند                                   تا که پایان رهی ،تازه به آغاز شود

تا نه در دایره مانند گریز از نظرند                                      تا به مستی همه چون اشتر ، جماز شود

تا حقیقت نشود غالب میدان ، مهجور                                اوج عنقا هم اگر شد نه به پرواز شود

#########138

 

گیسوی خمت باما دانی که خواهدکرد                              با موی تو آن شانه دانی که چه خواهد کرد؟

افراز قد سروت با ناز دوچندانت                                      آن سایه افسانه دانی که چه خواهد کرد؟

خمهای دوابرویت با ناوکی از مژگان                                 بردل چو کند خانه دانی که چه خواهد کرد؟

گر خرقه گرو خواهد ساقی که رخت بینم                        آن ساحت شاهانه دانی که چه خواهد کرد؟

بیماری چشمانت جادوی اسیری ،هم ،                               با این دل دیوانه دانی که چه خواهد کرد؟

گود ذنخ رویت چاهی شده بر جانها                                با ما ذنخ و چانه دانی که چه خواهد کرد؟

هوش از سر وعقل از ما بربود خرام تو                             بر غیر و به بیگانه دانی که چه خواهد کرد؟

در ساغرچشمانت عالم همه سرگردان                              این ساغر جانانه دانی که چه خواهد کرد؟

رخسار مهینش را، مهجور، چو بنماید                                با تو بت دردانه دانی که چه خواهد کرد؟

#########139

 

 

بر شراب آلودگی واعظ مرا انکار نیست                             کار مردم هم به این دراعه ودستار نیست

صد هزار افسون و آیت نیست  اجر خدمتی                       بر   دل مظلوم زاری که بر او دلدار نیست

کار شرعت با شراب من اگر در خدشه گشت                      بایدت گویم که شرع تو جز این مقدار نیست

مسجد و دیر و کلیسا وکنشت وهر چه هست                    خاج از ،دورند ، راه هیچ یک  هموار نیست

رو ، به راه میکده ، خارش حریر و مخمل است                    محتسب بیهوده تهمت زد ،کسش هشیار نیست

لولیان شوخ وش بینی  همه بر دور جام                            حلقه دادندی ، سخن ازکم ویا بسیار نیست

دردی ساغر ،نه ،بر ، هر کس در انجا میدهند                       واعظ ، آن محفل مکان لعب صد گفتار نیست

ما ز جان مستبم ، دامن می نیالودیم ، هم،                            صادقان را چون گناهی نیست ، پس اقرار نیست

منبر واعظ سریر خود فروشیهای اوست                               خلق را مهجور گو این جرگه مردم دار نیست

##########140

 

 

غریق کوی ملالم ، شراب میطلبم                                        شکست هجر تو جان را، عذاب میطلبم

سرور عمر من، ای آنکه رفتی از دستم                              تو نیستی ، و جهان را خراب میطلبم

به یاد روی تو چشمم تهی شد از دیدار                            کنار رود مهیبم ، چه ؟ آب میطلبم

فسانه شد همه  هر آنچه عقل میفرمود                             به عقل وزایش عقلم عتاب میطلبم

سرم به زانوی درد است وبی دوا و طبیب                         به ساغرم ،می ، گرم ومذاب میطلبم

دهید باده دردم دوا نمیخواهم                                         مدید عمر نه درمان، سراب میطلبم

گذشتم از گذر عمر بی وجود حبیب                                تهی شد از بدنم جان ، حباب میطلبم

نمیدهد دگر این باده هم فراغ وجود                                پیاده ام به فراقش ،رکاب میطلبم

به طعنه ،جام زمان، شد تهی ز جان مهجور                        از ،آنم است به خون پیچ وتاب میطلبم  

                                                              ##########141

 

   

     آن نقطه ای که روی لبت جا نهاده اند                                      آنان که دیده اند دل ودیده داده اند

لوح ازل کشیده ذنخ روی چانه ات                                            بر گود آن ذنخ چه اسیران فتاده اند

احسن که خالقت رقمی این چنین نمود                                    هم مادران که چون تو پریروی زاده اند

کویت کجاست تا دل وجان گسترم در او                                 ای ، خوش سوار ،دلشده گانت ،پیاده اند

دیریست با نشانه کوی تو گشته ایم                                        چون من ،نه یک ،نه دو،به شمارش زیاده اند

احرام وجد بسته صف اندر صف آمده                                     هم بر طواف کوی وصال ایستاده اند

گستر به باد خرمن زلف سیاه را                                            دلداده گان که دل به تو ارزان نداده اند

مهجور خیل آمده گان جامها به دست                                 دانی گدای جرعه آرام باده اند

##########142

 

  با قامت رعنایت سرو چمن آرایی                                        بر دلشده گان خود باشد، که دل آرایی

ای لعبت مینویی سر گشته نام استم                                  کی می شکنی هجران با روی پریسایی

تکرار شد این وعده ،رنج این همه با ما، نه                          جان سیر شد از وعد ،امروزی و فردایی

چون غنچه گشای آن لب ،لبخند طراوت زن                      می بخش طراوت ها با خنده به دنیایی

باتوسن خوش پایت،تا، می گذری بر ما                          مهمان دلی اما یک لحظه نمی پایی

فتوای مریدی گر، از چون تو مرادآید                                 صنعان رهت گردیم ای آیت ترسایی

آباد مرا کردی ویران شده ام واله                                     واله شده را دیگر چون سعی و تقلایی

مجنون خراباتم من در همه آبادت                                    زان نور بتابانم ای روی تجلایی

 سر ،نه ،به دلستان محصور دلش مهجور                          یا دل دهت یا هم در راه بفرسایی   

##########143

 

     نگارا قامتت طوبا وقامت را خرامی خوش                          سر ،کوی آمدم داری عجب ،آرام ونامی خوش

مزین کرده هر جا بوستان با سبزه دامن را                            که هم با خوش خرامت بگذری باز ناز و گامی خوش

نه، ما را ای عجب ، باشد اگر اقبال دلداری                           ز گام وقامتت اذنی دهی گیریم کامی خوش

خوشا آنان که صنعانند وپیش رو ،توئی ترسا                       که پیش پای تو دلدادگان را دل،به خامی خوش

صبا را آرزو کردم گذار آرد سر کویت                                  ببیند تا چه سان داری، نگاری ،و،مرامی خوش

به مهمانی سودایت پذیرا میشوی دانم                                عنایت ها بدیدم از تو، هم لطف وکرامی خوش

نسیم صبح گاهان را تمنا ها نمودم ،کز،                               تو ،و،کوی دلاویزت مرا آرد پیامی خوش

ز لطف حضرت باقی مشو نومید مهجورا                               که میگیری هم از دست نگارینش تو جامی خوش

##########144

 

قامت سرو نگارم همه طوبای بهشت                                     بنده خالق اویم که چنین ناز ،بهشت ،

کوه وصحرا وبر و بحر به زیر قدمش                                    تار زلفش همه دنیا به یکی حلقه برشت

آیت خلقت جان است وجهان سایه گرش                          سیرت وصورت او بین همه در جام سرشت

باغبانا قدمی ،نه، به گلستان دلش                                     باغبانی قدر آور که چنین خامه بکشت

عابدو زاهد وزندیق همه صف در صف                               هم مغ از کوی مغان ،راهب راهی ز کنشت

بر  سر کوی ویش چشم ارادت در خاک                          خاک هم حسرت کویش به دل خویش نوشت

اوج او بین و سراپرده مینای وجود                                 دست در سینه باستاده همه ریز و درشت

نسل ها آید و بیند که دو چشم مهجور                          اشکها ریخته در قبر ،که، خاکش شده خشت   

                                                              ##########145

 

   

باز با گستره موی ، چه کاری دارد                                        توسن زلف کمندش چه شکاری دارد

وحشیان،رام، به یک غمزه چشمش شده اند                       دیگر از بهر چه نخچیر مهاری دارد

دیدمش ،کوی، به صد رنگ نمودند آذین                             غیرمن کیست ؟که سر وقت قراری دارد 

آنقدر نیست که در عمر نبینیم دمی                                   عمر تا وقت اجل لیل و نهاری دارد

سایه اش تا به سر ماست که در امن دلیم                             هم ،خدا،ساحتش ، از هر چه غم ،عاری دارد

نه چنان است که از دور به،دور،اندازد                                نقطه وصل جهان نیز مداری دارد

کشته اویم و باجیش جرارش به ستیز                              هر چه هم با منش این جور وشراری دارد

تهمت از غیر شنیدن نه که آسان مهجور                         را ه پیموده تو صعبی و خاری دارد   

##########146

 

تا به میخانه به یاد تو کشم باده به سر                                   مینخواهم شب مستی بدهد ،جا، به سحر

خاصه هم ، آنکه ز دست تو بگیرم ساغر                                که بجز روی تو و چشم توام نیست نظر

عالمی جمله گرفتار خرامت شده اند                                        الفتی نیست بر آنان بگذار و بگذر

گستر آن طره گیسو  وپناهم بپذیر                                          که هم از لطف گیرم به تنم جان دگر

گفته بودی به علاج غم دل می آیی                                        غایب از چشمی و ما منتظری دیده به در

طاقت از جان و دلم برد غم درد فراق                                        بوی پیراهن درمان به صبایی بسپر

در محاق ،آ، که نبینند رقیبان در کوی                                      ماه پوشیده رخ ،از همچو تویی ماه سیر

جامها نوشم و گویم سر محراب دعا                                           یارب آن یار سفر کرده بیاید ز سفر

دست از این مستی محراب ندارد مهجور                                     خاکها گل کند از هجر تو با دیده تر

##########147

 

تارزلفش چه بلا ها که بر انگیخته است                                       غمزه ها بین ز،دو چشمش که به جان ریخته است

حسرت روئیت آن چشم خمارش ما را                                        کرده بیخود ز خود،و، هرچه روان ،کوفته  است

یا رب این دلبری وناز وچنین عشوه گری                                   وین دل افروزی جان را، ز،  که آموخته است؟

حاش ا….که شرار نگه چشمانش                                                 همه هستی به یک آرام نگه سوخته است

ساحت خانه دل صید گه هر چه دل است                                  وه ،چه دلها که  به یک زلف بهم دوخته است

با خرامان قدمش لطف به دنیا کرده                                           آتشی زیر، رد ،پای خود افروخته است

طاقت دیدن خورشید رخش ما را نیست                                  ای عجب او مه و هورش به هم آمیخته است

با چنان عشوه و با ناز وخرامش به جهان                                   دید مهجور ،جهانی صله، اندوخته است

##########148

 

 

بیاور باده ای خونین که دل در دام خون افتاد                                   مراد دل نشد حاصل به دامان جنون افتاد

ازیرا ، چشم بیمارش چنان گسترد دامی را                                      ز من عقل ودل وهوشم نمیدانم که چون افتاد

مرادی می کند حاصل مرادی می ستاند او                                       عجب رفتار وکرداری به دور، چرخ دون، افتاد

پریشان گر کند زلفش بگیرد جان ودلها را                                      کمد  تارزلف دلگیرش چرا چونین شگون افتاد؟

به کویش سر زدم ،باری، همه افتاده در خاکش                                دل ودلداگی اینچون ،چرا؟پست وزبون افتاد 

به دور نقطه گردون خوشا دلدار ودل باشد                                      گریز آمد همه دلها ز،دور، واندرون افتاد

عذار سرخ نا کامان عرقها ریخت در خاکش                             که خاک دشت و صحرا هم ز،سرخش لاله گون افتاد

بساط عیش می گستر به مهجورت بده جامی                         که حزن دل به هجرانت  ز هر روزش فزون افتاد 

##########149

 

 

یا رب این عشوه گری چیست کند در کارش                                یا مگر رونق کاری شده در بازارش

شیوه دلبریش را، ز که آموخت چنین                                           میزند بر هم و از هم گسلد دستارش

پرنیان رخ سرخش چو کناری فکند                                          میتوان دید چه دارد به پس رخسارش

تا شنید آیت رویش ز ملک گشته فرا                                      عرض تناز ی و   کبر آمده در رفتارش

آنهمه مدحت وتعریف که بنمودندش                                          لایق آن بود که شایسته کند کردارش

زلف آغشته به خون را که اگر حلقه زند                               وه، چه سر ها که رود ظلم کنان بر دارش

نه چنین ماند ودر پرده ابهام آید                                            وین گذار ومحک عمر کند هشیارش

درفراغ است وفروغ است وجوانی، باشد                                  روزگاری دگر آید شکند افکارش

گر تو را چون دگران دید وسلامی ننمود                                  گله بگذار و تو مهجور به دل مسپارش

##########150

 

نوشته در لب ساغر هزار نکته پند                                         شود به ساغر عمرت تو پند گیری چند

زدست ساقی اگر، می ، هزار جرعه خوری                             هزار ویک به حرامت  که میشوی گله مند

خود آنچنانی اگرآنچنان پذیره شوی                                     که طعم تلخ به تلخی دهد نه شیره قند

در آور آن کدر از دل، نما چو آینه صاف                                  بیا و دیو شرر را بگیر و،گیر، به بند 

قدم گذار به گلزار وگلشن وبستان                                        به جست وخیز بخیز وبه جام وجد بخند

ز ناصحان سخن میپذیر درس وجود                                     هر آن، زمانه که بگرفت بر تو روی نژند

نظر مکن که بر آن حلقه ، سر،به دار، رود                             تو روی گیر ونظر کن به تار زلف سمند

نه دست ما ومن ودیگراست ،دارجفا،                                   جفا گران بلا گر به ریشه تیشه زنند

زبان صامت مهجور درس الهام است                                   که از هزار یکی گفت ومابقی به کمند 

##########151

 

 

بیاور ساقیا آن باده خونین ملال آمد                                     بده جامی دگر ،عیش وفراغت را زوال آمد

چو سرو بوستان ،دی، میرسید از راه مخموران                      چه آمد بر سر آن سرو قدان، قد دال آمد

بگردش کن قدح این چرخ گردون را مجالی نیست                سرور افزا و غم بزدا اگر یکدم مجال آمد

چنان ببریده اند امید هیچم نیست امیدی                              در میخانه را دیگر گشودن بر محال آمد

سکوت کوی دلداران به رمز و راز میخواند                              که جان از کوی بردارید تن در قیل وقا ل  آمد         

دو روز دور گردون را که ساقی داده بر مستان                         ز جور بی مرادانش همه بی بخت فال آمد

سروشم آنچه میگوید سرور وشادی ووجد است                      چرا این محتسب تفسیر رایش بر قتال آمد

مکش مهجور این فریاد ناکامی ،شود روزی                               به چشم جان ببینی لعبت خوش خط وخال آمد

##########152

 

گسترده دام زلف کمندش به راه ما                                   دلدادگی شده است به کویش گناه ما

افتادنم به دام کمندش خوش است ،اگر                           در دادگاه دل ،بشود، دادخواه ما

ای ماه چارده منما امشب آن رخت                                  افتاده چون به روی مهینش نگاه ما

شب دوره گرد کوی صفا گسترش شویم                                   تا گسترد صفای دلش در پگاه ما

ای ماه عارض، اینهمه  پنهان شدن چرا؟                          ظاهر نما رخ چو مهت ، ای تو ماه ما

گستر،دو ، زلف چتر کنانت که سایه اش                           در پهنه ای به گستر جان شد پناه ما

جان و دل و، وجود و روانم همه توئی                               ورد زبان به نام تو باشد گواه ما

مهجور را تو قبله و احرام  عزتی                                     ای در تمام هستی جان عز و جاه ما  

                                                      ##########153

 

 

فلک را باده در ساغر مرا وجدی به جان وسر                                   بده ساقی ،می،خونین از آن حبانه   احمر

به مستی  ،خو، کن ازاین پس که هشیاری شرنگ آرد                      شرنگ داغ برسر کش جهان برعاقلان بسپر

فراخی گر مهیا شد فراغت را غنیمت دان                                         گرت نزهتگهی یابی بساط عیش میگستر

بنازم دست نقاشی که هستی را مصور کرد                                       خوشا آنانکه لولی وش مصور شد به لوح ذر

کمال چشم جان بگشا به وقت گام پیمودن                                       عجین خاک گام توست صدها دیده وپیکر

لگد آهسته تر میزن که شاید خون دل باشد                                     همو دست و سر و چشم نگاری یا ،سر قیصر

بیاور جام خون رنگت مرا هم بخت تنگ آمد                                     چه باشم منتظر چونان که آید عالمی دیگر

به امروز است و فردا را نمی دانم چه تقدیر است                               نه اسطرلاب میگوید نه فال کولی ولگر

دهان دل گشا مهجور میخور تا حد مستی                                        مده از دست این دم را چو دست آورده ای ساغر   

                                                                       ##########154

 

   

بیاور جام صد من باده خواهم غوطه ور باشم                ازاین پس هوشیاری ،در، کنم مستانه سر باشم   

ببین اندیشه عاقل جهان را زیر و رو دارد                      وداع با عقل و اندیشه نمایم پر ثمر باشم

بیاندازم دگر دراعه و دستار وسجاده                            بسازم غسل ،می، بر جان ،که تا عالی گهر باشم

به کوی لولیان دل گزینم مسکن و ما وا                         ببندم چشم تن ،بینا گر جان با بصر باشم

مدیدی عمر سر کردم به پوچ واعظ شهرم                     همه بیهوده  تر از هم ، زمانی هم دگر باشم 

خراباتی شوم از ساقی مستان قدح گیرم                      جهانی خوش کنم ، با لعبتی مهرو به بر باشم 

بیاویزم ز تار زلف آن حوری وش رعنا                          به زیر چتر مشگین موی دور از هر شرر باشم

بریدی گر ز هشیاران بده این  مژده بر مهجور                      بگیرم بال و پر از هفت دریا در گذر باشم 

                                                                  ##########155

 

   

دل داده ام به شوخی کز دل خبر ندارد                       پند و کلام نغزم بر او ثمر ندارد

افتاده گان به کوی گیسو چمان چنینند                      چون گسترند گیسو ،گر ، شب ،سحر ندارد

خوشحا به دیده بازان محسور و رام گشتند                 هم او در این کرامت ،تا، پرده برندارد

با چشم دل نظر کن آنانکه در طریقند                          حق جز ره طریقت  ، راهی گذر ندارد

پلک خدنگ گون از ابروی چون کمان را                     از چله چون رها کرد جز دل سپر ندارد

هم، وهم و، هم خیالم همواره سیر او کرد                     آنکس که با دل اوست ،دیگر سفر ندارد

ما دست بر دعاییم آید به خواب ما هم                          گویا که ورد ما بر او هیچ اثر ندارد

مهجور را مرنجان دل داده بر تو جانا                              دلداده دل دهد ،چون ، او سیم و زر ندارد

###########156

 

 

   دیدم به دست غنچه گلی رو به آسمان                               میکرد و مینمود گلش با که او ضمان

خود مینمود خدمت دلدار و محو او                                  هم در میان به ناله دل بود دربیان

در ناز بود و غمزه یارش به ناز وصل                                اینم عجب که شاهد وجدیش در میان

کای جان من ز جام تو سیراب و کام گیر                        زین غنچه نیز قطره  به این جام ما فشان

در عین وجد، دل که به کام وصال بود                             گل غنچه مینمود دوصد باره شادمان

خیل سرشک وناله جانسوز جامها                                   هریک مزید شهد وصالیست بی گمان

مهتاب، روی ، و سایه خورشید در برش                            بر جلوه نگار همو جان فدا کنان

هر قطره ای زغنچه نه در خاک ،در هوا                             خود داده بود جلوه دیگر به جام جان

مهجور رو به خاک درش بوسه ها بزن                                محتاج درگهش همه مخلوق این جهان   

##########157

 

  یک گام اگر به کوی خرابات رو کنی                                 وز پیر خواهش ،می، ناب سبو کنی

دانم که همچو من شکنی توبه لاجرم                               جان را تو هم به باده کویش فرو کنی

آنگه که جام باده گرفتی و جان رهید                             با دلبران دیده و دل گفتگو کنی

هم رشته ها ز هم گسلی پرده بفکنی                               افتد چو پرده فاش نهان مو به مو کنی

گامی نهی به وادی پنهان وجد وشوق                               تن درنهی و جامه جان جستجو کنی

در حوض باده غوطه خور آندم که یافتی                          اقبال آنکه خویش در او شستشو کنی

 تطهیر جان به باده خوشاید ،به کام، می،                                                               بر جذب ودفع کوی هم، اما، که خو کنی

ای بی خبر زمرتبه وجد وشور و شوق                              مهجور را نگر که همو همچون او کنی

                                                            ##########158

 

 

باشد چو نصیبم به رخش نیم نگاهی                               یابم همه از نیم نگه رتبه و جاهی

آن شان وقاری که بدیدم سر کویش                               شاهان جهان پیش ویش خرده کاهی

بر همچو منی خدمت او خرده مگیربد                            چون من همه آیند به ره ،خواه نخواهی

بر حلقه زلفش چو دل افتاد ،که افتاد                              جایی که دل افتاد بر او نیست گناهی

آن سلسله مو چو پریشان بکند نیز                               ره پوی نداند ره و،گیرد، ره، واهی

آن شوکت و آن عزت او مامن امن است                        جز او به که روی آری وزیر چه پناهی

دل میده وجان میده و،دل خواه که دارد                       لطفی بسزا ،خواسته از دل چو بخواهی

مهجور ردا کند و قبا کند و برهنه                                  در کوی نگار آمد و بر دوش صراحی  

##########159

 

 

   آماج تیر سر کش ابرو کمان شدم                             چون تیر شد رها، به دل آمد جوان شدم

ترسای شوخ دین ودل وجان زما گرفت                    صنعان وش سر آمد جام جهان شدم

گسترد تا که سلسله موی چتر وار                          ایمن ز هر بلا و به چترش نهان شدم              نوشیدم از شراب لب لعل سرخ گون                                                                       بودم خذف زیمن لب از لعلیان شدم

در مجلسی که غیر نه در آن توان شدن                   چون محرمان باده همو در میان شدم

بالا بلند بخت من از حاضران فرا                             شاکر بر آنم اینکه هم از محرمان شدم

پی در پی است باده به جام وسبوی وجد                دستی دراز کن که من از آن چنان شدم 

جان در فراخ گستر اکرام او به ناز                           آسوده از کشاکش باد دمان شدم

مهجور را مپرس از این پس نشان کوی                   آنجا که گفت واله گیسو چمان شدم  

                                                          ##########160

 

 

خم هلال دو ابرو اگر کمانه کند                              به ناوک مژه اش سوی ما نشانه کند

سپرده ایم چو، ما، دل به تیر آرش او                        که ره نوردد و در جام دیده خانه کند

سلامت دل وجانش مآل ما بوده است                      سلامتی هم اگر سوی ما روانه کند

بگسترد به صبا گیسوی شکن شکنش                    به دست باد ببینم که موی شانه کند

ز مهرخان به تمنا خوش است خصلت ناز                 خصوص بر سر خواهش کمی بهانه کند

خرام گام چو سرو سهی است پای چمن                    عجب از اینکه دل و هوش من فنا نکند

به سوق شهر که آن ناز ها کند به خرام                      که هر قدم برود فتنه فتانه کند

شرار چشم خمارش به آتشم بکشید                         نه چاره دل ما ،او،در این میانه کند

مکش به خامه تصویر زلف او مهجور                           که حلقه سازد و دار تو در زمانه کند 

                                          ##########161

 

 

    ما جان و دل به باده و پیمانه داده ایم                           امید خود به باد و سر شانه داده ایم

افسوس ها نموده به جام نیاز خویش                            خرمن به باد وزوزه افسانه داده ایم

آباد جان به زلزله کفر شد خراب                                  دامان جان به جانب ویرانه داده ایم

فریاد از شرنگ خراباتیان رسید                                   حل فنا به مجلس فرزانه داده ایم

افتاده در فلاخن دام شرار،دهر                                     در گیر ودار هم ذنخ وچانه داده ایم

مفلو کیان میکده در حسرت شراب                                 از دست، دیر ومسجد و میخانه داده ایم

آوارگان کوی بلا خیز ذلتیم                                         بر شوکران تلخ زمان شانه داده ایم

جان جهان دوباره به جان آور، ای سروش                  ما گوش جان به مژده جانانه داده ایم

مهجور بس ،دگر ندهد سود از این به بعد                   جایی که دل به بیدل مستانه داده ایم  

                                                                 ##########162

 

 

بلا میخیزد از کوی دلاویزان در این وادی                           نه عذرا ونه وامق ،نه چنان شیرین وفرهادی

نه خورشیدی ز مشرق صبح صادق را کند روشن               نه سمت و سوی و نه بالا ونه پایین وآحادی

نه راه ورهنما ونه چنان باریکه ای کز او                            بلد گیرم شوم راهی و یابم  بلکه استادی

نه چشم بینشی باشد که یابد راه وچاهش را                    نه در بیراهه های راه یابم یار وهمزادی

نشان کوی میخواران دهندم ، میروم اما                           سر از کویی بر آرم که همه خون است وجلادی

سراغ دیر میگیرم که از راهب رهی گیرم                        سکوتی آنچنان دارد ،به معنی پشت فریادی

به زندیقش که روی آرم نه زنار است ونه دستار              نه مغ را آتشی در پیش ونه مغبچه را شادی

عجب هرگز مدار از اینکه مهجور اینچنان گوید            عجب آنکه تو دانستی و دل بربیدلان دادی  

                                                                ##########163

 

 

 بیاورید به مجلس پیاله دو ، منی،                                  ز ،ساقی وقدح و ،می، نهید ممتحنی

دهید باده مرا مست مست بنمائید                                که ممتحن شنود از من و دلم سخنی

منی که مست خرابم گناه خویشم باد                          که واعظ اینهمه وعظ آورد به بد دهنی

به زیر خرقه ودراعه صد من است گناه                       قیاس میکندش خویش را به خوش حسنی

ز من بگوی ندیدی خرام خوشخویی                          به طرف گلشن و در پای  سبزه و چمنی

شراب سرخ حمیرا وشی چو مست کند                       اثر ندارد اگر هم حصار شرع تنی

گناه رند خراباتیان به خویش گذار                             مرا به حوض اصول و فروع ، چه آبتنی

منی که  غسل ارادت به حوض ،می، کردم                  نه هوش مانده نه عقلم ، به ظاهرم بدنی

فرا تر است فراخ جهان از این مهجور                        گذار پاره کند واعظ از تو پیرهنی  

##########164

 

   با زلف سر کشش به فنا میکشد سرم                          آیا شود که، سر، به سر زلف نسپرم؟

او همچنان به تاب کمندش کند غرور                          من در کمند زلف اسیری شناورم

دل داده ام نه سهل توانم گرفت از او                          ماندم که جان بی دل خود را کجا برم

بهتر که مانم و سر کویش به اعتکاف                          تا بلکه این خذف کند از لطفها ، زرم،

دامن تکانم از همه گردی که داشتم                           جانی چو ناب صاف به کویش بیاورم

آن تاب گیسویش که چنان رهزن دل است               بسیار دل فتند به این دام لاجرم

افشان کند چو خرمن مو بر دم صبا                           ره یابم ازعبیر کشم بال وپر ،پرم،

مهجور مست آیت رویش شدی تو نیز                       من سالهاست ،در ره او جامه میدرم

##########165

 

اول چنان به آیت مستی عیان بشد                                    مستانه وش خراب شد و در میان بشد

انگاشتیم ساقی دردی خوش آمدست                               هم خوش به آنکه در قدحش جمله جان بشد

زنار کند وخدمت دراعه ترک کرد                                     ژولیده خرقه رفت و به پای مغان بشد

همچون زلال قطره مینایی شراب                                     در آبگین صاف قدح بیکران بشد

دست ارادتش به خراباتیان رسید                                     پنهان به زیر جامه هم از لولیا ن بشد

تا با نسیم صبح ظفر دست مهر داد                                  آنگه به دستها تف باد دمان بشد

دارم عجب که زهد کناری نهاده بود                                 شد بی وفای عهد و بر زاهدان بشد

تا کوی و جام و باده نمودی به کام خویش                       خون رنگ باده خورد و ز پیری جوان بشد

مهجور ،رو، به کوچه تاریک عمر خویش                         خوشحا دراین زمان که کسی بی نشان بشد

##########166

 

چشم ما در راه، از چون ،می نیاید میفروش                               گوئیا از سردی جانها نیامد ، می ، به جوش

جامها در دست و چونان منتظر تا، در، زند                              می نماند از ما دگر در انتظارش گوش هوش

رازدل با ساقیی گفتم عتاب آورد و گفت                                بایدت در انتظارش همچنان باشی خموش

بر مریدی خو بباید کرد تا آید مراد                                      جان و دل بسپار و هم بر این صلا میدار گوش

ای که وادی کرده ای گم ، رو ، جلو دارت منم                      منزلی یابی که میآید صدای نوش نوش

راه هشیاری و مستی نیست با هم سازگار                          جامه مستی و هشیاری به جان با هم مپوش

آنچه در کوی خرابات است وجد است وسرور                     جامها پر مینکند ساقی و میدارد خروش

جرعه ای سر کش ،سرت ، از هوش عاری کن دمی             زان سبک گردان ز بار بیکران سنگین دوش

بس دگر مهجور از پرده، نه، ظاهر کن سخن                      خویشتن داری خوش است ،ار،سر دانی سر پوش   

                                                                   ###########167

 

 

به کوی میکده دیگر ز ،می ،امید مدار                             که کوی میکده را نیست آن قرارو مدار

گذشت آنچه دی و دوش بود عهد و امید                         رسوخ کرده هزاران ریا و مکر وشرار

بساط عیش و سرور جهان دگر بربند                           سروریان جهان را نگر شدند نزار

عطای دهر بده بر لقای گردش دهر                                  صفا و صلح و وفای جهان به خود بگذار

جفای گردش گردون وفای خصلت اوست                      خوشا به آنکه کند از وفای دهر فرار

عجوزه ای که به سیمای دختری بنمود                          نه کس بدید که عقدی بکرد وشد به قرار

به چشم مست خمارش هر انکه دل بندد                       زند خدنگ شرارت بکوبدش به مزار 

ببند دیده بر این چهره هزار فریب                                        چو چشم و دیده مهجور که نکرد قمار  

##########168

 

شراره های زمان بی امان به کام منند                          چو عنکبوت به عمرم همیشه تار تنند

حرامیان و بلا پیشه گان و بی هنران                           به دادگستری، دادخواه و ممتحنند

فرار کرده دگر عندلیب گلشن وباغ                           به نکره پای چمنزار زاغ وهم زغنند

فرو کشیده سخن کام عارفان خاموش                      دل آزران کج اندیش بر سر سخنند

نه رایح است و نه عطری نه گلرخی نه دلی                به خانه خانه دل داغدار میشکنند

نیاز اینهمه دار قتال وحلقه نبود                             هزار کشته به تار ظریف یک رسنند

کجاست آنهمه آرامش و فراغ فراخ                        کجاست زخمه که رامشگران  به تار ، زنند

فرو بگیر زبان، کام در کش ،ای ،مهجور                   تو را چه ؟دست به زانو نشسته در محنند

##########169

 

باشد به جام باده نابی دگر شود                                     باقی عمر با گل وگلبن بسر شود

در کوی یار جز  غم وجز ناله هیچ نیست                       شب تا سحر به ناله واندوه سر شود

آبستن است شب به هزاران امید وراز                          تا چون ز لای اینهمه یک شب سحر شود

خونابه ای به جام دلم ریخت این زمان                         امید نیست رنگ زلالش نظر شود

بسیار، ورد، از لب ما تا سحر چکید                              گویا مقدر است همه بی اثر شود

این داغها که داغ زمان بر دلم نهاد                               با آه سرد دل همه آن داغ تر شود

مرغ هما هم ، ار، گذر افتد ز کوی ما                           بخت و سعادت افتد و بی بال و پر شود

گویند باش ،شکر وتوکل ،مده ز دست                       تا چند بگذرد قدحی پر ثمر شود

پیری گذشت ،با لب لرزان ز کوی، گفت                       مهجور باش تا سحرت راهبر شود

##########170

 

تا چشم سحرگون نگارم به کار شد                                    تشویش ها برفت ز دل ، جان، مهار شد

الهام دل ، رسید ، خبر داد از فراغ                                    فرقت ، برفت ، کام هلاهل به دار شد

بخت بلند اوج هما شد به کام ما                                       ظاهر چنان ،که ، بخت جهان در مدار شد

افسوس از اینکه آنهمه کردیم جهد وسعی                      آنی ،نشد، که ساحت دل بی قرار شد

بستند هر چه بود، در، شادی وسرور                              زاغ وزغن به طرف چمن تاجدار شد

آه و فغان ،ز، ارض بشد تا به آسمان                               وز اشک،چشم سحر، نگارم خمار شد

گسترده بال بخت هما، شد به زیر عرش                         کرکس بجای بخت هما سایه دارشد

شوم است این زمان همه هر آنچه باد وهست                نالوطیان به میکده چون باده خوارشد

گفتند بس زکام سخن پرده بر مکش                            مهجور ،باش وبین که زمستان بهارشد 

##########171

 

  جانان ما به جان ودل ما نظر نکرد                                 یک لحظه با فراغ ، بر ،ما بسر، نکرد

خونابه ها که خوردم وآه نهان ز دل                                تکریم ها نمودم و بر او اثر نکرد

دل فرش راه کردم وجان مقدم رهش                             با پلک گرد شستم وباری سفر نکرد

گسترد هرچه ناز وخرامان و عشوه بود                         آغوش باز کرد و مرا ،دم ،به ،بر، نکرد

با دلبری وکرشمه بگرفت جان ودل                             دل هم فدا نمودم ،ازیرا، ثمر نکرد

پنداشتیم جامه جان است و دین ودل                     بگرفت آنهمه  ،لبی و دیده تر نکرد

لیلا شد ،او، به دشت ودمن ، ما پی اش دوان                 مجنون او شدیم همو نامور نکرد

چون تشنه محبت جام دلش شدیم                            بر نیم جرعه هم دل  ما کامور نکرد

مهجور هر که همچو تو در دامش او فتاد                    صیدی  ،به دام کرد،و به صیدش گذر نکرد

##########172

 

سوز دل است وآه روان گریه نهان                                      ساقی بیا ز قید نهان ، جان ما ، رهان

گود قدح ز قطره اشک زمان پر است                                 مستیم از این قدح همه بی نام وبی نشان

باز ، آی ، به کوی میکده بنگر به کام تلخ                             جانها رود به جرعه آرامش روان

ره سنگلاخ و، پای همه راهیان ، ثقیل                              در دست جام ، و، تشنه ، می، گشته راهیان

کو ؟آن حقیقت اینکه مرا باخبر کند                              از بی مرادی قدح و جام نقد جان

پرگار دهر از چه مرا در میان کشید                              یا بخت ما به قرعه غم شد در این میان

سبز چمن لگد شد و خاکش به دیده رفت                    رنگ نسیم رفت و رسید آفت دمان

باز آید آن نسیم، نوازد ،تو صبر کن                            مهجور، گسترد به چمن گیسوی چمان 

##########173

 

دلا امید به دلداری نگار مبند                                    به گام سست نگاران به ره قرار مبند   

ز ،رشته ره ورسم آنکه خارج است بر او                    وفاق عهد مدان ،رشته بر  مدار مبند

پلی بساز ،و،ز،رود زمانه خود بگذر                            امید خیزش خود را به هر گدار مبند

به پای فلسفه فیلسوف حکمت چیست؟                   بجز اراده دل حکمتی بکار مبند 

فراخ سینه سپر کن به حکمت وقسمت                     امید واری دل جز به کردگار مبند

جهان به خنده لبان خنده میکند زین رو                  اگر نه ، خنده لبی ،دل به گلعذار  مبند

قدح بگیر  ز مهرو ،و، جام ،می، سرکش                  قرار هوش به میخانه با شرار مبند

به خویش باش و ،ره خویش رو ،چو مرد خودی      اجیر کس مشو ،و،پای خود مهار مبند

به یمن تجربه مهجور سالهاست چنین                   سکوت پیشه کن و رشته بیشمار مبند 

##########174

 

 

قاضی شهر ازشب دوشم خمار افتاده است                                      زان عدالتخانه شهرم ،ز،کار افتاده است

ساقیا کاری بکن ،قاضی نیابد هوش خویش                              چون عدالت در نبودش برقرار افتاده است

رشته بگسسته مخلوق را دیدم ،که ،نیز                                                       بی نشان حکم قاضی در مدار افتاده است

حلقه داری که گردنها از آن آویز بود                                        گردن اعدامیان را بین ،ز ،دار ، افتاده است

زلف مشگینی که نور شید را ،سد کرده بود                                دست قاضی بود ،هم خورشید بار افتاده است

نوچه گان کوی قاضی از نبودش در عذاب                                  هر یکی دیدم به ذلت در فرار افتاده است

مست ظاهر نیست دیگر عربده خاموش شد                               مست آرام دل و جان در گذار افتاده است

راهی ره رو، به نور ماه ،دیگر راه یافت                                        چونکه فانوس آوران زین جرگه خوار افتاده است

با خماری که هم از آن شب به قاضی رفته است                        مدتی مهجور با خود در قمار افتاده است

##########175

 

بیا بار دگر آمد بهار شاد فروردین                                                           گل از غنچه برون آمد ،هزارش، گفت ، صد آمین

بساط عیش جمشیدی به پای سبزه باز آمد                                           بیا با گلرخان یکدم به عیش ونوش دل بنشین

به ناز نسترن بنگر خرامد پای الاله                                                       به شاخ وبوته بادام بنگر ،گشته چون آذین

به پا کوبی و رقص آمد به صحرا شیخ و شاب ما                               به لبخند دلاویزان نشسته شبنم نسرین

ز سویی نرگس مستی لب جویی خمار آید                                        به سویی رقص گلپر را به صد ناز وادا می بین

مشام از هر چه عاری کن که بوی مشک می آید                                به باد صبح گستردند گویا عطر مشک آگین

بنات دهر را میگو بپوشد جامه الوان                                             و، میگو ، هم، ز، الوا  ن طبیعت دامنی گل چین

لب و خال ورخ وابرو بکن ترسیم بر دامن                                     بگو دست بهاران را کند ترسیم را آذین

جهان ، را، ده، مهجور، گیتیز را بهار آن روز                                که چشمی بر رخی هم رخ به چشمی می نورزد کین

##########176

 

گسترد فرش سبز به دامان روزگار                                  آمد بهار و باز گرفت از دلم قرار

بوی عبیر گلبن بادام و کام عیش                                     از هم گسست در دل بی تاب من مهار

فصل شتاء رفت و بیامد بهار سبز                                   با عیش و نوش و باده گلرنگ خوشگوار

خورشید مهر باز بابید نور مهر                                       از هر جهت ،، به دامن دشت و به هر جوار

باز ،آ، وپهن کن قدح و جام و باده را                                با ناز و عیش زاهد معوب را چه کار

پوشید جامه ای به تن از سبزه کوه و دشت                     از نو رسید نقطه پرگار در مدار

آواز دل بخوان چو ،رسی ،پای بوستان                           هم گوش کن به بانگ خوش و نغمه ،هزار،

با هر نسیم،، نغمه شاداب سبزه بین                               هم ناز سار و نغمه قمری به شاخسار

مهجور گر قدم بنهی بر بساط عیش                             هوشت مباز تا ندهی  دل سر قمار

##########177

 

تا به میخانه به یاد تو کشم باده به سر                                   می نخواهم شب مستی بدهد ،جا، به سحر

خاصه هم ، آنکه ز دست تو بگیرم ساغر                                که بجز روی تو و چشم توام نیست نظر

عالمی جمله گرفتار خرامت شده اند                                        الفتی نیست بر آنان بگذار و بگذر

گستر آن طره گیسو  وپناهم بپذیر                                          که هم از لطف گیرم به تنم جان دگر

گفته ربودی به علاج غم دل می آیی                                        غایب از چشمی و ما منتظری دیده به در

طاقت از جان و دلم برد غم درد فراق                                        بوی پیراهن درمان به صبایی بسپر

در محاق ،آ، که نبینند رقیبان در کوی                                      ماه پوشیده رخ ،از همچو تویی ماه سیر

جامها نوشم و گویم سر محراب دعا                                           یارب آن یار سفر کرده بیاید ز سفر

دست از این مستی محراب ندارد مهجور                                     خاکها گل کند از هجر تو با دیده تر

##########178

 

رسد روزی دهد ساقی به دستم جام منصوری                            شدم بی زار از این خود کامگی ،کافزود مخموری

به تیری دوخت گر بهرام گوش و سم گوری را                            به کام خود کشید آخر چنین بهرام را گوری

سلیمان را چنان حشمت که دیو و دد شدی رامش                      عصای تکیه اش امد زمین از همت موری

به زور ومال وجاه و حشمت و بازو چه مینازی                             چه ، هم ، با آن ششت هر لحظه بیمقدار ومقهوری

بیا در جمع ما بنشین و دنیا رهن کن بر ،می،                               نیارزد زیور دنیا به یک دم ،فوت مسروری

بگیر از دست ساقی جام واین، دم را غنیمت دان                           چه مغروری که بازوی یلت دارد سلحشوری

به جان ودل سلحشور ،آی، که در میدان مخموران                          پشیزی می نیارزد تن ،که دارد درد رنجوری

مرا مهمان کویت کن به جمع محفل مستان                                   تحمل دیگرم نامد به این هجران واین دوری

نمایان روی جان مهجور ، از این پرده حایل                                   چه،تا این حد جایز نیست ،در گفتار مستوری

###########179

 

مست نگاه روی او ،سر گشته گیسوی او                                  افتاده ام در پیچ آن جعد کمند موی او

مهمیز چونان میزند ،افسار برجانم طند                                 چوگان به گویی میزند ، همچون منی شد گوی  او

آهوی با مشک ختن ، یوسف به بوی پیرهن                           با آن رخ و حسن حسن ،هر گز ندارد بوی او

در اعتکاف آمد جهان ،میگویم این معنی عیان                      مستند هر پیر و جوان ،از آن دل دلجوی او

دیدم که ماه چارده در توبه آمد از نگه                                   کافتاده بودی گاه و گه ،چشمش به آن مهروی او

بگذاردم گر سر زنم ،هم حلقه ای بر، در، زنم                          سر بر کجا دیگر زنم ،واله شدم بر کوی او

هر گز نخیزم در سحر بویش نسیم  آرد مگر                          با، آه ، هجران از جگر ، راهی کشم بر سوی او

آن چشم مستش جام من ، لبخند او آرام من                        هر گز نیامد کام من از آن صفات و خوی او

مهجور گوید بی فتن ، افتاده در رنج و محن                             داده است گویا ممتحن، حکم مرارت جوی او  

                                                                     ##########180

 

 

در حلقه کمند نگاری شدم اسیر                             بر جور او اطاعت محض است نا گزیر

گردن کشیده همچو قلندر به کوی ناز                     هم با وعشوه به ره گشته باج گیر

پهنای جان که تنگ شده بر جلوس او                     هفت آسمان شده است براو پهنه سریر

داغی کشیده بر دل گیتی که میکشد                      زجری هزار گونه زداغش گدا ومیر

در هر خرام جان و روان میبرد ز ما                          دلها نگر به  ناز و خرامش شده اسیر

یارب مرا ،سپر ،نه بجز دیده و دل است                    آخر، چرا؟ چنین  و چنان میزند به تیر

دارائیان نه جرات چشمی نظر کنند                          تا چون رسد خیال نظر بر من فقیر

آنی که شد نصیب و من از راهیان شدم                     با راهیان بخواه ، و،کرامت ، ز من مگیر                        

   مهجور بر حقیقت ستر تو واقف است                       اما ، نه ، با خبر  ز سراپرده ضمیر

##########181

 

داغ دل گویا که نزدیک است بیمارم کند                               زندگی اندیشه دارد بارها بارم کند

تا رگیسوی عروس دهر با تذویر  و  ناز                                     عشوه میآرد به تن نازی که بر دارم کند

کس نمیبینم که جانم را کند مهمان خویش                             یا که ، از این خواب مشکل، لحظه بیدارم کند

ساقیا در ده ،می، پیل افکنت باشد که هم                                مصلحت هایی دگر  زین ،سر ، پدیدارم کند

من که خود سندان دهرم سر نبازم زیر پتک                              ضربه های پتک میخواهد که بی زارم کند

جام پی در پی در پی بده ساقی به جام درد دهر                        هوش چون از سر رود در سلک احبارم کند

زین میان مهجور فریادی کشید از جان  درد                               گفت سختیها نه بتواند که دل زارم کند

##########182

 

ای گم شده کوی خرابات کجایی                                تا باز مرا مست ،می، وصل نمایی

تاریک زمان نور دل از ما بگرفته است                       آن روی مهینت ز چه؟ بر ما مگشایی

مهرت به دل افتاده ، توئی ، جمله جهانم                     هر جا نگرم قبله محراب مرایی

طوبای بهشت از تو فراتر نتوان رفت                           افرای جهانی ،نه، از آن هم به فرایی

پر کن ، می، جاوید ،خضر، در کف گیتی                     تا جان و دل خویش دهم بر تو فدایی

اندیشه ندارم که خود از خویش چرایم                      ای جان وجود از چه در این پهنه نیایی

گسترده زیر قدمت جان و دل ماست                         مینه قدمی ، ده، به دل و دیده صفایی

مرغ دگران، خانه گزیدست و به دردیم                     یگشای دمی، آن پر و آن بال همایی

مهجور میان بند و شتابان پی دیدار                          تعجیل نما، فوت به دیدار چرایی؟

##########183

 

آن چشم مست کانهمه افسانه میکند                                    ما را حریص باده و پیمانه میکند

در لابلای عالم جان میبرد وجود                                          با قدسیان نشسته و همخانه  میکند

زلفی که رهزن دل دیوانگانش است                                  باد سحر به اذن که اش شانه میکند

ما را که در سلامت جان دلبری کنی                                   سودا چنان ،که، واله و دیوانه میکند

بی خویش وبا خودیم نه در قالب وجود                               چون با توایم ،از همه بیگانه میکند

جام وجود پر کن و بیمار وجد کن                                       آن خوش که شوق تو به دلم خانه میکند

هر صبح وشام ای بت زرین سامری                                     روشن جمال ما رخ جانانه میکند

ما را صنم چه؟تا صنمی چون تو در دل است                        هر گز نه این معامله فرزانه کیکند

مهجور این بس است که منظور رحمتی                                 مهرش به حدق چشم تو کاشانه میکند

##########184

 

عمری گذشت منتظر جام باده ایم                                ما در ازل به نام ،می ، وباده زاده ایم

دور زمان به کام دل ما اگر نشد                                     دل را به رهن باده مستی نهاده ایم

از آن حلاوت قدح باده وجود                                        در این هلا هل غم و حرمان فتاده ایم

باز آور آن قدح که رمقهای ما در اوست                          در انتظار جرعه چنان ایستاده ایم

در حادثی که رفت از او ،جام  ما شکست                          میگو خدای را، که مگر ما زیاده ایم

دامن کشان و پای دوان تا به کوی دوست                         صد جان بها ، به ساقی میخانه داده ایم

ای لعبتان  جان حرمخانه وجود                                         ما نیز محرم حرمیم ،ار، زیاده ایم

داغ زمان به دل زده ،در دام زلف دهر                              بر خویش حرمتی به میستان فزاده ایم

مهجور ، باره ای خور و سر مست باده باش                         ما چون تو ،سر، به خدمت جانان نداده ایم

##########185

 

بیاور ساقیا جامی گذشت از حد بد نامی                                  نخواهم دیگر این هستی ، چو رفت از ما دل آرامی   

به دیر و مسجد ومحراب جاری کن شراب غم                         که بر ما بست این هر سه ،هر آنم بود فرجامی

مرا مغبچه ای برنا به نادانی گزید آخر                                      ندانم با که همراهی کنم ، با خویش همگامی

نه شب را مژده صبحی ،نه ،صبحت را شبی دیگر                     همه گسترده در راهم فراخور حال خود دامی

گشای آن درب دیرینت که من جامی دگر گیرم                     کنم با جام دیرینت مگر بردرد انجامی

طبیبان دغل هر گز نداند درد ،رنجوری                                ز قاضی هم که نشنیدم بجز مستی بد نامی

تمتع را گزیدم تا ،مگر ،سعی آورم چندی                             ندیدم در تمتع هم کسی بگرفت احرامی

شطی، باید روان آن شراب وشرب پی در پی                        مگر با موج شط باشد که در تفت  آورم خامی

بریدی از همه دامن چو دست خویش مهجورا                       بیا در دامن ساقی که یابی خوش سر انجامی

##########186

 

قدحی باده خونین اگرم باز دهی                                  بر سرم کی برود فکر گدائی و شهی

خسته منبر واعظ شدم و فکر الیم                                   نگشودند به روی من وما راه  و رهی

هم برآنم که بساط از دل وجان برچینم                       زین سپس خوش گذرانم به بر ،روی مهی

گر فراغ آید و چون من بدری جامه دهر                       کافرم ،جرعه می، گر به جهانی بدهی

طعم ،می،دانی و گر صحبت باران قدیم                          ثوب جان خواهی و سجاده کناری بنهی

به تواتر دل و جان ،عادت ،می،ده زیرا                             وقفه در شوق نه خوش با قدح گاه وگهی

غوطه کن جان ،بر، سیمین صنمان خوش خو                  تا به کی واله این دیو و ددان  شبحی

دست برکش همه از آنچه به فکر است و به ذکر             سعی کن تا ز کمند ،دد، اندیشه رهی

ساقیا خاطر مهجور به رویی خوش کن                          که به آن روی رهد از همه بار گنهی

##########187

 

اینان که در ارابه ایمان نشسته اند                                       اسب عناد خویش به ارابه بسته اند

مهمیز ها زنند و هیا هو چنان کنند                                   گویی کمر ز خالق سبحان شکسته اند

منظور خلق خالق ، از عالم  وهر چه هست                          هیچ است  این کسان همه را مغز و هسته اند

هر آن گناه و درد وجفا شد از آن ماست                              اینان همه به لوح ازل پاک رسته اند

در وعظشان کلام دروغ است وریو مکر                                بل ،دست دیو را همه وارونه بسته اند

در مزرع زمان نه بروید گلی که چون                                   اینان بجای سمبل مخلوق رسته اند

در اتفاق خلقت خلق این بلا گران                                       از بهر حفظ خلقت مخلوق  جسته اند

دیگر کن اتفاق و دگر خلق کن جهان                                  ای خالق جهان همه مخلوق خسته اند

تدبیر ها بباید و عرقی و همتی                                              مهجور ،بهر سلسله ها که گسسته اند

##########188

 

بیا بار دگر آمد بهار شاد فروردین                                        گل از غنچه برون آمد ،هزارش، گفت ، صد آمین

بساط عیش جمشیدی به پای سبزه باز آمد                         بیا با گلرخان یکدم به عیش ونوش دل بنشین

به ناز نسترن بنگر خرامد پای الاله                                     به شاخ وبوته بادام بنگر ،گشته چون آذین

به پا کوبی و رقص آمد به صحرا شیخ و شاب ما                به لبخند دلاویزان نشسته شبنم نسرین

ز سویی نرگس مستی لب جویی خمار آید                      به سویی رقص گلپر را به صد ناز وادا می بین  

مشام از هر چه عاری کن که بوی مشک می آید             به باد صبح گستردند گویا عطر مشک آگین

بنات دهر را میگو بپوشد جامه الوان                              و، میگو ، هم، ز، الوا  ن طبیعت دامنی گل چین

لب و خال ورخ وابرو بکن ترسیم بر دامن                       بگو دست بهاران را کند ترسیم را آذین

جهان ، را، ده، مهجور، گیتیز را بهار آن روز                    که چشمی بر رخی هم رخ به چشمی می نورزد کین 

##########189

 

بیا بار دگر آمد بهار شاد فروردین                                        گل از غنچه برون آمد ،هزارش، گفت ، صد آمین

بساط عیش جمشیدی به پای سبزه باز آمد                         بیا با گلرخان یکدم به عیش ونوش دل بنشین

به ناز نسترن بنگر خرامد پای الاله                                     به شاخ وبوته بادام بنگر ،گشته چون آذین

به پا کوبی و رقص آمد به صحرا شیخ و شاب ما                به لبخند دلاویزان نشسته شبنم نسرین

ز سویی نرگس مستی لب جویی خمار آید                      به سویی رقص گلپر را به صد ناز وادا می بین  

مشام از هر چه عاری کن که بوی مشک می آید             به باد صبح گستردند گویا عطر مشک آگین

بنات دهر را میگو بپوشد جامه الوان                              و، میگو ، هم، ز، الوا  ن طبیعت دامنی گل چین

لب و خال ورخ وابرو بکن ترسیم بر دامن                       بگو دست بهاران را کند ترسیم را آذین

جهان ، را، ده، مهجور، گیتیز را بهار آن روز                    که چشمی بر رخی هم رخ به چشمی می نورزد کین 

###########190

 

بساط پهن کن و ،می،بریز و جام شکن                                  که کوه دشت و دمن سبز جامه کرده به تن

خمار چشم زدا ،مینگر به دیده نو                                        دوباره بر لب جوی آمدند یاس سمن

عبیر ناب و دلاویز نسترن سویی                                         ز یاد میبردم بوی لاله ، مشک ختن

به پایکوبی رقصند دخت گلساران                                      نمی توان بگرفت این فراغ از دل من

نماز عیش و طراوت بخوان به نام ربیع                               خصوص با گل سوسن به گشتگاه چمن

بشوی گرد شتاء با گلاب شبنم یاس                                 بپوش جامه نو ، جامه کهن بفکن

بیا به دامن صحرا که سبزه باز دمید                                 مشاطه داده داده طبیعت به کوهسار و دمن

فراغتی چو دهد دست باده گیر و بنوش                          ز دست شاد طبیعت به عهد و یاد کهن

به جام باده رجوع کن به فصل گل مهجور                        که میبرد ز دلت آه سرد و داغ محن

##########191

 

رسید مژده که آمد دوباره فروردین                               بسط گستر و ،می، نوش و تازه کن آئین

به آفرین جهان خیز و یاد جمشیدی                             که رسم و خیزش جاوید می نهاده چنین

به لعبتان طربناک بوستان نظری                                  نما  ، که میبرد از جان ودل اصالت  و دین

عروس دشت و دمن جا نموده در دلها                         به دامنی گل ریحان ز نو کند کاوین

به راز لاله نظر کن که اشک خون رنگش                    هزار دل به تماشا کشد ز قلب کمین

بنه ، مرار شتاء ، می ،  بنوش شادی کن                     کنون که داده تو را جام باده گهرین

به شادمانی و رقصند وپایکوب و سماء                      فراغتی کن و با دختران رز ، بنشین

نگر طراوت بلبل که طراوت گل                                چو نو عروس کشد هاله عرق به جبین

ز جام لاله خونین سرشک خون ریزد                       ز جام دیده مهجور هم ، سرشک غمین

##########192

 

ز داغ سینه ما لاله رست فصل بهار                               به رنگ خون ظبیعت نگر ، به رنج و مرار

شتاء میرود و هم خزان و فصل تموز                           ربیع میرسد و ما چنان ملول نزار

شرنگ خون زمان زمان بر مذاق ما دادند                    تو راه خویش رو ،و ، حال ما به خود بگذار

مرا زباده مطلوب غم خمار کنید                                  که من چو مست الستی شوم نخورده خمار

اگر توانی وخواهی بخبز پای سرور                              مرا به حال دل و درک خویشتن بگذار

ز رویش گل نسرین و نسترن چه حصول                    که لاله شبنم خون ریزد و  دو دیده نقار

بسی که مینگرم جنگ ابر و باد و زمین                      سهیل بخت من از خواب کی شود بیدار

به گردشند شب و روز و ماه و سال ولی                     به سالنامه هستی دلی نشد به مدار

به آب چشمه حیوان بهار کن مهجور                       که درد و رنج و تعب را مگر ، کشی به مهار

##########193

 

نه بهار آید و نه نام کذا بگذارند                                  نه سر خدمت گل ، گلبن ما بشمارند

می ندیدم ز ،هزاران به گلی خوشخوانی                      کنهشان رفتم و دیدم که ز گل بیزارند

در نظامی که طبیعت به مدار آوردست                       به تسخیر قراول به رهش بگمارند

شیخ شیراز به عصری که منم نسراید                       ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند

سحر وجادو که سلیمان بنمودی باطل                      در تلاشند که با ریو و دغل بگشایند

با گل و سبزه و اندام بهاری قهرند                            زین میان لاله پسندند و چو خون انگارند

پایکوبی نه به طرف چمن و باغ خوش است            بوی چرکین عداوت به صبا بسپارند

دوش دیدم که گلی زار ونهان میگریید                  که به زیبائی من حرص و طمع میدارند

پای طومار طبیعت منه امضاء مهجور                      که مجوست نکنند و شمنت نشمارند

##########194

 

 

بهار آمد بیا ،ناب سعادت در قدح گیرند                                به حرز توبه و یمنش  زمیخواران گنه گیرند

شراب ناب شکر خا به جام لاله گلگون                                 به کاس سرخ گل ، مل از رخ گلسای مه گیرند

اگر هم سایبانت ابر آبستن به بارانهاست                              به بالای سرت چتری سنوبر ها به ره گیرند

وفور نعمت جام است و در ان ناب شادابی                            که جز فصل بهاران این سخاوت گاه و گه  گیرند

زر ناب سعادت را مجوی از فرش خاک گل                            عزیز مصر را باید که ره پویان ،ز ، چه  ، گیرند

به روی عارض گل شبنم عرض و حیا زان روست                   که پا کوبان به گلزاران ، عنانی بر نگه گیرند

سریر تخت گل هر گز ، ز ، بار عام خالی نیست                       سخاوت را نه فرقی بر گدا و میر و شه گیرند

بگستردند خانی را که هر ذینفع گیرد نفع                              حسودان طبیعت زین میان عمری تبه گیرند

به دستی جام و با دست دگر بگشای ،در، مهجور                     که مهرویان محفل از دلت رنگ سیه گیرند

##########195

 

به روی سرخ گل لاله داغهاست نهانی                               هزار زمزمه گوید ز داغ ، دل چو نشانی

به راز و رمز شکفتن به گلستان وجود                                نشین گوش فرا ده چو لحظه ای بتوانی

فراخ دیده بباید بصیرتی به فراتر                                      نگه ، ز گوشه چشمی که راز و رمز بخوانی

سحر که شبنم عرض چو خون زلاله بریزد                          مگر ز سنگ شود دل چو خدمتی ننشانی

کنار جوی و زلال روان و عیش و فراغت                              بساط جام بگستر ، و، می ، درآن چو توانی 

قدم گذار به گلزار و دامن افشان کن                                    ز سر بنه غم و بر گیر هم ز دل نگرانی

گذشت فصل مرار و رسید فصل بهاران                                  تو نیز جامه نو پوش و نو نیوش زمانی

به ناز و کرشمه عندلیب و بلبل وقمری                                   به صد مشاطه ، نگر ، بر خرام زلف چمانی

به پیری عدد عمر غم مخور مهجور                                        بساط عیش بگستر ،بیاب عمر جوانی

##########196

 

بیاور ساقیا من طاقت این جام هم دارم                                    به مستی پخته ام جان را ، بده ، جام سزاوارم

ملول از خاطر خویشم که لنگر میخورم با تن                          ولا خود آتش وجدم که بر مطلوب میبارم

شماتتها شنیدم از رقیبان ردغل در راه                                    به کنج عزلتم ، می ، ده ، ز قیل و قال بیزارم

فروغ چهره جان را گرفته گرد طغیانها                                     شرر میبارد از هر سو به جان و بر دل زارم

بگو بر نوح طوفانی بر انگیزد که هم شاید                                 ز ، لطف انقلاب او شود روئی پدیدارم

ز خود تا بیخد آیم من ، مدامم ، می، بده ساقی                         که برخیزم از این تن قدم در راه بگذارم

به اشراق وجود جان چو یابم دست ،با لطفت                              سریر وتخت شاهی را پشیزی بیش ننگارم

به سر تاجی نهم زان پس ز اکرام و صفای دوست                        انیس و همدم دل را دگر بر غیر نسپارم

بنه ، سجاده را برکن ز تن دراعه  تذویر                                       بگو مهجور من هم خسته از زنار و دستارم

##########197

 

اگر به کوی مغان حرمتی چنان دارم                                 که راز پیر مغان را به دل نهان دارم

شرار شعله آتشگهش گرفته میان                                     مهیب آتش آتشگهش میان دارم

مطیع محض نیم در تلاش و کنکاشم                                  که پیر مغانم به جان روان دارم

به اوج قامت سیمرغ میتوان برسم                                      که بینشی به فراتر در این جهان دارم

چراست ؟ بر چه ، چنین انقیاد عمر نهی                             رها شو از همه این قید گو که جان دارم

طریق حضرت جانان خوشاست و ، غیر به هیچ                  مرا که اان رشرف افتاد دل چنان دارم

شراب خورده به ظاهر نداند این معنی                                 من ،از چه رو دل سرگشته در مغان دارم

به جام شوکت جان پیر ما کند سر مست                              سری مقاوم و سرسخت در  دمان دارم

چرا رها شده مهجور از این همه تقلید                                  از آنکه دوری از این، سحر،واعظان دارم

###########198

 

من توبه از خماری و مستی نمیکنم                                    ده ، باده ام ، نزاری سستی نمیکنم

کافر نیم که حرمت میخانه بشکنم                                      روزی نشد که باده پرستی نمیکنم

عالی نمود خالق من خلقت مرا                                           در خلقتم شرارت و پستی نمیکنم

در احتساب سجده و طاعات نیستم                                    شرب مدام دارم و خستی نمیکنم

در نظم جام و باده و میخانه استوار                                     من خدشه در اصالت هستی نمیکنم

پیمانه ام به حرمت پیمان او پر است                                   چونان تو کاین حریم شکستی نمیکنم

جان و دل است و دیده و دامان وصل یار                               خوشحالم اینکه شانه بدستی نمیکنم

محراب من همیشه رخ بی مثال اوست                                   هم لحظه وفاق نهستی نمیکنم

مهجور گو به زاهد خوش نام زعم خویش                               من آنچه تو ز جام گسستی نمیکنم

##########199

 

   به امید وصل جانان همه انتظار دارم                                        شود اینکه لحظه ای بر شرفش نظار دارم

به نسیم صبح گاهی همه گوش جان سپارم                                 نه به چشم ،سوی، مانده نه به دل قرار دارم

به چمان زلف تارش زده پیچ و خم چنانی                                  که اسیر زلف گشتم نه ره فرار دارم

به گهی بگستراند همه خرمن دو گیسو                                     که به چشم ،روز روشن ، همه دیده تار دارم

زده اسب خویش مهمیز و گسسته نظم جانم                            همه سعی مینمایم که، مگر مهار دارم

به گریز پا رمید و ز مدار دل گذر کرد                                       نتوانم آن رمیده به سر مدار دارم

بنشسته ام به کویش همه اشک چشم ریزان                           که بداند از فراقش دل اشکبار دارم

دل اگر رود  زجانم به دمی وصال ، خوشحا                              به وصال او توانم دل و جان قمار دارم

ز سر صفا ، که پرسید؟ز لنگ پای مهجور                               بگفت سعی ره بود و به پای خار دارم

##########200

 

دوش دل با هوس ،می، ره میخانه نمود                                   یاد یار آمد و ، می، خوردم و دیوانه نمود

غافل از اینکه نبایست شوم مست خراب                                تا رقیب آمد و گیسوی چمش شانه نمود

در خیالم همه ، کام از لب و از خالش بود                                 بیخود از خود شدم و آنهمه افسانه نمود

من ز جان در ره پیمایش کویش سر مست                              او تعارف به، رهم ،باده به پیمانه نمود  

قصر آباد وجودم به کنام مستی                                              از میان رفت و چه آباد که ویرانه نمود

دست در دامن ساقی شدم از مخموری                                   راز ها گفت و دگر واله  و مستانه نمود

وجد جان گو که به پیمان الستی این بود                                قدحی داد و، ز، هر داشته بیگانه نمود

چون به هوش آمدم و روی نگاری دیدم                                 سایه ای بود که در جان و دلم لانه نمود

دیگران عمر گذارند به این ره مهجور                                    حرمتی داد تو را ، همدم و همخانه نمود

##########201

 

داغی نهاده  بردلم این دهر کج مدار                                   هر سعی میکنم ننماید به جان قرار

که جانب کنشتم و گه سوی مسجدم                                 گفتند ، رو ، به میکده رفتم ، نشد مهار

برر هر دری که حلقه زدم نای درد گفت                           آ یا به کام کس نشدی دهر سازگار؟

ابرو گره نموده جهان زگو به روی ما                                با این مناعتی که چنین کرده آشکار

شادابی وجود،ز ، ما برده این عجوز                                 با داده خراب زمان میکند خمار

شالوده ها گسسته ، تنیده چو عنکبوت                         تاری هزار رشته  کشیده روان به دار

راهی گشوده بی هدف و بی نشان به پیش                     با هر قدم اصابت پا سنگلاخ و خار

   خود با هزار عشوه خرامد به ناز خویش                         انبوه جان ودل به خرامش کند نزار                                

مهجور پرده ،در ، سخن خفی تا به چند                       زجر زمانر برید گلو پاره شد دمار

##########202

 

شکست جام و فرو ریخت باده دل ما                                      نگشت حل دگر از باده نیز مشکل ما

هزار پرده کشیدیم ، سر، ملا نشود                                         ملا شد آنهمه اسرار چون ز محفل ما

به پای خسته که با کاروان به ره بودیم                                   وزید باد و شکست آستان محفل ما

ز کوزه گر چه بپرسیم خاک کوزه ، ز، چیست                        چنان سرشت و چنین است خشته گل ما

بکام آنکه عوامم بخواند دهر خوش است                              به آستین زده، هم، داروی هلال ما

خمار روز وشبند از تنعمات جهان                                        شده است فخر نمودن به فقر شامل ما

بخیز و باده بنوش و به فقر فخر مکن                                    اطاعت است بر این فقر و زهر عامل ما

بیا و غوص کن و میگذر ز بحر مرار                                        که امن و پاک و تمیز است  پهن ساحل ما

چنان نماند و نماند چنین هم مهجور                                      تو سعی کن که بگردد سوی تمایل ما

##########203

 

 

چه ام این نام و آن رامی که ببرید از دلم کامی                           نه یار و همدمی در بر ، نه بر این دل دلارامی

به پهلویند و صف در صف به پیشم شحنه و قاضی                    که میدوزند بر قامت لباس از حکم و فرجامی

به بندم، می نه بتوانم قدم بی حکم بگذارم                                که در هر گام گستردند از خوف ورجا دامی

به سعی خویش نتوانم طواف خود بجای آرم                              نه بی اذنش توان گیرم به تن ملبوس احرامی

گرفتند از دل و جانم همه آرامش هستی                                   نه خود قادر به عصیانم نه ساقی کرد انجامی

ز ،هرکویی که بگذشتم شرار آه آه خذلان بود                          همه با درد خود صامت ،نه کس بر دیگری حامی

مغیلانها به ره ، ما را نه نای پای بنهادن                                    که بی ایمای رهداری ،مگر بتوان نهی گامی

شرار از حد فزون آمد من و ما غرق این آتش                           غریقی این چنین آیا شود یابد سرانجامی

تو با همت برو مهجور از این دام ،دد، مهراس                             که آرامش توان یابی و هم در دهر آرامی

##########204

 

خمی شراب بیاور که غسل توبه نمایم                                      دگر به باده و جام شراب شعر سرایم

به پای تند روم از کنار مسجد و محراب                                    به پیش زهد و ریا عمر انتظار نپایم

به کوی میکده گسترده اند فرش سعادت                                  روم به میکده خاک درش به چشم بسایم

چنان گرفته وجودم ز وعظ رنجش خاطر                                   گمانم اینکه ، در، هیچ واعظی مگشایم

به روز روشن وتاریک شب به کوی خرابات                                 به اعتکاف نشینم فرو کشم گله هایم

نفیر ناله دهم سر چو ،نی ، به شکووه ز هستی                            به هفت عرش درآید صفیر سوز سمایم

به زور حکم طلایم مکن که من خذفم ،به ،                                  خوش آنکه می نکنی این خذف به زور طلایم

نه خلقت من مخلوق کرده ای  که تو خلقی                                 عطای ، حی، نکردی تو حی من ز خدایم

بکن قبای تظاهر، فکن، ردا ،مهجور                                              که مستیت ز ،می، بیغش روان بفزایم

##########205

 

تا در میکده باز است شرابی نوشیم                                  فخر مستی به ریا کار و  ریا،بفروشی

ای که تهمت زدی و مستی ما رو کردی                           ما ز جام ، می، بی رنگ و ریا مدهوشیم

آنچه در میکده گویند رضای ازلیست                             محرم  کوی نه ای ما به نهان میجوشیم

به درون ، آ ، ونگر هلهله محفل انس                               حدس بیجا زده ای ما به عیان خاموشیم

ساحت حضرت باقی نتوان نقش نمود                              ور نه ما با قلم لوح ازل منقوشیم

مستی ما ز ، می ، صافی بی غش باشد                             نه تظاهر که ز تزویر و ریا بخروشیم

لحن داوود بلی سفله دلان ننیوشند                                ما مرید ،در ، وجدیم از آن بنیوشیم

وعظ نا سوده واعظ همه کبر است و غرور                       ما به سودای روان با رخ جانان کوشیم

دیده بگشای و نگر ساحت جانان مهجور                         زان صلا زن که خم ناب روان بر دوشیم

##########206

 

  با ما به خرابات ، آ ، تا نور عیان بینی                               هم بگسل از این غفلت ، تا خود به میان بینی

رداعه بینداز و، دستار فکن سویی                                       غسل ، می، صافی کن ، تا صافی جان بینی

اندیشه نمی زشاید در مهلکه مستی                                    سر ، ، باز، که هم با دل سودای روان بینی

با روح نسیمی خوش بنواز نفسهایت                                    تقریر مکن غالب ، که ، باد دمان بینی

راز ازلی بنگر مشعوف زجانان شو                                          کز هلهله شوقت  پیریت جوان بینی

هر چند که از خاکی ، در اوج سماوات ، آ،                              تا اوج سعادت را بی جا و مکان بینی

دراعه و دستارت روح از تو به بر گیرند                                  این قالب تن بشکن ، با روح جهان  بینی

هر ، کو، لب و خالی خوش با خرمن ،مو ، مشگین                   میپوش نگاه از او ، لنگی و زیان ربینی

مهجور بپوش از این افریت ،دل و چشمت                             بگشای به دل چشمی تا حور جنان بینی

##########207

 

آن جام آتشین دگرم پر کن از شراب                                          هشیاریم بگیر و بکن مست کامیاب 

تا چند در تلاطم اندیشه غوطه ور                                               حوضی بخواه و ریز در آن باده مذاب

یک چند هم ز باده به حوضت کنیم غسل                                    آ ن باده ای که می شکند نکهت گلاب

زاهد مرا به نقد متاع تو کار نیست                                                ترسم ، چرا ؟ز بیهده های تو در عتاب

خواهم شوم انیس ، می ، و جام و مست خمر                                 من هم شوم ز باده گلگون دل ،خراب

دیگر مرا به وعظ تو واعظ نیاز نیست                                             عمری کشید وعظ توام در تف و عذاب

گیسو چمی و ماه رخی خواهم این سپس                                       هم باده ای ز دست نگاری قدر مآب

جامم بده در آن شریانی همه وجود                                                باشد که چشم باز کنم از سراب خواب

مهجور این سراب سخن بس به گوش دهر                                      گو تا کنون ،تو ، کرده شدی کرده صواب

##########207

 

به کمین جعد مویش همه راهزن که شاید                             در لطف و آشنایی به فراخ جان گشاید

سر تار زلف جعدش چه خوشا شود کمندی                          دل خوش رمیده ما به کمند او در آید

بنشسته ام که افشان کند آن دو خرمن مو                          گره تنیده ما مگرم چنان گشاید

ز ، چه ؟ماه بدر بینم ،که، چنو مه است ما را                         که چو مقنعه بگیرد ز  رخش ، چو مه بپاید

مژه های چشم مستش بفزایدم خماری                                چو ،،چو آهوان وحشی به چمن گذر نماید

لب لعل سرخ فامش چو عقیق سرخ صافی                            نظری که می نمایم همه وجد می فزاید

قدمی چنان خرامان  که بلور ناب بینی                                      که بهشتیان به قامش همه شعر می سراید

بنشسته در فرازی که نه دست میتوان برد                                 ونه اینکه چشم سودن به جمال او نشاید                                                                                                                                       

بنشین و منتظر باش به هجر و وصل مهجور                              هم این بدان که چون او صنمی، جهان نزاید

##########208

 

به تار موی نگارم فدا کنم دل وجان را                                    که میکشد به یکی تار مو به بند جهان را

مرا که درس ارادت به مکتبش خوش باد                                رها نمود ز قید ریا دل نگران را

ز صافی ، می، مطلوب پر نمود چو جامم                                  رها نمود هم از کالبد ضرار و زیان را  

به راه کوی ارادت گرفت لنگی وسستی                                   به ناب پاک حقیقت همو بشست  روان را

نمود آینه روشنی،ز ، هستی و مستی                                      که دیدم آفت کج راهیان وخیره سران را

ریا و زهد و تظاهر به جامه تزویر                                              به انسداد کشیداست جاری شریان را

به خون ما و من وتو هزار بازی داد                                            نمود یره به هست وجود بد نظران را

مرا به مکتب واعظ مخواه دل زده ام                                         هزار بار گره میزند به زهد بیان را

خوش آنکه از همه گیتی دهند بر مهجور                                 نشست با قدح و همطریق زلف چمان را

##########209

 

 

 

پر کن پیاله دل هوس  روی یار کرد                                    جان را به روی بار ه عصیان سوار کرد

پی در پی آورم قدح باده کن خراب                                   از حد زیاده  ده  که شرر بیشمار کرد

در کوله بارمن نه بجز التهاب بود                                        وجدش چنان گرفت که صد کوله بار کرد

دوشم نه طاقت آورد این بار هجر او                                   داغ فراق اوست ، مرا ، داغدار کرد

گاهی فرست بوی عبیر دو زلف  یار                                    ما را عبیر بوی ختن سا مهار کرد

دیدی که دل ز کف شده بود از فراق او                              دلجوئییش چه سان دل ما در مدار کرد

بنشسته ایم در ره و عمری به انتظار                                  شاید به لطف لحظه از این ره  گذار کرد

شیخ اجل بگفت و چه خوش گفت این  مثال                     مزد آن گرفت جان برادر که کار کرد

ما کار خود به کوی تو بودن گزیده ایم                               مهجور باش و بین  که ثمر ، انتظار کرد

##########210

 

 

  کجا واعظ توانی حل کنی ،تو ، این معما را                                  که از سجاده و مسجد بریدند  این دل ما را

به زهد زاهدان دیدم بجز سود تجارت نیست                                به جمع عابدان رفتم ، که ، می سودند عقبا را

به سلک محتسب دیدم مرید شرع می باید                                  مرادش درسها میداد چون و چند دنیا را

به جمع عارفان رفتم  همه دیوانه مطلوب                                      سماعشان رقص می آورد هفت عرش ثریا را

نه تن در کار بود از وجد سیر آید ز خوش خوانی                           ز وجدش نرم می دیدم به دستش سنگ خارا را

به خاک تیره می فر مود خوشحا من تو خواهم شد                        عجین خاک و گل میکرد میدیدم مطلا را

به شیخ شهر از من گو نفس پاکیزه می باید                                  که فرش گام خود سازی ره کوی مصلا را

به آب روی دریا گر روی چون آب در خشکی                              توان گویم که بگشودی درون خویش اسما را

به درس پیر محبوبت فرا ده گوش جان مهجور                             مباد آسان دهی از کف بهای پیر دانا را

##########211

 

تا در ره میخانه مرا گام وجود است                                   بر جام ، می ، و ، جام طهوراش سجود است

آنکس که مذاق از قدحی ناب نیالود                                  از عالم بیدار خبر دار نبودست

جان باید و پیمان دلآرایی و مستی                                    آن را که نه این است دلش زار و خمود است

سر باخت بباید که به میخانه در آیی                                  دستارفکن این نه به تار است و نه پود است

لا جرعه بخور چشم بصیرت بکند باز                                هم گوش فرا ده که ، ز، تو گفت و شنود است

با روی فراخ ، آ ، نه به اندیشه مفروض                                   آنجا نه سخن از کم و یا بود و نبود است

برهان دل و جان از قفس کالبد خویش                               تا درنگری ساقی مستان چه ودوود است

از چشمه الطاف ویش هر که ننوشید                                  زنگ سیه از آیت جانش نزدوده است

مهجور که شد محرم محرمکده دوست                              زان روست که دل در قدم دوست گشوداست

##########212

 

دریغ از ارزنی عزت که بر نفسی روا دارد                             که خود اندیشه فتحی فرا از ما سوا دارد

نه در میخانه ای ساکن نه با پیمانه ای مونس                        خیالش اینکه ما وایی هم از این سر فرا دارد

شرار زایش عقلش گرفت از دهر ارامش                                 تن ژولید ه اش منگر  ز استبرق سرا دارد

مرادی این چنین هر گز ندیدم با مریدانش                          نه کس در پیش او حق از دم چون و چرا دارد 

هلاهل کرده در جامی همه لاجرعه مینوشند                      خود از نا باوری ، باور به خود  وحی حرا دارد

به چنگ آورده صیدی را فلاخن برده در گردن                   حریص مست این باور نه صیدش را رها دارد

به مکر و حیله زهدش گرفتاران بی سامان                         خود ابراهیم و صد فرزند قربان در منا دارد

به نیش تیز دندانش جگر خواری چنان بنمود                    که هندش صد فرا رحمت به درگاه خدا دارد

تو مهجور از ازل گفتی گرفتارش نمی باید                         گرفتارش اگر باشی  سر هدم تو را دارد

##########213

 

تا بر در میخانه مرا نام و نشان است                                             در جام وقدح باده مطلوب روان است

بی کام نخواهم شد و بی نام نه ام من                                         بی نام و نشان است که از من نگران است

در حلقه رندانم و مست از ،می ، باقی                                        جان ساحت وجدیست که جانان به میان است

زاهد که شده با قد سجاده خود غرق                                        اندیشه و کارش همه با سود و زیان است

ما غلغله و صوت سماوی همه در گوش                                     دراعه کشان غرق نفیر دگران است

سودای ،میی ، کردم از این دار غم انگیز                                   کاندر سر هر جرعه دل و دیده ضمان است

سودا نکنم با ،می ، این ساحی مفلوک                                       ما را که نظر بر رخ و بر زلف چمان است

در کوی خرابات شو و بین که ، هم از شوق                               واعظ به یکی جرعه چه دراعه دران است

از تنگی ایام مکن شکوه که مهجور                                       نیک و بد ایام همه در گذران است

##########214

 

نقاب در کش و بنمای عارضت به وجود                                      که عالمی همه بر عارضت دهند سرود

دل آاوران رهت جمله دل گذارانند                                            هر آنکه دل ننشانید شد مرار و جمود

ز تار زلف تو آویخت بیشماران دل                                            ز من به آنهمه دلداده باد هر چه درود

مرا که دل همه در خدمت جهان تو گشت                               جهان غیر چه کارم ، چه ام زیان و چه سود

شراب جان مکم از لعل لب که جان گیرم                                 توئی که اینهمه داری چنین سخاوت و جود

به حدق خانه چشمم قدم گذاز که من                                      انیس دیده جانم به تارها و به پود

مرا به چشمه مطلوب ناب دعوت کن                                          ز آب چشمه جان سیر کن چو ناقه هود

شبی که اذن طمطع رسید از ساقی                                            به جان تشعشع ، می ، داد و مستیم بفزود

جمال یار نظر کن که خود شوی مهجور                                       که آینه بنماید به دیده بود ونبود  

                                                                ############215

 

   

 خوشا که درد ها چینم از آن چشمان بیمارش                               ز یمن چشم بیمارش به رونق گشته بازارش

به خاک آستان او همه سایند چشم ودل                                       خدا را عزتی اینچون که ،خیلی ، گشت دلدارش

همه اقبال و بختی خوش به بالای سرش گستر                               مبادا در گره باشد به رونق باد بازارش

به اوج کام نام آید ، چنان در اوج والایی                                         که ریزد خضر جاویدان شراب وجد در جامش

سریرش را نهد سایه  هما در آسمان دل                                          نبیند هیچ هم لرزش یه ستواری آن گامش

مرا ، کز کوی بگذشتم ، هزاران لطف او شامل                                  نظر ها شد به دلداری ،خدایا ، همچنان دارش

تجارت را نه این رونق تغیر دارد و نقصان                                      همو ، دراوج کام و هم به رونق باد هر کارش

گذر کرد آن سحر عابد ،ز ، کویش ،مست بویی شد                       که می آمیخت در باد سحر بر روی دستارش  

بگفتم با سروشم ، دل ، شود ماوای او گردد                                   بگفت ، این خانه مهجورا ، جز او بر غیر مسپارش

##########216

 

  ناصحا درس نصیحت نه دگر کارگر آید                                       واعظا درس شریعت منما بی اثر آید

زین همه کار جهان ما فقط این کار گزیدیم                                که شب مستی ما را نه نوید سحرآید

 چشم مخمور چنان منتظر راه نمودیم                                        که اگر هم سحر آید ، به سحراز سفر آید

فرش گسترده ام از جان ودل و چشم ارادت                                تا به گسترده مفروش مگر در گذر آید

آنچنان بست نشینم به وصال سر کویش                                      که زمانها گذرد کشته جان در ثمر آید

یا رب آ ن یار ز دل رفته ما را نظری کن                                            که کند لطفی و یکدم به دل ما به بر آید

خذف آید به دو چشمم همه سیم و زر دنیا                                     مگر از لای زمان ، در نظرم آن گهر آید

حسرت دیدن آن چشم خمارش همه درد است                              با دو آن گام طبیبانه به بالین سر آید

نه چنان است که مهجور کشی این غم هجران                              دل قوی دار ،همایت بکشد بال و پر آید

##########217

 

دل بر سراغ کوی تو صدها نشان گرفت                                   لطفی نما و بین ،چه نشانها میان گرفت

یک لحظه رویت رخ تو ،گو، بها به چند                                      کز ما روان و دین و جهان را ضمان گرفت

عیسی دمت فرست دمی از ورای قدس                                    کز آن دم تو این بدن مرده جان گرفت

نوری بتاب  وکلبه تاریک کن فروغ                                            کز این سیاه ،جان وجودم فغان گرفت

جعد دو زلف باز مکن بر نسیم صبح                                          چون باد صبح خصلت باد دمان گرفت

از ما فراز کلبه جان امنگاه توست                                              حاشا ،،که جان ما همه از تو امان گرفت

بگشای بال بخت همایی به آسمان                                              لطف ا ست میتوان به پناهش جهان گرفت

در حسرتیم از اینکه ، برون آوریم اگر                                         دست از بغل ،توان سر زلف چمان گرفت

مهجور در خفا منما صحبت از وجود                                            بنگر که خلق صحبت تو در عیان گرفت

##########218

 

گزارندم اگر در خانه خمار خواهم شد                                    که میدانم اگر اذنم دهد هشیار خواهم شد

گزارم تن در این اسفل برم جان در بر جانان                         دم عیسی دمد گر او به جان ،بیدارخواهم شد

نه آنجا مهر و تسبیح است و نه پهنای سجاده                      من آنجا بی نیاز از خدمت دستار خواهم شد

رهی صعب است و خار آلود ، پا عریان و بی حایل                 چو ترس از صعب و خار ره کند جان ،خوار خواهم شد

رسیدم جایگه ،ساقی ، بده جام ، می ، باقی                          اگر مست ،می ات ، گردم نه من سربار خواهم شد

صفیر وعظ آن واعظ ز راهم کرد و گم گشتم                        مرا ده مژده زین ویلان  چه سان تیمار خواهم شد

گرفتم در مهار خود ره زهد ریایی را                                     به کویت پا نهادم زین پسم رهوار خواهم شد

بده اذن دخولم را که احرام روان سازم                                 به احرام روان در جرگه احرار خواهم شد

به طعنه گفت واعظ ،شرع را مهجور آلودی                           بگفتم گر چنین باشد ،که ، خوش پندار خواهم شد

##########219

 

تشنه جام ،می ، از دست نگاری هستم                              گر دهد دست ، که ، از دام جهالت رستم

باز کن درب حرمخانه مطلوب که من                                    به ، سر ، سلسله موی صنمت پیوستم

پای عریان به ره افتادم و با جان وجود                                 صعبها دیدم و شکرا که به جان پیوستم

خرمنی ناز جهان دیدم و هم غمزه چشم                             با تحمل ، همه اوصاف جهان دانستم

در ازل آنچه ،می ، از جام سعادت خوردم                            جام تذویر و تظاهر به میان بشکستم

قدر این عافیتم هر گز م از دل مرواد                                      که سر خدمت حوران قدر بنشستم

بر کشید از تنم این خرقه و دستار که من                             زهد اینهمه آلوده نمی دانستم

دیده بر بند و گشا دل که جهانی بینی                                   همچو مهجور ، که از دام جهالت جستم

##########220

 

مرا هم ساقیا بر باده مطلوب مهمان کن                                      در این مهمانیت مست روان از باده جان کن

در آن محفل که پی در پی شرا وجد مینوشند                               مرا غرق شراب وجد و هم پیمان جانان کن

بریدم دیگر از دیر و کنشت و مسجد و محراب                               بده جامی و از این نا بسامانی به سامان کن

بده سکنا به جای اولینم در بر حوران                                              رهایم از شرار دهر و از این دیر ویران کن

چه کارم آید این سال و هم و روز و شب ایام                                مرا مشغول با حوری وشی گیسو پریشان کن

دگر این تیر زهر آلود گیتی رفت تا مفرغ                                     زمانی هم نشان تیر درد آلود مژگان کن

بده جامی که از تلخش بشورد رخت تلخیها                                   ز کام شهد مهرویی شباب انگیز درمان کن

ز دامان دل آویزی بیاویز این دل و جان را                                      به کوی دل ربایی ،،دلربایی   سهل وآسان کن

بریدم شوق دل از دیر و از سجاده و مسجد                                     دگر مهجور را محشور کوی می پرستان کن

##########221

 

 

  بگزار ازاین بادیه گیریم نشانی                             تا چند زنام و ز نشانت نگرانی

  آلوده هر دامن آلوده که گشتی                                اسباب که بود اینهمه آلوده ندانی

مغلوب جووی دانه شدی زان همه انعام                      زان روز ندانی به کجا رخت کشانی

گاهی همه سرگشته و حیران که چه خواهی               گه جامه تن گیری و در خود بدرانی

ره می سپری گاه سوی مسجد ومحراب                       تا سیر نگشتی سوی میخانه روانی

در مخمسه بود و نبودت شده ای غرق                          با نکره بوم آیت ناسوده چه خوانی

پرواز بکن تا بر عنقای سعادت                                      این پا ، به مغیلان شقاوت چه دوانی

آنجا به پس  پرده حقایق همه مکتوب                             با چشم بصیرت بنگر تا چه بخوانی

مهجور گذشتی تو از این ،گرد ، رسیدی                         در خلد سعادت که بر این طبع روانی

##########222

 

 

بگذار مرا هم گذر افتد ز کنارت                                خواهم که فتد این دل سر گشته به دارت

آنجا که شهان معتکف کوی تو هستند                     ما را چه سعادت که نشینیم کنارت

ای باد سحر بوی دو زلفش به من آور                        دانم که فتد هر سحر از کوی گذارت

ای رهزن جان ،جان ودل هر چه وجود است                با غمزه جادوی دو چشم است شکارت

سرخیم و خجالت زده تا چشم گشاییم                      حاشا که فتد چشم بصیرت به وقارت

باور نکنم مشرب عالی که تو داری                             گسترده نهی در ره جان دام شرارت

ما تیر خدنگ تو ز مژگان بچشیدیم                            احسنت که داری ، که چنان درس مهارت

شبدیز سواری و به چوگان دو گیسو                        گوی از همه بر گشته و افتد به مدارت

مهجور پذیر آنهمه مهمیز دو گیسو                             زان روز که افتاده به کویش سر و کارت

##########223

 

  بریز کرشمه از آن دو چشم مست خمارت                      به ناز و کرشمه داری یدی فرا و مهارت

پیام دادی و آورد باد صبح ، شنیدم                                   که اوفتاده مدار هزار دل به مدارت

بپیچ زلف گره زن بساز حلقه وصلی                                   خوش آنکه این دل ما اوفتد به حلقه دارت

عجب که آن دل و آن دیده و بصیرت صافی                       به این شقاوت واین دام و این مرار و شرارت

به بام بخت بلندی شدی سوار ، بتازان                               به دهر هیچ مبینی فرود بخت و حقارت

به صبحدم بگشا جعد مشکبیز دو زلفت                             که بلکه معتکفان رهت کشی به اسارت

رمی چنان رم آهو ، گریزی از صیاد                                      رمیدنی که هزاران صفا دهد به وقارت

تو را چو قامت بالای سرو میخواهم                                       غم زمانه نبینی و هم مباد نقارت

به سایه سایه او زن قدم ،بگو مهجور                                     بخاطر آور و کن یاد عهد وقت قرارت

##########224

 

دوش پیغام سروش آمد که بار عام شد                           درب میخانه گشودند و به گردش جام شد

وحشیان شوخ دربند ، ازجفای روزگار                              یوغ بگشودندو بر ساقی مستان رام شد

موسم حج تمتع گشت از مسجد در آ                                شیخ و شاب و مست و ساقی بین که در احرام شد

تشنگان لب نگر لب بر لب جامی زدند                                عاقبت هجران گذشت و جام و لب در کام شد

رونق بازار ، می ، شد وعظ واعظ درکساد                             شرب شرب میکده بی وقفه صبح شام شد

قاضی از جنسی دگر شد هم قضاوتها دگر                            محتسب با شرع دیرینش گریزان گام شد

گرم گرم نوش ،می،هم از جرنگ جامها                                      هفت افلاک جهان دیدم که در فرجام شد

شد زمان خدمت میخانه مهجورا بخیز                                     هر چه فرجام است و شاکی ،بین که بی انجام شد

##########225

 

 

صبوری کن شود دیدی که میخانه مهیا شد                          دگر پایان وعظ واعظ وزهد و مصلا شد

سحر از خواب چون خیزی دلارامی صلا گوید                      که خواب از چشم برگیرید گیتی گلشن آرا شد

هزاران چون توئی این دور گردون را رصد کردند                 هزاران افت و خیزان ها در این بام ثریا شد

بسی شد شهریاران کامران از کام مهرویی                           همو مهد سکندرها و دارا ها و عذرا شد

به دور گردش گردون شود روزی مدار افتد                          که چوگان من مفلوک هم دیدی مطلا شد

تعارف میکند ساقی به جام جم ،می، خوشخو                         کدر ها میشود فانی که بینی دل دلارا شد

شود روزی که بربندند رخت از جان مرارتها                             که گویندم بشر را بخت بالا تر از، عنقا شد

عجب دارم در این بستان و طرف گلشن و صحرا                      گل گلزار خشکید و خمیده قد افرا شد

مزن مهجور بر چنگ سخن مضراب بیهوده                               فقط یک بار مرده زنده با لطف مسیحا شد

###########226

 

به زلف یار دیرینم به نرمی شانه می چرخد                             به یمن شاد باشش در میان پیمانه می چرخد

نشسته در سریر ناز در کاخی ز استبرق                                  بسی آواره کویش که در ویرانه می چرخد

چه سان نقاش لوح ذر  نموده نقش رویش را                             فتاده گوی چوگان در ذنخ با چانه می چرخد

چنین صیاد ماهر را نه در هر جا توان دیدن                             که صیدش گرد صیادش به قوت و دانه می چرخد

سمند تیز پا چاک مرو در یاب راهی را                                    مغیلانها خلیده پای جان سلانه می چرخد

چو دلدار دلش گردم انیسی پاک خواهم شد                            که مرغ با هدف ، دنبال امن لانه می چرخد

شب دوشم بیاد آمد مثال روی مهسایش                                  که جان ودل بدیدم بر در میخانه می چرخد

ملامت چون کنی واعظ ، که محراب نمازم اوست                     دری گم کرده ام ،دل در پی دردانه می چرخد

نه مهجورا زمان دل دادن و دلداری و وجد است                       حقیقت اینکه دل در وادی افسانه می چرخد

##########227

 

شرارش شعله ای جانسوز در کاشانه افکنده                               سلیمش گشته نا میمون و صد فتانه افکنده

میان فتنه چشمش هزاران عقل سرگردان                                  همه آباد گیتی بین که در ویرانه افکنده

مذاق زندگی خوش بود و پیمانه پر از شادی                                 نموده فتنه ها و فتنه در میخانه افکنده

ردیف کوک مضراب جهان دلخواه و دلجو بود                               ردیف از هم گسسته ، خدشه ها در شانه افکنده

به شیخ و شاب و هم واعظ، به مست و هم مغ وراهب                   نموده فتنه ها صد ها شرر در خانه افکنده

حلاوت را گرفته از لب و کام و دل و جانها                                   مذاق درد و ناکامی که در پیمانه افکنده

گرفته آب و نان از راهیان صادق گیتی                                          جهان را بی هدف دنبال آب و دانه افکنده

حقیقت ها دگر وارون و وارونش حقیقت شد                                   کرور خیل جانها در ره افسانه افکنده

نگار شوخ نازک دل نه مهجورا جفا دارد                                        نبوده شوخ و نازک که ز کویت لانه افکنده

##########228

 

رمید مرغ هما کرکس زبون آمد                                   سعادت همه شد واژگون ، جنون آمد

میی، که در تف خورشید وجد مل میکرد                    فتاد از تف و در جام وجد خون آمد

جرنگ جام و قدح بود و باده و ، می ،ناب                   شکست  جام وقدح باده اش نگون آمد

مرید میکده با صدق میگزید سبو                              بلای نا شده بر سر چرا و چون آمد

به پای میکده دیدم جدال صدق ودروغ                     صدیق زیر شد و بخت واژگون آمد

هزار فتنه بیاورد و آفرید فتن                                 می ، اصالت از آن فتنه شد که دون آمد

وفاق بود صفا بود و مهر بود و امید                        ز ، آه ، سرد که بود اینهمه شگون آمد

چه التهاب زمان بود کاین دمل بگشود                    و یا که آه زمان از پس قرون آمد

نگاه دیده دل تا کجا رود مهجور                           نگاه شوم که بود اینهمه فسون آمد

###########229

 

به سویشان چو گذاری قدم شری آموز                                  بشوی شادی و از هر خوشی بری آموز  

هزار فتنه کند زاهدان ،به زهد، به دهر                                     اشاعه عملت را سراسری آموز

طوایفی بگزین و ملوک طایفه باش                                          ز ،داعی قدر دهر رهبری آموز

کرور دل همه فرش گذار تو بکنند                                          ز واعظان زمان درس منبری آموز

علی به عصر خود آمد تمام عصر علیست                              به خشت خانه رضا شو برابری اموز

مخواه زهد ریایی که فقر و فخر خوش است                              به پای خیز و به میدان دلاوری آموز

قدم اوج بنه زیر اسفل دگریست                                           قوی خدای ضعیف است مهتری آموز

نه ترک و لر نه بلوچ و نه کرد مهجورا                                    به زور حکم برو فارسی دری آموز

##########230

مرا ، درد است هشیاری که مستی بهتراز آنم                                چنانم مست کن گویم که ،هم ، و غم نمیدانم

جهان را گونه ای دیگر پریشانیست هم زان رو                             همه عاجز به درمانند از هر سو طبیبانم

گذار عقل شد چندی به جانم ، راه پیمودم                                   ز مستی غفلت آویدم ، ازآن غفلت پشیمانم

بیاور ساقیا گستر بساط کام و جام و، می،                                     که با یک لحظه تاخیرت رود از دست سامانم

ندارم فکر کاویدن ، ز، من اندیشه زایل کن                                  به جام باده مستی کنی خوشحا که مهمانم

نه مشکلها شود آسان ، نه آسانم به چنگ آید                              نفسها در گلو دارم بکن این مشکل آسانم

نه من مسکون این خاکم به مهمانی شدم چندی                         که بر اغفال آن یکدم کنون زار و پریشانم

سریر از خاک میخواهم بلندایش ،بر ، عنقا                                    به خاک تیره این حاکم مخواهد گفت انسانم

چو هر کس خویش را داند ، و داند امت خویش است                     بگو مهجور من او را به روی چشم بنشانم

##########231

 

مژده ده موسم عیش آید و میخانه گشایند                                 زنگ دیرین کدر از دل و از جان بزدایند

راهیان باز رسنداز ره  ، و ،احرام تمتع                                         همه بندند و به آرام صفا سعی نمایند

خرم آن روز که بینی قدح باده به دستان                                    به ارادت همه ،سر، بر در میخانه بسایند

عجب آن نیست که واعظ بجز از خویش نبیند                             عجب ان است که از درشده گان باز درآیند

ای که با طعنه به هر مست زدی طعنه تکفیر                                 چشم بگشا و نظر کن همه مطلوب خدایند

فتح هستی نه بجز یک قدحی باده ناب است                                طالبان ، می، هستی طمع زر ننمایند

عالم از عقل تو و مکر تو خونابه خون است                                   ور نه مخلوق همه در شرف فر همایند

سایه فر هما گستره دامن هستیست                                            سایه گیران به سعادت  به بطالت بکشانند

خبر آمد شب دوشم  ز سروشم که همی گفت                              مژده مهجور گشودی ،در ،و ، شعری بسرایند

##########232

 

روزی رسد که ساقی ما هم نظر کند                             وین شام تیره را به عنایت سحر کند

اندوه دل دگر غلیان کرده در وجود                            سازد بساط عیش و ملالت بدر کند

عمری نمود موعظه کاری نه پیش برد                        آید به راه کاش دمی را ثمر کند

آن نیک خو که رفت و نیامد به کوی راز                    آید به کوی و این خذف دهر  ،زر ، کند

آن سفره کرامت اگر گسترد به پیش                         وامانده گان قافله را هم به بر کند

دیگر طلاطم  گنه و کفر جان گرفت                         گامی گزارد و به عدالت ظفر کند

خواهد اگر به میکده کس صافی  وجود                  شایسته اینکه خیزد جان در خطر کند

کو خضر جاودان که  ز ، الطاف جامها                    خار و خس زمان بزداید گهر کند

مهجور دهر  را ،ز ،غم و درد چاره نیست                   هرکس به کنه  و ذات حقیقت سفر کند

##########233

 

آلوده شد مراتب ، می ، از گناه  ما                                          تشخیص داده می نشود چاه رو راه ما

ساقی هم از طراوت میخانه دم نزد                                        کو آن زبان و دست ودل باده خواه ما

بیراهه میرویم و ره خانه گم شده است                                   نه مسجد ونه دیر، و نه خانگاه ما

پیمانه ها تهی شده از لابه زیستن                                         کامی نبرد کس، نه گدا ونه شاه ما

از هم گسست سلسله حلقه های دهر                                    افسانه شد به خاطره ها فر و جاه ما

جانا دگر به میکده آن شور وحال نیست                                 راه زمان کج است وبه پستی نگاه ما

دادیم سر به محکمه زهد و چاره نیست                                   افتاده در کمند جفا دادخواه ما

سنگینی شرارت زاهد زاهد سبکتر است                                  از کوه درد وزجر همه سال و ماه ما

مهجور بگذرد همه ایام درد وهجر                                             مغلوب میشود شب غم بر پگاه ما

##########234

 

دلم اسیر نگاری شده است شوخ انگیز                                  که میزند زشرارت به جان ودل  مهمیز

نبود با خبرم دل ز راز ، زلف کمند                                        گرفتم از سر زلفش شدم چنین آویز

مبر امید وفا از ،زن ، و ز شمشیرت                                        و هم ز اسب سواری گزار این سه  بخیز

دلم به ظاهر او دادم و دو چشم مطیع                                  کنون گناه خودم باد این جدال وستیز

توان رهید ز قیدش ، به همت است و به سعی                     به سعی و همت آدم ،چو موم شد همه چیز

زبان نرم و کرامت کریم را شاید                                          به پیش جاهل خود سر شوی بباید تیز

نه هر که ابروی خم دارد وزنخدانی                                     توان بگفت که او را به دیگریست تمیز

به هر که خال سیاه است و چشم مست و خمار                   نه ، دل دهی بردت تا گناه رستاخیز

حذر نمای تو مهجور از حمیرا روی                                    و ،هم ز چشم کبود و ،ز، زرد مو پرهیز

##########235

 

تا جامها به گردش و ساقی به نام ماست                                     میریز و میخور اینکه جهانی به کام ماست

آن مهوشان شوخ گریز از مداردهر                                           با یک کمند موی شریعت به رام ماست

هر گز نیوفتد ، چو هر آن دام گستری                                      با یک اشاره بین که جهانی به دام ماست

جم را نه قسمت، این مل و این باده غنی                                 با یک اشاره جان و دل وسر به جام ماست

هر جا روی به مسجد و بر دیر و یا کنشت                               بگشای چشم و بین که رهش گام گام ماست

لوح الست کآنهمه ترسیم ها در اوست                                    خود لوح گر به حیطه ما و رسام ماست

این جامها ز خواسته کام ما پر است                                        هر جا سر است ،صدر جلوسش کنام ماست

این خیل در گریز ز هر جا که بگذرد                                       آخر اسیر کرشمه  وهم خرام ماست

مهجور را که حلقه زلفش اسیر کرد                                        جایی نموده در دل و عالی مقام ماست

##########236

 

باز مست از هوس دیدن آن روی تو هستم                                    سالها رفت و چنان ، من به تکاپوی تو هستم

سایه قامت سروت همه جا بینم و اما                                             گو ، به اول قدمم در خم گیسوی تو هستم

غیبت لحظه ذهنم ز تو هرگز نتوانم                                               هر کجایم ، همه در، دایره کوی تو هستم

آن چنان غرق وجودم که ، خود از خویش ندانم                             مست جام ازل ، از رایحه بوی تو هستم

می ندانم ز چه رخت از سر کویت نتوان برد                                     باورم اینکه اسیر خم گیسوی تو هستم

از چه سرگشته و حیرانم و آواره گیتی                                            اینکه سر گشته آن غمزه جادوی تو هستم

نازنینان همه در نازکی دل سر حرفند                                             از چه من خسته آن دام بلا جوی تو هستم

صید همچون تو به صیاد ،میسر ، نتوان گفت                                  من که خود صید  ،رم ، آن رم آهوی تو هستم

بکش آن ناوک و میزن ، که دلم جای فرود است                              بس مدیدیست که ،مهجور ،دو ابروی تو هستم

##########237

 

شود ساقی که بگشاید ،در ، میخانه بر رویم                                 مدیدی عمر بگذشت و ره میخانه می جویم

شب و روز و مه  و سالم همه در انتظار آمد                                 به این نا ممکنی ، من ممکن از این خانه می پویم

نمی آید خبر از آن نگار سرو بالایی                                            خدا را میشود بینم دگر آن یار مهرویم

دگر یاران و دلداران نه در این بین میبینم                                  ز، یلدا،تیره تر ، چون  زال شد در کاس سر مویم

بیا ساقی گشای آن در ،به جولان کن قدح ها را                          نه در جان نای ماندن ماند ونه در جام دل ،سویم،

چنان ویلان و سرگردان که در دامان هر خاری                          بپندارم گلستان است ، عطر یار می بویم

به گردش کن خدا را آن قدح ،جان آمدم برلب                           خمی ، پر کن که میخواهم دل وجانم در او شویم

سروشم را بگو باز آورد آن مژده دیرین                                     همو بر من رساند مژده از رم کرده آهویم

دلت انبان هر نا گفته شد مهجور فاش آور                                 ولی من ،سر، هر نا گفته با هر کس نمی گویم

##########238

 

آن سرو چمان سیر نماید چو به گلزار                                          گردد به ،رد ، هر قدمش گل که پدیدار

بگشایدش آن خرمن مو ،گر به دم باد                                           هر خفته شود از کرم رایحه بیدار

دیدم به چمن صف به صف استاده تماشا                                     خیل دل و دلداده ،به ره مانده چه بسیار

ما گستره کردیم دل اندر رد پایت                                             بگذارقدم گر دل ما بود سزاوار

آن زاهدو آن واعظ وآن محتسب از دور                                    دیدم که ز حسرت بدرد جامه ودستار

بر دیدن روی تو ،ز،دل مست بباید                                           کاری نبرد پیش هرآن آمده هشیار

میزن گره آن تار دوگیسوی دل آویز                                       خواهم که سر از من شود و موی توام دار

تا چشم خمارت بکند غمزه مفتون                                         ما را  ز عبادت بکشاند به سوی کار

مهجور گذشت از همه خان ،تا سر کویت                                زد خیمه و خرگاه ، چنین سهل مپندار

##########239

 

نشستم منتظر یاری گزیدم که دلم زار است                                   تن سالم نمایش خدمت وجدان بیمار است

خطوط زیستن را زندگی گر هدیه میدادی                               به یار من از این هدیه حقارتها پدیدار است

به کام زندگی هر ، زی وجودی،شهد ها ریزد                            به دست یار من زهر هلاهل پروری کار است

بپندارد که از اندیشه فردا نه ام آگه                                        که چون ادرار یابد از من و خود نیز فرار است

بسی مردم که عزت برکرور مال مفروشند                             بسی دیگر چنان سگ در پی یک لقمه ای خوار است

سر از میخانه ای می آورد این بدسگال من                           که دیدم جان ندارد تن همان مسلول و مردار است

ز بندش در ازل ببرید خود را چون سگ ولگر                        چنو این چون کسان سگ نما ،نه یک ،که بسیاراست

هم از نابخردی خود را به قعر فقر اندازد                             خدایش هم نه تغییر آورد گوید سزاوار است

تو مهجورا اگر دادی به یارت نمره امکان                           مگیر از او، بدان او خود اسیر بند دستاراست

##########240

 

 

 

 

نمی خواهی برو من جانب میخانه خواهم شد                                      میان مهوشان مست من ،همشانه خواهم شد

از این پس زیستن را با ،می ،و مهرو، میان گیرم                                   تو پنداری که با نا مهریت دیوانه خواهم شد

مرا زین پس اگر خواهی بده جام ،می ، مستی                                     چو جامی از تو گیرم بیشتر مستانه خواهم شد

بیا در کوی دلداران ،ز ، دل قهری چه ها دیدی                                   بساطی پهن کن من با تو هم پیمانه خواهم شد

من از زهد و ریا شستم وجودم را خماری خوش                                   از این دیگر میان حوریان همخانه خواهم شد

نه خوش باشد که مست از ساقیش رویی بگرداند                                نهادم جان ودل، دانم که من دردانه خواهم شد

هلاهل کرده در جامت بنام شهد می گیری                                          ز دست مکر و ریو تو سوی ویرانه خواهم شد

چو جانم  را کنی ترک و نظار از دور بنمایی                                               نگارانی گزینم بنگری ، شاهانه خواهم شد

دمی لبخند لب کن ،باز جامی پر ، ز،می ،میده                                     من مهجور را، بین شاهدی جانانه خواهم شد

##########241

 

سحر تا دیده بگشودم رخ جانان نظار آمد                                 خوشا بختی گشود از من به پایان شام تار امد

گمانم آتش خورشید شعله از رخش بگرفت                             شرارش آنچنان دیدم که مل در خم ببار امد

قراری که رمید از من مدیدی ، بیقرارش بود                           گرفت آرام و از یمن قدومش برقرار آمد

پی صیدش روان صیاد باشد ، رسم معقول است                      کمند زلف تا بگشود صیادش شکار امد

ز پرگار زمان گم گشته بود آرام چرخیدن                               بگوش چشم تا بنمود غمزه در مدار آمد

چو بار عام شد در آن سحر بر دیدن رویش                             دل آویزان دل گستر به کویش بیشمار آمد

صبا را گو ، به هر صبحش گذاری افکند زین کوی                    که بر حس مشامم این سحر بوی تتار آمد

بگستر زلف مشگینت دم باد سحرگاهان                                  که خیزد خفته از بویش بپندارد بهار آمد

مشوش بود و سرگردان دل مهجور از این دوری                        نگاهی مهربان بنمود و هر سختی مهار آمد

##########242

 

 

آن سفر کرده چو لطفی کند و باز اید                                 گره از کار فرو بسته ما بگشاید

سنگلاخ از ره او شستم و کردم چو حریر                          خار ها چیدم ازایرا که روان پیماید

عهد ها بست و نشستیم به راهش عمری                         لحظه ها روز شد وروز شب ، آید شاید

به دعایم ز خدایش ،چو بیاید در کوی                             دل گزاران رهش را نظری فرماید

ما چنان معتکفیم وبه دعایش مشغول                            معدن مهرو وفا عاطفه چون ننماید

همچو باد سحری میگذرد از سر کوی                            لطف ها کرده وگر باز بیاید ،پاید

بر کویر دل ما گر بگذارد قدمی                                     گلشنی از گل رویش به کویر آراید

تا به آن ناز و خرام آید ودر سروستان                       سروها با قدمش بین که چه می افراید

صبر ، مهجور خوشا اینکه ، به هجران بکنی               وقت دیدار به صبرت ، صله ها افزاید

##########243

 

تا به میخانه به یاد تو کشم باده به سر                                   مینخواهم شب مستی بدهد ،جا، به سحر

خاصه هم ، آنکه ز دست تو بگیرم ساغر                                که بجز روی تو و چشم توام نیست نظر

عالمی جمله گرفتار خرامت شده اند                                        الفتی نیست بر آنان بگذار و بگذر

گستر آن طره گیسو  وپناهم بپذیر                                          که هم از لطف گیرم به تنم جان دگر

گفته ربودی به علاج غم دل می آیی                                        غایب از چشمی و ما منتظری دیده به در

طاقت از جان و دلم برد غم درد فراق                                        بوی پیراهن درمان به صبایی بسپر

در محاق ،آ، که نبینند رقیبان در کوی                                      ماه پوشیده رخ ،از همچو تویی ماه سیر

جامها نوشم و گویم سر محراب دعا                                           یارب آن یار سفر کرده بیاید ز سفر

دست از این مستی محراب ندارد مهجور                                     خاکها گل کند از هجر تو با دیده تر

##########244

 

رسد روزی دهد ساقی به دستم جام منصوری                            شدم بی زار از این خود کامگی ،کافزود مخموری

به تیری دوخت گر بهرام گوش و سم گوری را                            به کام خود کشید آخر چنین بهرام را گوری

سلیمان را چنان حشمت که دیو و دد شدی رامش                      عصای تکیه اش امد زمین از همت موری

به زور ومال وجاه و حشمت و بازو چه مینازی                             چه ، هم ، با آن ششت هر لحظه بیمقدار ومقهوری

بیا در جمع ما بنشین و دنیا رهن کن بر ،می،                               نیارزد زیور دنیا به کک دم ،فوت مسروری

بگیر از دست ساقی جام می، دم را غنیمت دان                           چه مغروری که بازوی یلت دارد سلحشوری

به جان ودل سلحشور ،آ، که در میدان مخموران                      شیزی می نیارزد تن ،که دارد درد رنجوری

مرا مهمان کویت کن به جمع محفل مستان                                   تحمل دیگرم نامد به این هجران واین دوری

نمایان روی جان مهجور ، از این پرده حایل                                   چه،تا این حد جایز نیست ،در گفتار مستوری

##########245

 

مست نگاه روی او ،سر گشته گیسوی او                                  افتاده ام در پیچ آن جعد کمند موی او

مهمیز چونان میزند ،افسار برجانم طند                                 چوگان به گویی میزند ، همچون منی شد گوی  او

آهوی با مشک ختن ، یوسف به بوی پیرهن                           با آن رخ و حسن حسن ،هر گز ندارد بوی او

در اعتکاف آمد جهان ،میگویم این معنی عیان                      مستند هر پیر و جوان ،از آن دل دلجوی او

دی46دم که ماه چارده در توبه آمد از نگه                                   کافتاده بودی گاه و گه ،چشمش به آن مهروی او

بگذاردم گر سر زنم ،هم حلقه ای بر، در، زنم                          سر بر کجا دیگر زنم ،واله شدم بر کوی او

هر گز نخیزم در سحر بویش نسیم  آرد مگر                          با، آه ، هجران از جگر ، راهی کشم بر سوی او

آن چشم مستش جام من ، لبخند او آرام من                        هر گز نیامد کام من از آن صفات و خوی او

مهجور گوید بی فتن ، افتاده در رنج و محن                             داده است گویا ممتحن، حکم مرارت جوی او

###########246

                

 

 

در حلقه کمند نگاری شدم اسیر                             بر جور او اطاعت محض است نا گزیر

گردن کشیده همچو قلندر به کوی ناز                     هم با هزارعشوه به ره گشته باج گیر

پهنای جان که تنگ شده بر جلوس او                     هفت آسمان شده است براو پهنه سریر

داغی کشیده بر دل گیتی که میکشد                      زجری هزار گونه زداغش گدا ومیر

در هر خرام جان و روان میبرد ز ما                          دلها نگر به  ناز و خرامش شده اسیر

یارب مرا ،سپر ،نه بجز دیده و دل است                    آخر، چرا؟ چنین  و چنان میزند به تیر

دارائیان نه جرات چشمی نظر کنند                          تا چون رسد خیال نظر بر من فقیر

آنی که شد نصیب و من از راهیان شدم                     با راهیان بخواه ، و،کرامت ، ز من مگیر                        

   مهجور بر حقیقت ستر تو واقف است                       اما ، نه ، با خبر  ز سراپرده ضمیر

                                                         ##########247

 

 

داغ دل گویا که نزدیک است بیمارم کند                                    زندگی اندیشه دارد بارها بارم کند

تا رگیسوی عروس دهر با تذویر  و  ناز                                       عشوه میآرد به تن نازی که بر دارم کند

کس نمیبینم که جانم را کند مهمان خویش                               یا که ، از این خواب مشکل، لحظه بیدارم کند

ساقیا در ده ،می، پیل افکنت باشد که هم                                  مصلحت هایی دگر  زین ،سر ، پدیدارم کند

من که خود سندان دهرم سر نبازم زیر پتک                             ضربه های پتک میخواهد که بی زارم کند

جام پی در پی در پی بده ساقی به جام درد دهر                        هوش چون از سر رود در سلک احبارم کند

زین میان مهجور فریادی کشید از جان  درد                             گفت سختیها نه بتواند که دل زارم کند

###########248

 

 

 

ای گم شده کوی خرابات کجایی                                تا باز مرا مست ،می، وصل نمایی

تاریک زمان نور دل از ما بگرفته است                       آن روی مهینت ز چه؟ بر ما مگشایی

مهرت به دل افتاده ، توئی ، جمله جهانم                     هر جا نگرم قبله محراب مرایی

طوبای بهشت از تو فراتر نتوان رفت                           افرای جهانی ،نه، از آن هم به فرایی

پر کن ، می، جاوید ،خضر، در کف گیتی                     تا جان و دل خویش دهم بر تو فدایی

اندیشه ندارم که خود از خویش چرایم                      ای جان وجود از چه در این پهنه نیایی

گسترده زیر قدمت جان و دل ماست                         مینه قدمی ، ده، به دل و دیده صفایی

مرغ دگران، خانه گزیدست و به دردیم                     یگشای دمی، آن پر و آن بال همایی

مهجور میان بند و شتابان پی دیدار                          تعجیل نما، فوت به دیدار چرایی؟

###########250

 

آن چشم مست کانهمه افسانه میکند                                    ما را حریص باده و پیمانه میکند

در لابلای عالم جان میبرد وجود                                          با قدسیان نشسته و همخانه  میکند

زلفی که رهزن دل دیوانگانش است                                  باد سحر به اذن که اش شانه میکند

ما را که در سلامت جان دلبری کنی                                   سودا چنان ،که، واله و دیوانه میکند

بی خویش وبا خودیم نه در قالب وجود                               چون با توایم ،از همه بیگانه میکند

جام وجود پر کن و بیمار وجد کن                                       آن خوش که شوق تو به دلم خانه میکند

هر صبح وشام ای بت زرین سامری                                     روشن جمال ما رخ جانانه میکند

ما را صنم چه؟تا صنمی چون تو در دل است                        هر گز نه این معامله فرزانه کیکند

مهجور این بس است که منظور رحمتی                                 مهرش به حدق چشم تو کاشانه میکند

############251

 

 

عمری گذشت منتظر جام باده ایم                                ما در ازل به نام ،می ، وباده زاده ایم

دور زمان به کام دل ما اگر نشد                                     دل را به رهن باده مستی نهاده ایم

از آن حلاوت قدح باده وجود                                        در این هلا هل غم و حرمان فتاده ایم

باز آور آن قدح که رمقهای ما در اوست                          در انتظار جرعه چنان ایستاده ایم

در حادثی که رفت از او ،جام  ما شکست                          میگو خدای را، که مگر ما زیاده ایم

دامن کشان و پای دوان تا به کوی دوست                         صد جان بها ، به ساقی میخانه داده ایم

ای لعبتان  جان حرمخانه وجود                                         ما نیز محرم حرمیم ،ار، زیاده ایم

داغ زمان به دل زده ،در دام زلف دهر                              بر خویش حرمتی به میستان فزاده ایم

مهجور ، باره ای خور و سر مست باده باش                         ما چون تو ،سر، به خدمت جانان نداده ایم

############252

 

 

بیاور ساقیا جامی گذشت از حد بد نامی                                  نخواهم دیگر این هستی ، چو رفت از ما دل آرامی   

به دیر و مسجد ومحراب جاری کن شراب غم                         که بر ما بست این هر سه ،هر آنم بود فرجامی

مرا مغبچه ای برنا به نادانی گزید آخر                                      ندانم با که همراهی کنم ، با خویش همگامی

نه شب را مژده صبحی ،نه ،صبحت را شبی دیگر                     همه گسترده در راهم فراخور حال خود دامی

گشای آن درب دیرینت که من جامی دگر گیرم                     کنم با جام دیرینت مگر بردرد انجامی

طبیبان دغل هر گز نداند درد ،رنجوری                                ز قاضی هم که نشنیدم بجز مستی بد نامی

تمتع را گزیدم تا ،مگر ،سعی آورم چندی                             ندیدم در تمتع هم کسی بگرفت احرامی

شطی، باید روان آن شراب وشرب پی در پی                        مگر با موج شط باشد که در تفت  آورم خامی

بریدی از همه دامن چو دست خویش مهجورا                       بیا در دامن ساقی که یابی خوش سر انجامی

##########253

 

 

قدحی باده خونین اگرم باز دهی                                  بر سرم کی برود فکر گدائی و شهی

خسته منبر واعظ شدم و فکر الیم                                   نگشودند به روی من وما راه  و رهی

هم برآنم که بساط از دل وجان برچینم                       زین سپس خوش گذرانم به بر ،روی مهی

گر فراغ آید و چون من بدری جامه دهر                       کافرم ،جرعه می، گر به جهانی بدهی

طعم ،می،دانی و گر صحبت باران قدیم                          ثوب جان خواهی و سجاده کناری بنهی

به تواتر دل و جان ،عادت ،می،ده زیرا                             وقفه در شوق نه خوش با قدح گاه وگهی

غوطه کن جان ،بر، سیمین صنمان خوش خو                  تا به کی واله این دیو و ددان  شبحی

دست برکش همه از آنچه به فکر است و به ذکر             سعی کن تا ز کمند ،دد، اندیشه رهی

ساقیا خاطر مهجور به رویی خوش کن                          که به آن روی رهد از همه بار گنهی

############254

 

 

اینان که در ارابه ایمان نشسته اند                                       اسب عناد خویش به ارابه بسته اند

مهمیز ها زنند و هیا هو چنان کنند                                   گویی کمر ز خالق سبحان شکسته اند

منظور خلق خالق ، از عالم  وهر چه هست                          هیچ است  این کسان همه را مغز و هسته اند

هر آن گناه و درد وجفا شد از آن ماست                              اینان همه به لوح ازل پاک رسته اند

در وعظشان کلام دروغ است وریو مکر                                بل ،دست دیو را همه وارونه بسته اند

در مزرع زمان نه بروید گلی که چون                                   اینان بجای سمبل مخلوق رسته اند

در اتفاق خلقت خلق این بلا گران                                       از بهر حفظ خلقت مخلوق  جسته اند

دیگر کن اتفاق و دگر خلق کن جهان                                  ای خالق جهان همه مخلوق خسته اند

تدبیر ها بباید و عرقی و همتی                                              مهجور ،بهر سلسله ها که گسسته اند

##########255

 

 

قاضی شهر ازشب دوشم خمار افتاده است                                      زان عدالتخانه شهرم ،ز،کار افتاده است

ساقیا کاری بکن ،قاضی نیابد هوش خویش                              چون عدالت در نبودش برمدار افتاده است

رشته بگسسته مخلوق را دیدم ،که ،نیز                                   بی نشان حکم قاضی در مدار افتاده است

حلقه داری که گردنها از آن آویز بود                                        گردن اعدامیان را بین ،ز ،دار ، افتاده است

زلف مشگینی که نور شید را سد کرده بود                                دست قاضی بود ،هم خورشید بار افتاده است

نوچه گان کوی قاضی از نبودش در عذاب                                  هر یکی دیدم به ذلت در فرار افتاده است

مست ظاهر نیست دیگر عربده خاموش شد                               مست آرام دل و جان در گذار افتاده است

راهی ره رو، به نور ماه ،دیگر راه یافت                                        چونکه فانوس آوران زین جرگه خوار افتاده است

با خماری که هم از آن شب به قاضی رفته است                        مدتی مهجور با خود در قمار افتاده است 

##########256

 

 

بیا بار دگر آمد بهار شاد فروردین                                        گل از غنچه برون آمد ،هزارش، گفت ، صد آمین

بساط عیش جمشیدی به پای سبزه باز آمد                         بیا با گلرخان یکدم به عیش ونوش دل بنشین

به ناز نسترن بنگر خرامد پای الاله                                     به شاخ وبوته بادام بنگر ،گشته چون آذین

به پا کوبی و رقص آمد به صحرا شیخ و شاب ما                به لبخند دلاویزان نشسته شبنم نسرین

ز سویی نرگس مستی لب جویی خمار آید                      به سویی رقص گلپر را به صد ناز وادا می بین  

مشام از هر چه عاری کن که بوی مشک می آید             به باد صبح گستردند گویا عطر مشک آگین

بنات دهر را میگو بپوشد جامه الوان                              و، میگو ، هم، ز، الوا  ن طبیعت دامنی گل چین

لب و خال ورخ وابرو بکن ترسیم بر دامن                       بگو دست بهاران را کند ترسیم را آذین

جهان ، را، ده، مهجور، گیتیز را بهار آن روز                    که چشمی بر رخی هم رخ به چشمی می نورزد کین 

                                                                   ###########257

 

 

   

گسترد فرش سبز به دامان روزگار                                  آمد بهار و باز گرفت از دلم قرار

بوی عبیر گلبن بادام و کام عیش                                     از هم گسست در دل بی تاب من مهار

فصل شتاء رفت و بیامد بهار سبز                                   با عیش و نوش و باده گلرنگ خوشگوار

خورشید مهر باز بابید نور مهر                                       از هر جهت ،، به دامن دشت و به هر جوار

باز ،آ، وپهن کن قدح و جام و باده را                                با ناز و عیش زاهد معوب را چه کار

پوشید جامه ای به تن از سبزه کوه و دشت                     از نو رسید نقطه پرگار در مدار

آواز دل بخوان چو ،رسی ،پای بوستان                               هم گوش کن به بانگ خوش و نغمه ،هزار،

با هر نسیم،، نغمه شاداب سبزه بین                               هم ناز سار و نغمه قمری به شاخسار

مهجور گر قدم بنهی بر بساط عیش                             هوشت مباز تا ندهی  دل سر قمار

                                                       ##########258

 

 

 

بساط پهن کن و ،می،بریز و جام                            که کوه دشت و دمن سبز جامه کرده به تن

خمار چشم زدا ،مینگر به دیده نو                                        دوباره بر لب جوی آمدند یاس سمن

عبیر ناب و دلاویز نسترن سویی                                         ز یاد میبردم بوی لاله ، مشک ختن

به پایکوبی رقصند دخت گلساران                                      نمی توان بگرفت این فراغ از دل من

نماز عیش و طراوت بخوان به نام ربیع                               خصوص با گل سوسن به گشتگاه چمن

بشوی گرد شتاء با گلاب شبنم یاس                                 بپوش جامه نو ، جامه کهن بفکن

بیا به دامن صحرا که سبزه باز دمید                                 مشاطه داده داده طبیعت به کوهسار و دمن

فراغتی چو دهد دست باده گیر و بنوش                          ز دست شاد طبیعت به عهد و یاد کهن

به جام باده رجوع کن به فصل گل مهجور                        که میبرد ز دلت آه سرد و داغ محن

############259

 

 

رسید مژده که آمد دوباره فروردین                               بساط گستر و ،می، نوش و تازه کن آئین

به آفرین جهان خیز و یاد جمشیدی                             که رسم و خیزش جاوید می نهاده چنین

به لعبتان طربناک بوستان نظری                                  نما  ، که میبرد از جان ودل اصالت  و دین

عروس دشت و دمن جا نموده در دلها                         به دامنی گل ریحان ز نو کند کاوین

به راز لاله نظر کن که اشک خون رنگش                    هزار دل به تماشا کشد ز قلب کمین

بنه ، مرار شتاء ، می ،  بنوش شادی کن                     کنون که داده تو را جام باده گهرین

به شادمانی و رقصند وپایکوب و سماء                      فراغتی کن و با دختران رز ، بنشین

نگر خجالت بلبل که در طراوت گل                                چو نو عروس کشد هاله عرق به جبین

ز جام لاله خونین سرشک خون ریزد                       ز جام دیده مهجور هم ، سرشک غمین

##########260

 

ز داغ سینه ما لاله رست فصل بهار                               به رنگ خون ظبیعت نگر ، به رنج و مرار

شتاء میرود و هم خزان و فصل تموز                           ربیع میرسد و ما چنان ملول نزار

شرنگ خون زمان بر مذاق ما دادند                    تو راه خویش رو ،و ، حال ما به خود بگذار

مرا زباده مطلوب غم خمار کنید                                  که من چو مست الستی شوم نخورده خمار

اگر توانی وخواهی بخبز پای سرور                              مرا به حال دل و درک خویشتن بگذار

ز رویش گل نسرین و نسترن چه حصول                    که لاله شبنم خون ریزد و  دو دیده نقار

بسی که مینگرم جنگ ابر و باد و زمین                      سهیل بخت من از خواب کی شود بیدار

به گردشند شب و روز و ماه و سال ولی                     به سالنامه هستی دلی نشد به مدار

به آب چشمه حیوان بهار کن مهجور                       که درد و رنج و تعب را مگر ، کشی به مهار

##########261

 

 

نه بهار آید و نه نام کذا بگذارند                                  نه سر خدمت گل ، گلبن ما بشمارند

می ندیدم ز ،هزاران به گلی خوشخوانی                      کنهشان رفتم و دیدم که ز گل بیزارند

در نظامی که طبیعت به مدار آوردست                      بهر تسخیر قراول به رهش بگمارند

شیخ شیراز به عصری که منم نسراید                       ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند

سحر وجادو که سلیمان بنمودی باطل                      در تلاشند که با ریو و دغل بگشایند

با گل و سبزه و اندام بهاری قهرند                            زین میان لاله پسندند و چو خون انگارند

پایکوبی نه به طرف چمن و باغ خوش است            بوی چرکین عداوت به صبا بسپارند

دوش دیدم که گلی زار ونهان میگریید                  که به زیبائی من حرص و طمع میدارند

پای طومار طبیعت منه امضاء مهجور                      که مجوست نکنند و شمنت نشمارند

##########262

 

 

بهار آمد بیا ،ناب سعادت در قدح گیرند                                به حرز توبه و یمنش  زمیخواران گنه گیرند

شراب ناب شکر خا به جام لاله گلگون                                 به کاس سرخ گل ، مل از رخ گلسای مه گیرند

اگر هم سایبانت ابر آبستن به بارانهاست                              به بالای سرت چتری سنوبر ها به ره گیرند

وفور نعمت جام است و در ان ناب شادابی                            که جز فصل بهاران این سخاوت گاه و گه  گیرند

زر ناب سعادت را مجوی از فرش خاک گل                            عزیز مصر را باید که ره پویان ،ز ، چه  ، گیرند

به روی عارض گل شبنم عرض و حیا  زانروست                   که پا کوبان به گلزاران ، عنانی بر نگه گیرند

سریر تخت گل هر گز ، ز ، بار عام خالی نیست                       سخاوت را نه فرقی بر گدا و میر و شه گیرند

بگستردند خانی را که هر ذینفع گیرد نفع                              حسودان طبیعت زین میان عمری تبه گیرند

به دستی جام و با دست دگر بگشای ،در، مهجور                     که مهرویان محفل از دلت رنگ سیه گیرند

##########263

 

 

به روی سرخ گل لاله داغهاست نهانی                               هزار زمزمه گوید ز داغ ، دل چو نشانی

به راز و رمز شکفتن به گلستان وجود                                نشین وگوش فرا ده چو لحظه ای بتوانی

فراخ دیده بباید بصیرتی به فراتر                                      نگه ، ز گوشه چشمی که راز و رمز بخوانی

سحر که شبنم عرض چو خون زلاله بریزد                          مگر ز سنگ شود دل چو خدمتی ننشانی

کنار جوی و زلال روان و عیش و فراغت                              بساط جام بگستر ، و، می ، درآن چو توانی 

قدم گذار به گلزار و دامن افشان کن                                    ز سر بنه غم و بر گیر هم ز دل نگرانی

گذشت فصل مرار و رسید فصل بهاران                                  تو نیز جامه نو پوش و نو نیوش زمانی

به ناز و کرشمه عندلیب و بلبل وقمری                                   به صد مشاطه ، نگر ، بر خرام زلف چمانی

به پیری عدد عمر غم مخور مهجور                                        بساط عیش بگستر ،بیاب عمر جوانی

##########264

 

 

بیاور ساقیا من طاقت این جام هم دارم                                    به مستی پخته ام جان را ، بده ، جام سزاوارم

ملول از خاطر خویشم که لنگر میخورم با تن                          ولا خود آتش وجدم که بر مطلوب میبارم

شماتتها شنیدم از رقیبان دغل در راه                                    به کنج عزلتم ، می ، ده ، ز قیل و قال بیزارم

فروغ چهره جان را گرفته گرد طغیانها                                     شرر میبارد از هر سو به جان و بر دل زارم

بگو بر نوح طوفانی بر انگیزد که هم شاید                                 ز ، لطف انقلاب او شود روئی پدیدارم

ز خود تا بیخود آیم من ، مدامم ، می، بده ساقی                         که برخیزم از این تن، تاقدم در راه بگذارم

به اشراق وجود جان چو یابم دست ،با لطفت                              سریر وتخت شاهی را پشیزی بیش ننگارم

به سر تاجی نهم زان پس ز اکرام و صفای دوست                        انیس و همدم دل را دگر بر غیر نسپارم

بنه ، سجاده را، برکن ز تن دراعه  تذویر                                       بگو مهجور من هم خسته از زنار و دستارم

##########265

 

 

اگر به کوی مغان حرمتی چنان دارم                                 که راز پیر مغان را به دل نهان دارم

شرار شعله آتشگهش گرفته میان                                     مهیب آتش آتشگهش میان دارم

مطیع محض نیم در تلاش و کنکاشم                                  زلطف پیر مغانم به جان روان دارم

به اوج قامت سیمرغ میتوان برسم                                      که بینشی به فراتر در این جهان دارم

چراست ؟ بر چه ، چنین انقیاد عمر نهی                             رها شو از همه این قید گو که جان دارم

طریق حضرت جانان خوش است و ، غیر به هیچ                  مرا که آن رشرف افتاد، دل چنان دارم

شراب خورده به ظاهر نداند این معنی                                 من ،از چه رو دل سرگشته در مغان دارم

به جام شوکت جان پیر ما کند سر مست                              سری مقاوم و سرسخت در  دمان دارم

چرا رها شده مهجور از این همه تقلید                                  از آنکه دوری از این، سحر،واعظان دارم

##########266

 

 

من توبه از خماری و مستی نمیکنم                                    ده ، باده ام ، نزاری سستی نمیکنم

کافر نیم که حرمت میخانه بشکنم                                      روزی نشد که باده پرستی نمیکنم

عالی نمود خالق من خلقت مرا                                           در خلقتم شرارت و پستی نمیکنم

در احتساب سجده و طاعات نیستم                                    شرب مدام دارم و خستی نمیکنم

در نظم جام و باده و میخانه استوار                                     من خدشه در اصالت هستی نمیکنم

پیمانه ام به حرمت پیمان او پر است                                   چونان تو ،کاین حریم شکستی ،نمیکنم

جان و دل است و دیده و دامان وصل یار                               خوشحالم اینکه شانه بدستی نمیکنم

محراب من همیشه رخ بی مثال اوست                                   هم لحظه در وفاق ،نهستی نمیکنم

مهجور گو به زاهد خوش نام زعم خویش                               من آنچه تو ز جام گسستی نمیکنم

##########267

 

 

به امید وصل جانان همه انتظار دارم                                        شود اینکه لحظه ای بر شرفش نظار دارم

به نسیم صبح گاهی همه گوش جان سپارم                                 نه به چشم ،سوی، مانده نه به دل قرار دارم

به چمان زلف تارش زده پیچ و خم چنانی                                  که اسیر زلف گشتم نه ره فرار دارم

به گهی بگستراند همه خرمن دو گیسو                                     که به چشم ،روز روشن ، همه دیده تار دارم

زده اسب خویش مهمیز و گسسته نظم جانم                            همه سعی مینمایم که، مگر مهار دارم

به گریز پا رمید و ز مدار دل گذر کرد                                       نتوانم آن رمیده به سر مدار دارم

بنشسته ام به کویش همه اشک چشم ریزان                           که بداند از فراقش دل اشکبار دارم

دل اگر رود  زجانم به دمی وصال ، خوشحا                              به وصال او توانم دل و جان قمار دارم

ز سر صفا ، که پرسید؟ز لنگ پای مهجور                               بگفت سعی ره بود و به پای خار دارم

                                                              268  ##########

 

 

دوش دل با هوس ،می، ره میخانه نمود                                   یاد یار آمد و ، می، خوردم و دیوانه نمود

غافل از اینکه نبایست شوم مست خراب                                تا رقیب آمد و گیسوی چمش شانه نمود

در خیالم همه ، کام از لب و از خالش بود                                 بیخود از خود شدم وآنهمه افسانه نمود

من ز جان در ره پیمایش کویش سر مست                              او تعارف به، رهم ،باده به پیمانه نمود  

قصر آباد وجودم به کنام مستی                                              از میان رفت و چه آباد که ویرانه نمود

دست در دامن ساقی شدم از مخموری                                   راز ها گفت و دگر واله  و مستانه نمود

وجد جان گو که به پیمان الستی این بود                                قدحی داد و، ز، هر داشته بیگانه نمود

چون به هوش آمدم و روی نگاری دیدم                                 سایه ای بود که در جان و دلم لانه نمود

دیگران عمر گذارند به این ره مهجور                                    حرمتی داد تو را ، همدم و همخانه نمود

##########269

 

 

داغی نهاده  بردلم این دهر کج مدار                                   هر سعی میکنم ننماید به جان قرار

که جانب کنشتم و گه سوی مسجدم                                 گفتند ، رو ، به میکده رفتم ، نشد مهار

برر هر دری که حلقه زدم نای درد گفت                           آ یا به کام کس نشدی دهر سازگار؟

ابرو گره نموده جهان زگو به روی ما                                با این مناعتی که چنین کرده آشکار

شادابی وجود،ز ، ما برده این عجوز                                 با داده خراب زمان میکند خمار

شالوده ها گسسته ، تنیده چو عنکبوت                         تاری هزار رشته  کشیده روان به دار

راهی گشوده بی هدف و بی نشان به پیش                     با هر قدم اصابت پا سنگلاخ و خار

   خود با هزار عشوه خرامد به ناز خویش                         انبوه جان ودل به خرامش کند نزار                                

مهجور پرده ،در ، سخن خفی تا به چند                       زجر زمان برید گلو پاره شد دمار

##########270

چه ام این نام و آن رامی که ببرید از دلم کامی                           نه یار و همدمی در بر ، نه بر این دل دلارامی

به پهلویند و صف در صف به پیشم شحنه و قاضی                    که میدوزند بر قامت لباس از حکم و فرجامی

به بندم، می نه بتوانم قدم بی حکم بگذارم                                که در هر گام گستردند از خوف ورجا دامی

به سعی خویش نتوانم طواف خود بجای آرم                              نه بی اذنش توان گیرم به تن ملبوس احرامی

گرفتند از دل و جانم همه آرامش هستی                                   نه خود قادر به عصیانم نه ساقی کرد انجامی

ز ،هرکویی که بگذشتم شرار آه آه خذلان بود                          همه با درد خود صامت ،نه کس بر دیگری حامی

مغیلانها به ره ، ما را نه نای پای بنهادن                                    که بی ایمای رهداری ،مگر بتوان نهی گامی

شرار از حد فزون آمد من و ما غرق این آتش                           غریقی این چنین آیا شود یابد سرانجامی

تو با همت برو مهجور از این دام ،دد، مهراس                             که آرامش توان یابی و هم در دهر آرامی

#######271

 

 

خمی شراب بیاور که غسل توبه نمایم                                      دگر به باده و جام شراب شعر سرایم

به پای تند روم از کنار مسجد و محراب                                    به پیش زهد و ریا عمر انتظار نپایم

به کوی میکده گسترده اند فرش سعادت                                  روم به میکده خاک درش به چشم بسایم

چنان گرفته وجودم ز وعظ رنجش خاطر                                   گمانم اینکه ، در، هیچ واعظی مگشایم

به روز روشن وتاریک شب به کوی خرابات                                 به اعتکاف نشینم فرو کشم گله هایم

نفیر ناله دهم سر چو ،نی ، به شکووه ز هستی                            به هفت عرش درآید صفیر سوز سمایم

به زور حکم طلایم مکن که من خذفم ،به ،                                  خوش آنکه می نکنی این خذف به زور طلایم

نه خلقت من مخلوق کرده ای ، که تو خلقی                                 عطای ، حی، نکردی تو ،حی من ز خدایم

بکن قبای تظاهر، فکن، ردا ،مهجور                                              که مستیت ز ،می، بیغش روان بفزایم

######272

 

 

تا در میکده باز است شرابی نوشیم                                  فخر مستی به ریا کار و  ریا،بفروشیم

ای که تهمت زدی و مستی ما رو کردی                           ما ز جام ، می، بی رنگ و ریا مدهوشیم

آنچه در میکده گویند رضای ازلیست                             محرم  کوی نه ای ما به نهان میجوشیم

به درون ، آ ، ونگر هلهله محفل انس                               حدس بیجا زده ای ما به عیان خاموشیم

ساحت حضرت باقی نتوان نقش نمود                              ور نه ما با قلم لوح ازل منقوشیم

مستی ما ز ، می ، صافی بی غش باشد                             نه تظاهر که ز تزویر و ریا بخروشیم

لحن داوود بلی سفله دلان ننیوشند                                ما مرید ،در ، وجدیم از آن بنیوشیم

وعظ نا سوده واعظ همه کبر است و غرور                       ما به سودای روان با رخ جانان کوشیم

دیده بگشای و نگر ساحت جانان مهجور                         زان صلا زن که خم ناب روان بر دوشیم

#######273

 

با ما به خرابات ، آ ، تا نور عیان بینی                               هم بگسل از این غفلت ، تا خود به میان بینی

رداعه بینداز و، دستار فکن سویی                                       غسل ، می، صافی کن ، تا صافی جان بینی

اندیشه نمی زشاید در مهلکه مستی                                    سر ، ، باز، که هم با دل سودای روان بینی

با روح نسیمی خوش بنواز نفسهایت                                    تقریر مکن غالب ، که ، باد دمان بینی

راز ازلی بنگر مشعوف زجانان شو                                          کز هلهله شوقت  پیریت جوان بینی

هر چند که از خاکی ، در اوج سماوات ، آ،                              تا اوج سعادت را بی جا و مکان بینی

دراعه و دستارت روح از تو به بر گیرند                                  این قالب تن بشکن ، با روح جهان  بینی

هر ، کو، لب و خالی خوش با خرمن ،مو ، مشگین                   میپوش نگاه از او ، لنگی و زیان ربینی

مهجور بپوش از این افریت ،دل و چشمت                             بگشای به دل چشمی تا حور جنان بینی

 

#####274

 

آن جام آتشین دگرم پر کن از شراب                                          هشیاریم بگیر و بکن مست کامیاب 

تا چند در تلاطم اندیشه غوطه ور                                               حوضی بخواه و ریز در آن باده مذاب

یک چند هم ز باده به حوضت کنیم غسل                                    آ ن باده ای که می شکند نکهت گلاب

زاهد مرا به نقد متاع تو کار نیست                                                ترسم ، چرا ؟ز بیهده های تو در عتاب

خواهم شوم انیس ، می ، و جام و مست خمر                                 من هم شوم ز باده گلگون دل ،خراب

دیگر مرا به وعظ تو واعظ نیاز نیست                                             عمری کشید وعظ توام در تف و عذاب

گیسو چمی و ماه رخی خواهم این سپس                                       هم باده ای ز دست نگاری قدر مآب

جامم بده در آن شریانی همه وجود                                                باشد که چشم باز کنم از سراب خواب

مهجور این سراب سخن بس به گوش دهر                                      گو تا کنون ،تو ، کرده شدی کرده صواب

#####275

 

به کمین جعد مویش همه راهزن که شاید                             در لطف و آشنایی به فراخ جان گشاید

سر تار زلف جعدش چه خوشا شود کمندی                          دل خوش رمیده ما به کمند او در آید

بنشسته ام که افشان کند آن دو خرمن مو                          گره تنیده ما مگرم چنان گشاید

ز ، چه ؟ماه بدر بینم ،که، چنو مه است ما را                         که چو مقنعه بگیرد ز  رخش ، چو مه بپاید

مژه های چشم مستش بفزایدم خماری                                چو ،،چو آهوان وحشی به چمن گذر نماید

لب لعل سرخ فامش چو عقیق سرخ صافی                            نظری که می نمایم همه وجد می فزاید

قدمی چنان خرامان  که بلور ناب بینی                                      که بهشتیان به قامش همه شعر می سراید

بنشسته در فرازی که نه دست میتوان برد                                 نه اینکه چشم سودن به جمال او نشاید                                                                                                                                        

بنشین و منتظر باش به هجر و وصل مهجور                              هم این بدان که چون او صنمی، جهان نزاید

######276

 

به تار موی نگارم فدا کنم دل وجان را                                    که میکشد به یکی تار مو به بند جهان را

مرا که درس ارادت به مکتبش خوش باد                                رها نمود ز قید ریا دل نگران را

ز صافی ، می، مطلوب پر نمود چو جامم                                  رها نمود هم از کالبد ضرار و زیان را  

به راه کوی ارادت گرفت لنگی وسستی                                   به ناب پاک حقیقت همو بشست  روان را

نمود آینه روشنی،ز ، هستی و مستی                                      که دیدم آفت کج راهیان وخیره سران را

ریا و زهد و تظاهر به جامه تزویر                                              به انسداد کشیداست جاری شریان را

به خون ما و من وتو هزار بازی داد                                            نمود یره به هست وجود بد نظران را

مرا به مکتب واعظ مخواه دل زده ام                                         هزار بار گره میزند به زهد بیان را

خوش آنکه از همه گیتی دهند بر مهجور                                 نشست با قدح و همطریق زلف چمان را

 

######277

 

پر کن پیاله دل هوس  روی یار کرد                                    جان را به روی بار ه عصیان سوار کرد

پی در پی آورم قدح باده کن خراب                                   از حد زیاده  ده  که شرر بیشمار کرد

در کوله بارمن نه بجز التهاب بود                                        وجدش چنان گرفت که صد کوله بار کرد

دوشم نه طاقت آورد این بار هجر او                                   داغ فراق اوست ، مرا ، داغدار کرد

گاهی فرست بوی عبیر دو زلف  یار                                    ما را عبیر بوی ختن سا مهار کرد

دیدی که دل ز کف شده بود از فراق او                              دلجوئییش چه سان دل ما در مدار کرد

بنشسته ایم در ره و عمری به انتظار                                  شاید به لطف لحظه از این ره  گذار کرد

شیخ اجل بگفت و چه خوش گفت این  مثال                     مزد آن گرفت جان برادر که کار کرد

ما کار خود به کوی تو بودن گزیده ایم                               مهجور باش و بین  که ثمر ، انتظار کرد

#######278

 

 کجا واعظ توانی حل کنی ،تو ، این معما را                                  که از سجاده و مسجد بریدند  این دل ما را

به زهد زاهدان دیدم بجز سود تجارت نیست                                به جمع عابدان رفتم ، که ، می سودند عقبا را

به سلک محتسب دیدم مرید شرع می باید                                  مرادش درسها میداد چون و چند دنیا را

به جمع عارفان رفتم  همه دیوانه مطلوب                                      سماعشان رقص می آورد هفت عرش ثریا را

نه تن در کار بود از وجد سیر آید ز خوش خوانی                           ز وجدش نرم می دیدم به دستش سنگ خارا را

به خاک تیره می فر مود خوشحا من تو خواهم شد                        عجین خاک و گل میکرد میدیدم مطلا را

به شیخ شهر از من گو نفس پاکیزه می باید                                  که فرش گام خود سازی ره کوی مصلا را

به آب روی دریا گر روی چون آب در خشکی                              توان گویم که بگشودی درون خویش اسما را

به درس پیر محبوبت فرا ده گوش جان مهجور                             مباد آسان دهی از کف بهای پیر دانا را

 

######279

 

تا در ره میخانه مرا گام وجود است                                   بر جام ، می ، و ، جام طهوراش سجود است

آنکس که مذاق از قدحی ناب نیالود                                  از عالم بیدار خبر دار نبودست

جان باید و پیمان دلآرایی و مستی                                    آن را که نه این است دلش زار و خمود است

سر باخت بباید که به میخانه در آیی                                  دستارفکن این نه به تار است و نه پود است

لا جرعه بخور چشم بصیرت بکند باز                                هم گوش فرا ده که ، ز، تو گفت و شنود است

با روی فراخ ، آ ، نه اندیشه مفروض                                   آنجا نه سخن از کم و یا بود و نبود است

برهان دل و جان از قفس کالبد خویش                               تا درنگری ساقی مستان چه ودوود است

از چشمه الطاف ویش هر که ننوشید                                  زنگ سیه از آیت جانش نزدوده است

مهجور که شد محرم محرمکده دوست                              زان روست که دل در قدم دوست گشوداست  

 

#######280

 

دریغ از ارزنی عزت که بر نفسی روا دارد                             که خود اندیشه فتحی فرا از ما سوا دارد

نه در میخانه ای ساکن نه با پیمانه ای مونس                        خیالش اینکه ما وایی هم از این سر فرا دارد

شرار زایش عقلش گرفت از دهر ارامش                                 تن ژولید ه اش منگر  ز استبرق سرا دارد

مرادی این چنین هر گز ندیدم با مریدانش                          نه کس در پیش او حق از دم چون و چرا دارد 

هلاهل کرده در جامی همه لاجرعه مینوشند                      خود از نا باوری ، باور به خود  وحی حرا دارد

به چنگ آورده صیدی را فلاخن برده در گردن                   حریص مست این باور نه صیدش را رها دارد

به مکر و حیله زهدش گرفتاران بی سامان                         خود ابراهیم و صد فرزند قربان در منا دارد

به نیش تیز دندانش جگر خواری چنان بنمود                    که هندش صد فرا رحمت به درگاه خدا دارد

تو مهجور از ازل گفتی گرفتارش نمی باید                         گرفتارش اگر باشی  سر هدم تو را دارد

#######281